Polifosfatlar
Polifosfatlar — superfos- Fat kislota (ortofosfat va polifosfat kislotalar aralashmasi) asosida olina- digan murakkab, kontsentrlangan o’g’itlar, umumiy formulasi MEP+2 Rp O3p+1. P. tuzilishiga ko’ra, chiziqli yoki halqasiz va halqali P.ga, olinishiga ko’ra, sun’- iy va tabiiy P.ga bulinadi. Sun’iy P. (ammoniyli va kaliyli P.) superfosfat kislota asosida olinadi. Sun’iy P. tar- kibida 10 va undan ortiq fosfat kislota qoldig’i buladi. Ammoniy polifosfat (tarkibida 16— 18% N va 58-61% suv- da eruvchan R2O5) va kaliy polifosfat (48% R2O5, 26% K2O, 4% S1) ishlati- ladi. Keyingi yillarda O’zbekistonning kimyogar olimlari sun’iy P. asosida murakkab va kompleks ug’itlarni ishlab chiqarishni yo’lga quydilar. Barcha tirik organizmlar tarkibida tabiiy P. mavjud. Adenozintrifos- Fat kislota ham tabiiy P.ning vakili hisoblanadi. Halqali tabiiy polifos- fatlarga inozit fosfat kislotaning Sa—Mg li tuzi — fitin moddasini misol qilib ko’rsatish mumkin. Fitin sanoat mikyosida chigit tarkibidan AJ- ratib olinadi. Tuban usimliklar, zam- burug’lar tarkibida ko’p mikdorda P. uch- rashi aniklangan.