Savol javoblar t.me/Eski_Savollar_Bazasi telegram kanalidan olingan.
5601. Duplet
1. Bill ismli bolakay juda qashshoq oilada voyaga yetgan va maktab paytida u maqsadini aytganda hamma uning ustidan kulgan va uni hayolparast deb masxara qilishgan. Oradan 36 yil oʻtib Bill oʻz maqsadiga erishadi va hammani lol qoldiradi.
Diqqat savol Billning familyasini ayting?
2. Bill ismli oʻsmir oʻz oldiga qoʻygan 2ta maqsadini aytadi va bularning ikkisini ham 30 yoshida qilmoqchi boʻladi. Lekin birinchi maqsadi amalga oshib, ikkinchisi oshib toshib ketadi. Diqqat savol Billning familyasini ayting?
Javob:
1.Bill Clinton
2.Bill Gates
Manba: Qanday buyuk boʻlishgan? Sa’d Saud al-Kariboniy
5602. Undan foydalanganda, qoida tariqasida, bittasi to’liq kirgan, yana ikkitasi esa yarmidan ko’pi kirgan bo’ladi. UNI 2 ta so’z bilan ayting?
Javob: Bouling shari
5603. 2011 yilgi filmda qahramonlar kamalakning barcha ranglari bilan porlab turadigan struktura orqali yugurishadi. Ushbu filmning bosh qahramonini ayting?
Javob: Tor
Izoh:
Bu kamalak ko’prigi — Bifrost.
5604. Bir reys davomida tashvishli styuardessa yo’lovchilarga murojaat qildi, shundan so’ng o’n besh kishi o’rinlaridan ko’tarildi. Hamma Floridadagi U tomon ketayotgan edi. Uni bir xil harf bilan boshlanuvchi 2 so’z bilan yozib bering?
Javob: Kardiologiya konferentsiyasi / Kardiologlar konferentsiyasi
Izoh: Yo‘lovchilardan biri yurak xurujiga uchradi va styuardessa bortda shifokor bor-yo‘qligini so‘radi. 15 kishi òrnidan kòtarildi.
5605. Kuper Linkman oilasining har bir a’zosi uchun deyarli bir gektolitr bo’sh joy bor. Gap shundaki, Kuper undan o’rnak olishga qaror qildi. Kimdan?
Javob: Diogen
Izoh: Diogenning bochkasidan ilhomlangan. Gektolitr vinochilikda qòllaniladigan hajm birligi.
5606. Yaqinda Kiril Marzolo va Sebastyan Feyer besh yilga professional faoliyatdan chetlashtirildi. Marzolo Feyerga yuborgan SMS xabarlarida oddiy koddan foydalangan. Har bir xabar to’rtta raqamdan iborat edi. Ushbu shifr bilan yozilgan «5254» [besh ming ikki yuz ellik to’rt] nimani anglatishini yozib bering?
Javob: e2-e4/e2e4
Izoh: Bu shaxmatta piyoda yurishi edi. Bilasiz e harfi ingliz alifbosida 5-harf.
5607. Vinsent Raytning «Gatsby» asari «V» yo’qligi bo’yicha o’zgacha asar ekan. Boshqa bir «V» esa immun tizimini mustahkamlab, terini funksiyasini yaxshilar ekan. «V» o’rniga nimani almashtirdik?
Javob: E.
Izoh: Gatsby asarida E harfi umuman yo’q ekan. E vitaminni shu hislatlarga ega. V rim raqamlarida 5 ni anglatadi. 5-harf esa bu E.
5608. BFC eng birinchisi ekan. Hatto unda Kopernik ham bo’lgan. BFC o’rnida qaysi o’zbekcha bo’lmagan so’zni almashtirdik?
Javob: Boloniya. Gap universtitet haqida ketayotgan edi. Kopernik ham Boloniya universtitetida ta’lim olgan. BFC esa Boloniya Futbol klubi edi.
5609. Leonid Brejnev 1970-yili buni boshlab bergan. Keyin qolgan MDH davlatlari buni qila boshladi, hatto hozir ham. Bu ishni qaysi sanada bajarishadi?
Javob: 31-Dekabr
Yangi yil bilan tabriklash
5610. Jeki Channing onasi uni 5.5 kg vaznda tug’ilganligi uchun «Pao-pao» deb laqab qo’ygan. «Pao-pao» tarjimasini topishda mashhur oxirgi «sovg’a» yordam beradi deb o’ylayman. Tarjimasi qanday?
Javob: Zambarakning o’qi
5611. Siz rasmda «Nobel»ni ko’rib turibsiz. Biz qaysi 2 so’zni «Nobel» bilan almashtirdik?
Javob: Dinamit daraxti. Nobel dinamitni kashf qilgan.
