Masshtablilik, masshtabli qurilish

Masshtablilik, masshtabli qurilish — me’moriy shaklni (in-Shoot, majmuani) insonga bo’lgan nisbatining badiiy ifodasi. Nisbat, mutanosiblik, ulug’vorlik kabi sifatlar orqali na- moyon bo’ladi. M. inshootning inson jussasi o’lchamlaridan kelib chiqqan me’moriy shakllarga (zina, eshik, kur- si va b.) bo’lgan nisbatlaridir. Mas, turar joyning odam bo’yiga nisbati, mutanosibligi, haddan tashqari baland bo’lmasligi, uyning shinamliligi va fayzliligini ta’minlaydi. Ismoil So- Moniy makbarasida eshiklarning kira- verish ravoqlari, bino tepasidagi mayda ravoqchalar qatori, tashqi burchaklardagi ustungo’shalarga bo’lgan nisbatlari M. asosida qurilganligini namoyon etgan. Ad.: Vseobtshaya istoriya arxitekturi, t. 2, M” 1973, str. 251-260.