Category: Z harfi

ZASTAVNIKOV GEORGIY IVANOVICH (1898.13.12—1970.13.2, Toshkent) tsirk artisti. O’zbekiston xalq artisti (1964). 1907 yildan ukasi Vladimir Ivanovich Zastavnikov (1900-1926) bilan Turkistonning shahar va qishloqlarida qo’sh chigariq, aylanadigan temir shoti ustida gimnastika … Read More

ZASKAR — Himolay tog’larining shimoli g’arbiy qismidagi tog’ tizmasi. Hindiston va Xitoy hududida. Uzunligi shimoli g’arbdan Janubi sharqqa 600 kilometr. 6400 metr balandlikda daralar bilan o’yilgan keng platosimon yuza bo’lib, … Read More

ZARHAL — hal turi; ezib suyultirilgan oltin kukuni. Amaliy san’at (ayniqsa zargarlik) da narsa (buyum) larning yuzasiga surtiladi (yugurtiraladi) va aynan shunday usulda ishlangan buyum ham Zarhal deb ataladi (masalan, … Read More

ZARG’ALDOQ (Oriolus oriolus) — chumchuqsimonlar turkumiga mansub qush. Chug’urchiqdan sal kattaroq. Tanasi 25 santimetrcha, vazni 70-85 gramm. Nari och sariq, kaqotlari va dumi qora, modasi va jo’jalari yashilkulrang. Zarg’aldoq Shimoli-g’arbiy … Read More

ZARQULOQ (Lepidolopsis turkestanica) — qoqidoshlar (murakkabguldoshlar) oilasiga mansub ko’p yillik o’t. Poyasining bo’yi 120 santimetrcha. Barglari ko’kishyashil, tuklar bilan qoplangan, patsi, moy kesik. Guli och sariq, bandli. Iyunda gullaydi, iyuldan … Read More

ZARQOG’OZ, folga — 1) rangli, nodir, asl metallar va po’latdan tayyorlanadigan, eni 5-1000 millimetr va qalinligi 0,001—0,2 millimetr bo’lgan varaq yoki lenta Zarqog’oz jo’vali (valesli) prokat stanlarida o’rama (rulon) holida … Read More

ZARYADNING SAQLANISH QONUNI — elektr jihatdan himoyalangan har qanday yopiq sistemada zaryadlarning algebraik yig’indisi ushbu sistemada qanday jarayonlar yuz bersa ham doimo o’zgarmay qolishini ifodalovchi qonun. Tabiatning asosiy qonunlaridan biri. … Read More

ZARYADLI ZARRALAR HISOBLAGICHLARI — zaryadli zarralar (elektron, proton va boshqalar) ni qayd qilish va ularning energiyasini aniqlash uchun ishlatiladigan fizik qurilmalar. Ularning ishi zaryadli zarralarning modda atomlari bilan o’zaro ta’sirlashishiga … Read More

ZARYADLASH QURILMASI 1) elektrotexnikada — akkumulyatorlar va kondensatorlar batareyasini zaryadlash uchun o’zgarmas tok beruvchi agregat; zaryadlash generatori yoki to’g’rilagichli transformator, taqsimlash qurilmasidan iborat. Akkumulyator Zaryadlash qurilmasi davriy zaryadlash, uzluksiz va … Read More

ZARYADLANGAN ZARRALAR TEZLATKICHI — elektr yoki o’zgaruvchan magnit maydoni yordamida katta energiyali zaryadlangan zarralar (elektronlar, protonlar, atom yadrolari) olish uchun mo’ljallangan qurilma.