5612. «CHXOLLIMA» QVZ jamoalarining biri bo’lib, 2021-yil finalga chiqqan. Qaysi so’zni «CHXOLLIMA» bilan almashtirdik?
Javob: Pegas
Izoh: «Chxollima» koreyscha uchar oti edi.
5613. Bir hikoyada hikoya qahramoni bo’yi past yigit doim kinoga tushganida o’zi bilan ko’cha supuruvchining yosh bolasini olib oladi.
Savol: Nima uchun bo’yi past yigit kino ko’rgani ko’cha supuruvchning yosh bolasini olib borgan?
Javob: yigit bo’yi pastligi sabab o’zidan oldingi qatorga yosh bolani o’tqazib qo’ygan va bemalol kino ko’rgan.
5614. Bir kuni bir qari Isroillik Yevrey yosh yevreyga hazil qilib shunday debdi
Ko’ryapsanmi tog’ni uni men cho’zganman. Ko’ryapsanmi Isroil yo’lini uni men qurganman. Ko’ryapsanmi … uni men o’ldirganman debdi.
Savol: Qari Isroillik yevrey nimani o’ldirgani to’g’risida hazillashgan?
Javob: O’lik dengizi
Manba: 1001 latifa.
5615. Amerikada kavboylar yashagan payt bir qabr bo’lgan ekan unda shunday so’z bor edi: «Bechora Jon tillani topdi va……» qolgan shu jumlalar Jonning o’limiga sababchi bo’lgan ekan.
Savol: Bechora Jon o’limga sababchi bo’lgan jumlani toping?
Javob: «Bechora Jon tillani topdi va bu haqida boshqalarga aytib qo’ydi»
5616. Azaldan ma’lumki Uimbldon tennis turniri har doim yashil maysali chim kortlarda o’tkaziladi
Ammo Uimbldon turniri ishtrokchilari fikricha turnirda ular eski maysa ustida ishtirok etishni xohlasharkan.
Savol: nima sababdan eski maysa ustida?
Javob: chunki turnir oxirida, finalda maysa eskirgan ko’rinishga kelarkan va uni ko’pincha alishtirishmaydi va eski maysa ustidagi o’yin finalni bildiradi.
5617. Har doim mashhur oskar haykallarini topshirish marosimdan so’ng oskar egalaridan zudlik bilan haykalchalarini olib qo’yishadi.
Savol: nima uchun bunday qilishadi?
Javob: Haykalchalarga uni yutgan shaxslar ism sharifi o’yib yoziladi .
5618. Bu sport turi bilan azaldan shug’illanib kelishgan va qaysidir vaqtlar bu sport turi olimpiada o’yinlarida bo’lgan. Bu sport turidagina siz o’z yumshoq joyingizni urintrishingiz kerak bo’ladigan holatlar mavjud.
Savol: bu qaysi sport turi?
Javob: Arqon tortish (https://t.me/Eski_Savollar_Bazasi/6787?comment=44143)
5619. Atirga qo’shsang obro’yi tushadi.
Kul ga qo’shsang non pishadi.
Yo’lga qo’ysang manzil yaqin bo’ladi
U bilan O’l deb ko’rchi oldin razmeringni oladi.
Savol: U nima?
Javob: «Cha» qo’shimchasi
5620. Bu bellashuv ko’pchlik o’ylashicha birinchi marta AQSH da o’tkazilmagan. Bu bellashuv birinchi marta XVI asrda Rossiyada o’tkazilgan. Hozirgi kunda bellashuvda hamma birinchi o’rin uchun va toj uchun kurashsa Rossiyada bo’lgan birinchi bellashuvda maqsadlari boshqa bo’lgan.
Savol: Gap qaysi bellashuv haqida ketayapti va birinchi bellashuvda ishtrokchilar nima uchun bellashishgan?
Javob: Dunyo go’zali bellashuvi. Birinchi marta Rossiyada qirol qaylig’i bo’lish uchun bellashishgan.
5621. Biz alfada ekanligimizda, alfa nima ekanini bilmaymiz.
Biz betta nima ekanini bilamiz, bettada ekanligimizni bilmaymiz.
Alfa va Betta nima ekanligini bilgan paytimiz esa, biz na alfada, na bettada bo’lamiz
Savol: alfa va bettani toping ?
Javob: Alfa- beshik, betta-tobut
5622. Pushkin bir asarida Turkiyaga qilgan sayohati to’g’risida hikoya qiladi.
Men bu yerda yurgan paytim qaysi turk meni ko’chada ko’rsa menga qarata tilini chiqarar edi va men ham shunday qilmoqchi bo’lganman ammo o’zimni bosganman degan ekan.
Savol: nima uchun turklar Pushkinni ko’rishganda tillarini chiqarib turishgan?
