YER MANTIYASI

YER MANTIYASI – yer po’sti bilan yer yadrosi orasida joylashgan qatlam. Yer mantiyasi Yer (atmosferasiz) hajmining 83% ini, massasining 67% ini egallaydi. Yer po’stidan Moxorovichich yuzasi bilan ajralgan. Qalinligi 2865 … Read More

YER MAGNETIZMI

YER MAGNETIZMI, geomagnetism — 1) yerning magnit maydoni; 2) geofizika bo’limi. Yer magnit maydonining fazoda taqsimlanishini va vaqt davomida o’zgarishini, shuningdek, u bilan bog’liq ravishda yerda va atmosferada sodir bo’ladigan … Read More

YESSENTUKI

YESSENTUKI — Rossiya Federatsiyasi Stavropol o’lkasidagi shahar (1917 yildan). Temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 88 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Kavkaz mineral suvlari guruhidagi balneologik kurort. Podkumok daryosi vodiysida, 600-640 metr balandlikda … Read More

YESENIN SERGEY ALEKSANDROVICH

YESENIN SERGEY ALEKSANDROVICH [1895.21.9 (3.10), Ryazan viloyati Konstantinov, hozirgi Yesenin qishlog’i — 1925.28.12, Sankt-Peterburg, Moskvada dafn etilgan] — rus shoiri. Ilk she’riy to’plami “Radunisa” (1916) dayoq qalb holatlarini noziq tuyg’ularda … Read More

YESENBOEV ZIYOD ISLOMOVICH

YESENBOEV ZIYOD ISLOMOVICH (1921.21.6, Qibray tumani) — jurnalist, noshir va jamoat arbobi. 2-jahon urushi qatnashchisi (1939-46). O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan madaniyat xodimi (1967). “Qizil O’zbekiston” gazetasida bo’lim mudiri, mas’ul kotib va … Read More

YERQO’RG’ON

YERQO’RG’ON — qadimgi shahar xarobasi (miloddan avvalgi 9-8-asrlar — milodiy 6-asr). Qarshi shahridan 10 kilometr shimolda joylashgan. Tarixiy manbalarda Baxl, Bolo, Valaam, Nashebolo deb tilga olingan. Yerqo’rg’onda dastlab Turkiston arxeologiya … Read More

YETIM

YETIM — 1) ota-onasi yoki ulardan biri o’lgan bola. Xalq o’rtasida ota-onasi vafot qilib yolg’iz qolgan bola “chin Yetim”, onasi bilan qolgan bola “gul Yetim”, otasi bilan qolgan bola “shum … Read More

YETARLI ASOS QONUNI

YETARLI ASOS QONUNI – har bir fikrning asosli, isbotlangan bo’lishi, boshqa fikrlar bilan zaruriy bog’liqligi haqidagi mantiqiy qonun. Unda har qanday chin fikr asoslangan bo’lmog’i, ya’ni uning chinligi boshqa chin … Read More

YESU MUNKE

YESU MUNKE (7-1251) – Chig’atoy ulusi xoni (1246-51). Chig’atoyning o’g’li, Chingizxonning nabirasi. Ulug’qoon Guyukxon (1246-48) farmoniga ko’ra qora Hulaguning o’rniga ulus taxtiga uning yaqin do’sti Yesu Munke o’tirgan. Rashiduddinning yozishicha, … Read More

YESIPOV MATVEY AKIMOVICH

YESIPOV MATVEY AKIMOVICH (1897, Chkalov viloyati — 1968, Samarqand) — teatr rassomi, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1950). Moskva rassomlik bilim yurtida ta’lim olgan (1918-20). Samarqanddagi “Musulmon agitguruhi”da rassom (1921-23). … Read More