Category: Yo harfi

YORITQICHLARNING TO’SILISHI, Quyosh va oy tutilishlari — Oy o’zining yer atrofidagi harakati davrida uzoq yoritqichlar (yulduzlar) oldidan o’tib, ularni to’sishi hodisasi. Ko’pincha, yulduzlar to’siladi. Yulduz qanchalik ravshan bo’lmasin, u oy … Read More

YORITQICHLAR (astronomiyada) — yorug’lik sochuvchi osmon jismlari (yulduz, sayyoralar va boshqalar).

YORITQICH BALANDLIGI (h) ufq tekisligi bilan yoritqich (yulduz, Sayyora va boshqalar) ga yo’nalgan chiziq orasidagi burchak. Vertikal doyra yoyi bilan o’lchanadi. Osmon gumbazi kurinma sutkali aylanganligi sababli Yoritqich balandligi o’zgarib … Read More

YORITISH JIHOZLARI bino, kucha, xiyobonlar va boshqalarni yoritish uchun foydalaniladigan qurilmalar (yoritish asboblari va yoritish qurilmalari, yoritish armaturalari). Yoritish asboblari — yoritish, nurlatish, yorug’lik signalizatsiyasi yoki proektsiyalash uchun mo’ljallangan asboblar; … Read More

YORITISH — ob’yektlarning ko’rinish sezgirligini yaxshilash yoki ularni yorug’lik sezgir materiallarga tushirishni ta’minlash maqsadida ma’lum miqdorda yoritilganlik yaratish. Yoritishning tabiiy, sun’iy va aralash xillari bor. Tabiiy Yoritish inson uchun eng … Read More

YORITILGANLIK 1) fizikada — yuza birligi (masalan, 1 metr kvadrat) ga tushayotgan yorug’lik oqimi. 2) qishloq xo’jaligida — o’simlikning o’sishi va rivojlanishi, fotosintez jarayoni asosan Quyosh spektrining ko’zga ko’rinadigan qismi … Read More

“YORILTOSH” — o’zbek xalq ertagi. Mavzui keng tarqalgan. Xorazmda “Oltin beshik”, Toshkent, Buxoro, Samarkand, Farg’onada “Yoriltosh”, “Ochil, Ochil qamishlar” nomi bilan mashhur. Mazkur variantlarning mavzu va g’oyasi mushtarak, ayrim epizodlaridagina … Read More

YORIB O’TISH (harbiyda) hujum harakatlari usullaridan biri. Dushmanning jangovar texnikasi va askariy kuchlarini tormor qilgan holda uning avvaldan tayyorlab qo’yilgan yoki shoshilinch tashkil etilgan mudofaasini bosib o’tish. Yorib o’tish orqali … Read More

YOR-YOR — nikoh to’yi marosimlari jarayonida aytiladigan xalq qo’shig’i. Qadim zamonlardan o’zbek, tojik, uyg’ur va turkman xalqlari orasida keng tarqalgan. Ikkilik yoki to’rtlik shaklidagi termalardan iborat bo’lib, har bandning oxiri, … Read More

YORDAMCHI XO’JALIKLAR — korxona va tashkilotlarning asosiy faoliyatiga bevosita bog’liq bo’lmagan, lekin ularning ichki ishlab chiqarish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida tashkil etiladigan qo’shimcha tarkibiy xo’jalik yuritish bo’linmasi. Yordamchi xo’jaliklar tashkil etishning … Read More