Javob: O’sha payt turkiyaning Pushkin bo’lgan viloyatida oq tanli kishilar asosan yevropalik doktorlar bo’lishgan va ular Pushkindan o’zlarini ko’rib qo’yishini so’rashgan.
5623. Tufelka qobig’ining ostida mayda kuydiradigan X lar joylashgan X lar uni yirtqish hayvonlardan himoyalaydi Tufelkaning X lari otilib chiqib yitqich hayvonning tanasiga sanchiladi va ularni yaqinlashtirmaydi .
Diqqat Savol: X bilan almashganni 3 so’zda yozib bering?
Javob Tayoqcha shaklli urug’lar
5624. U quyosh nuri tasirida o’simliklarning turli tomonga burilishi. Van Gog rasmlarida ham U aniqlangan.
Diqqat savol: U o’rnidagi so’zni toping?
Javob: Geliotropizm
5625. Versiyalarga ko’ra, Rusda 1535-yilgi pul reformasida tangalardagi xanjarli otliq o’rniga nayza ko’targan buyuk knyaz tasviri zarb qilina boshlagan. Keyinchalik bu tangalarni mahalliy aholi «U» deb atashadi. U Rossiyadagi qiymati 1 U= 1/100 rublga teng.
Siz rasmda ham U ni ko’rib turibsiz .
Diqqat savol: U o’rnidagi so’zni yozib bering?
Javob: Kopeyka
5626. Tog’ay Murod o’z asarida bir U bir qayg’uni, bir U bir dardni, bir U bir armonni bildirar emish deb aytib o’tadi.
Tohir Malik esa Uni o’tgan umrning muhri deb atagan.
Agar U sabab kulmay qo’ysangiz xato qilasiz.
Savol : Uni toping?
Javob: Ajin
5627. Bu so’z biz o’zimiz degan ma’noni bildiradi va tarixda shu nomli partiya ham bo’lgan.
Diqqat savol: bu qaysi so’z?
Javob: Shinfeyn
5628. Bu Opera nomi Bibliya kitobidagi qahramonlar nomi blan ataladi.
Diqqat Savol: opera nomini ayting?
Javob : Samson vs Dalilla
5629. Armanistonda o‘zbek adabiyotining 10 kunligi tadbirida mezbonlar G‘afur G‘ulomni juda siylashadi, uning sara she’rlari arman tiliga tarjima qilinib kitob shaklida o‘ziga taqdim etiladi. Kitobni qo‘liga olgach yozuvlarni tushunmayotgan G‘afur G‘ulom arman shoiri Silva Kaputikyanga qarab hazil tariqasida “Kitobga qaysi she’rlarim kiritilganini bilolmayapman, menga arman qizlaridan birini olib ber, U IKS men IGREK bo‘lay, umrimni oxirigacha shu kitobni menga tarjima qilib berib tursin” deydi. Yurtimizdagi IGREK nomli gidronim IKS nomli shahar yaqinida joylashgan.
Savol: IKS va IGREK ni yozib bering?
Javob: Igrek- Farhod Iks-Shirin
5630. Abu Hurayra (r.a) X haqida shunday deganlar.
Kimga X nemati ato qilingan boʻlsa u hech qachon savobdan mahrum qolmaydi. Abdulla Poʻlatov ning X nomli sherini tinglang.
Biz quyoshli kunlarda yomgʻirni sogʻinamiz
Soʻng yomgʻirli kunlarda quyoshga talpinamiz
Hayot shunday gʻaroyib bor narsada qadr yoʻq
Chunki inson ajoyib yetkazsada X yoʻq
Diqqat savol. Eng kuchli x ga ega boʻlgan uchun shahid boʻlgan birinchini yozib bering?
Javob: Sumayya (r.a).
Izoh: Sher va yuqoridagi soʻzlar Sabr haqida edi. birinchi shahid boʻlgan inson. Uni islomdan qaytish uchun azoblaganlar lekin sabri tufayli uni qatl etishdan.
5631. ISHONASIZMI, YO‘QMI, olim Ahmadxo‘jayevning hisoblashi bo‘yicha BU insonga tegishli me’rosning umumiy miqdori 5600 bayt atrofida bo‘lgan. Shu sababdan BU insonning mashhur jumlasini noo‘rin deb hisoblash mumkin.
Savol: XV asrda Hirotda vafot etgan BU inson kim?
Javob: Mavlono Lutfiy.
Qabul: Lutfiy.
Izoh: Mavlono Lutfiy agar iloji bo‘lganida Navoiyning “Orazin yopqoch ko‘zimdin” deya boshlanuvchi g‘azaliga o‘zining forsiy va turkiyda bitilgan 12 ming baytini almashgan bo‘lishini ta’kidlagan, ammo olim Ahmadxo’jayevning hisob-kitobiga ko’ra Lutfiy baytlari soni 5600 atrofida bo’lgan, bu esa Lutfiyning mashhur gapini noo’rin bo’lgan deb hisoblashga asos bo’ladi. Savol boshidagi ishonasizmi, yo’qmi jumlasi Lutfiyning «Xoh inon, xoh inonma» radifli g’azaliga ishora edi.
