Category: Z harfi

ZEB-ZIYNAT BUYUMLARI – zargarlik san’atida yaratiladigan bezak buyumlari, taqinchoklar. Ayol libosini boyitib, ularni yanada nazokatli va jozibali qilib ko’rsatishga xizmat qiladi. Asosan, oltin, kumush va boshqalardan yasalib, javohirlar qo’yib bezatiladi, … Read More

“ZVEZDA VOSTOKA” (“Sharq yulduzi”) — O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasining adabiy-badiiy va ijtimoiy-siyosiy jurnali. Toshkentda rus tilida 3 oyda bir marta chiqadi. Muassislari — Toshkent matbaa kombinata, “O’qituvchi” nashriyoti, “Matbuot tarqatuvchi” ochiq … Read More

ZAHHOKI MORON — Qarshi temir yo’l stantsiyasi yaqinida joylashgan qadimgi qal’a-shahar xarobasi. Afsonaviy shoh Zahhok nomiga qo’yilgan bu qal’a-shahar xarobasining balandligi 15 metr, maydoni 16 gektardan ortiq. Arxeologik qazishlar Zahhoki … Read More

ZAHONA — Ko’hitang tizmasidagi dovon, Surxondaryo viloyatining Janubi g’arbida, Sherobod tumani hududida, O’zbekiston Respublikasi va Turkmaniston chegarasida joylashgan. Eng baland joyi 3016 metr. Zahonaga may—noyabr oylarida Kampirtepasoy vodiysi bo’ylab o’tgan … Read More

ZAHKASHLAR (Oniscoidea) — har xil oyoqli qisqichbaqasimonlar kenja turkumi uzunligi 1-50 millimetr. 1000 ga yaqin turi ma’lum. Ko’pchilik turlari quruqlikda yashashga moslashgan. Nam joylarda hayot kechiradi (nomi shundan olingan). Kechasi … Read More

ZAHARLOVCHI MODDALAR – dushmanning askarlari, hayvonlari, shuningdek, oziq-ovqat, jangovar texnika, kiyim-kechaklarini zaharlash uchun ishlatiladigan kimyoviy moddalar. Zaharlovchi moddalar havo orqali binolar, turar joylar, pana joylarga tarqalib, ulardagi odamlarga shikast yetkazadi. … Read More

ZAHARLI O’SIMLIKLAR – tarkibida zaharli moddalar bor o’simliklar. Zaharli o’simliklar. 2 guruhga bo’linadi: 1) haqiqiy Zaharli o’simliklar — zaharlilik turning xususiy belgisi hisoblanadi; 2) shartli Zaharli o’simliklar — turdagi ayrim … Read More

ZAHARLI ZAMBURUG’LAR – tarkibida turli zaharli moddalar (masalan, alkaloidlar) bo’ladigan zamburug’lar. Ko’pchilik Zaharli zamburug’larning alkaloidlari, asosan, hazm organlariga ta’sir etadi. Masalan, don ekinlarida uchraydigan qorakuya (qoramig’ — Claviceps rifigea) ning … Read More

ZAHARLI JONIVORLAR – boshqa organizmlar uchun doimo yoki vaqtinchalik zaharli bo’lgan moddalarni o’z organizmida saqlovchi jonivorlar. 5 mingga yaqin turi ma’lum. Zaharli jonivorlardan ilonlar, chayonlar, o’rgimchaklar, malhamchi qo’ng’izlar va boshqalar … Read More

ZAHARLAR — organizmga ta’sir etganda uning hayot faoliyatini buzib, hayotni xavf ostida qoldiradigan moddalar. Tirik organizmga ta’sir ko’rsatadigan barcha moddalar, jumladan dorilar ham yuqori kontsentratsiya va dozada ma’lum darajada uni … Read More