Mahmud ibn Vali

Mahmud ibn Vali (taxm. 1595, Balx — ?) — tarixchi, geograf olim, sayyoh. Badavlat oilada tugilgan, yosh- ligida turli fanlardan saboq olgan. Hindiston, hoz. Shri Lanka va Movaro- unnaxr bo’ylab sayohat qilgan. Entsiklo- pedik tavsifdagi asosiy asari “Bahr al- Asror Fi manoqib al-ahyar” (“oliyja- nob insonlar jasorati xususida sirlar dengizi”) (“Geografiya”) bo’lib, mual- lif uni yozishda Arab geograflari (Ibn al-Faqih, Istaxriy, Ibn Havqal, Abu Dulaf, Ibn Fadlon, al-G’arnotiy, yoqut Hamaviy, Dimishqiy), fors olimlari za- Kariyo Qazviniy, Hamdulloh Qazviniy va b.)ning asarlaridan foydalangan. Asar- da dengiz, okean, dare, qir, tog’, buloq, mashhur portlar (bandargoh), shaharlar, mamlakatlar va ular hududidagi tabi- iy muhit, hayvonot olami, ajoyibotlar haqida bayon qilinadi. M. ibn M. bundan tashqari, “Ravo’IX-i Toyiba” (“yoqimli hidlar”), “Muhabbatnoma”, “Najmi Saqib” (“Yorqin yulduz”), “Risolai bahoriya” (“Ba-hor haqida risola”), “axloqi Husayniy” (“axloq husnlari”) asarla- rining muallifi. U 50 ming baytdan iborat katta devon tuzgan. As: More tayn otnositelno doble- Stey blagorodnix (Geografiya), T., 1977.