Category: Z harfi

ZENIT MASOFASI – osmon yoritqichi yoki yerdagi buyumning Zenitdan burchak uzunligi; yoritqichning osmon gumbazidagi koordinatalaridan biri; yoritqich va Zenit orasidagi yoy uzunligiga teng. h bilan belgilanadi. Osmon gumbazining Zenit, osmon … Read More

ZELDOVICH YAKOV BORISOVICH (1914.8. 3, Minsk — 1987) — rus nazariyotchi fizigi, akademik (1958). Sobiq Ittifoq Fanlar Akademiyasiga qarashli kimyo fizikasi institutida (1931-64), amaliy matematika institutida (1964 yildan) ishlagan. Fizikaviy … Read More

ZELENSKIY NIKOLAY DMITRIYEVICH (1861.6.2 — 1953.31.7) — kimyogar. Akademik (1929), organik kataliz haqidagi ta’limot asoschilaridan. Moskva universiteti professori (1893). Tsiklopentanli va tsiklogeksanli uglevodorodlarni sintez qilgan. Tsiklogeksan va uning gomologlarini platina … Read More

ZELYONAGURA – Polshaning g’arbidagi shahar. Zelyonagura voyevodasining ma’muriy markazi. Aholisi 118,2 ming kishi (1999). Transport yo’llari tuguni. Mashinasozlik (teplovoz, vagon, elektrotexnika uskunalari, to’qimachilik mashinalari, po’lat konstruktsiyalar), to’qimachilik, farmasevtika, oziq-ovqat, mebel … Read More

ZELENOGRAD — Rossiya Federatsiyasining Moskva viloyatidagi shahar (1963 yildan). Moskva ma’muriy okrugi markazi. Kryukovo temir yo’l stantsiyasi yaqinida joylashgan. Aholisi 187,4 ming kishi (1990 yillar o’rtalari). Elektron texnika instituti, Zelenograd … Read More

ZELENIY MIS (yashil burun) Gruziyaning Ajariya Muxtor Respublikasidagi iqlim va dengiz bo’yi kurorti. Batumidan shimoli sharqda. Davolash vositalari: quyosh va havo vannalari, dengizda cho’milish (may oyidan noyabrgacha). Nafas organlari, kamqonlik … Read More

ZELANDIYA, Shellann — Boltiq dengizidagi eng katta Orol, Daniya tarkibida. Maydoni 7 ming kilometr kvadratdan ziyod. Qirg’oqlari, asosan, pasttekislik, qo’ltiq ko’p. Yer yuzasi balandligi 126 metrgacha bo’lgan sertepa tekislik, ohaktosh … Read More

ZEINALOV JAHONGIR RIZO O’G’LI (1865 — Boku — 1918. 4. 11) — Ozarbayjon aktyori. Milliy teatr asoschilaridan. Ijodini 1885 yildan boshlagan. Hajviy va xarakterli rollar ustasi sifatida tanilgan. Uning ijrosi … Read More

ZEYDMAN BORIS ISAAKOVICH (1908. 10.2, Peterburg 1981. 30.12, Toshkent) — kompozitor, pedagog. O’zbekiston xalq artisti (1978), Ozarbayjon (1956) va O’zbekiston (1964) da xizmat ko’rsatgan san’at arbobi, prof. (1949). Leningrad konservatoriyasini … Read More

ZEYEMAN EFFEKTI — atom va atom sistemalarining magnit maydonda energiya sathlari va spektral chiziqlarining ajralishi. P. Zeyeman natriy bug’ining magnit maydonida yorug’lanishini tekshirish paytida kashf etgan (1896). Zeyeman effektining sodir … Read More