5632. Boris Akunin personajlaridan biri bo’lgan Masa og’ir vazn hamda dumaloq yuzga ega. Masa o’zini UNGA qiyoslar ekan yapon mifologiyasidagi tulki ko’rinishidagi personaj Kitsuneni tilga oladi. Savol: UNI yozib bering?
Javob: Bo’g’irsoq
Izoh: Yuz tuzilishi va vazni sabab o’zini bo’g’irsoq deb ataydi, uni ishq otashida adoyi tamom qilgan sevgilisini esa tulki Kitsunega qiyoslaydi.
5633. Savol matnidagi bir so’zdan 10 ta harf tushirib qoldirilgan.
Fliak — bu qadimgi yunon teatrlarining bir turi hisoblanib, ushbu teatrlardagi har bir chiqish sahnaning o’zida aktyorlar tomonidan o’sha paytning o’zida o’ylab topilgan ssenariy asosida yaratilgan. Ekspertlar fikricha ushbu teatr aktyorlari ROTAdan foydalangan holda chiqish qilgan ilk artistlar hisoblanadi. Rossiyaning TNT telekanalida 2016-yildan 2023-yilgacha efirga uzatilgan ko’rsatuv nomi ham ROTA.
Savol: Savol matnida tushirib qoldirilgan harflarni o’z o’rniga qo’yib so’zni original holatda yozib bering?
Javob: Improvizatsiya.
5634. 1914 yilgacha ular Belgiyada keng tarqalgan. Olmonlarga o’lja bo’lmasligi uchun 30 mingdan ko’prog’i qirib tashlangan. Dushman tomonga o’tib ketgan ayg’oqchilar dastlab
ularni pana joyga yashirgan. Urush oxirida Angliya qo’shinlarida ularning soni 6000ga yetgan.
Fransiyada esa ularga bag’ishlab haykal ham qo’yilgan. Ularni topgan bo’lsangiz, ular qaysi yurtdoshimizning o’limiga sabab bo’lgan?
Javob: Umarshayx Mirzo
5635. 5-10 yil oldin «Odamlar orasida» gazetasining sonlaridan birida chiqarilgan maqolada bir futbolchining qaysi millatga mansubligi so’roq ostida qoladi.
Sizdan quyidagi maqola sarlavhasida tushirib qoldirilgan 2 ta bir xil so’zni topishingizni so’rayman?
«Sen … ispan, Sen … brazil!»
Javob: Na
Futbolchi: Marcos Senna
Senna ispan, Senna brazil!
Sen na ispan, sen na brazil!
So’z o’yini
5636. X ning kelib chiqishi XIII asr Italiyaga borib taqaladi, Rossiyaga esa XVII asrda «tashrif buyurdi». Ukrainada esa hozirgi kunda 17 — raqam ostida turadi. Qadimgi rus folklorida esa X ayyorlik, ba’zida «yovuz kuch» va hattoki o’limni ifodalovchi personaj hisoblanadi. O’zbek tilida sinonimi bo’lsada, lekin X ni ishlatish hollarini ko’ramiz. Savol: X nima?
Javob: X- soldat.
Izoh: soldat so’zi «soldo» (italyancha «tanga, pul») so’zidan olingan bo’lib, arzimas pul oladigan yollanma harbiylarni atashgan. Rossiyaga esa XVII asrning 30-yillarida kirib kelgan bo’lib, rus folklorida ayyor personajni ifodalaydi (wikipedia.org 2016). Ukrainaning Desna klubida Igor Vladimirovich Soldat ismli futbolchi 17-raqam ostida o’ynaydi
5637. Mashhur rus akademigining aytishicha «U» bilan huddi shaxsiy avtomobilga qilingandek muomalada bo’lish darkor. Agar «U»nga g’amxo’rlik qilsang, uzoqqa boradi. Agar shunchaki «sudrab yursang» uzoqqa bormaydi. Diqqat kutilmagan savol. Uni qurish uchun nima qilish kerak?
Javob: Bodibilding bilan shug’ullanish.
Izoh. «U»—o’z tanamiz.
Bodybuilding—tana qurmoq)))
5638. Fortepiano, bilyard, domino.
Shu uch narsa o’rtasidagi tarixiy bog’liqlikni toping va bizga «chet»dagi davlat nomini aytib bering?
Javob: Kotd’Ivuar (Fil suyagi qirg’og’I)
-Fortepiano klavishlari, bilyard toshlari va domino donalari avvallari aynan fil suyagidan yasalgan. Fil suyagi va «chet», ya’ni qirg’oq Fil suyagi qirg’og’I davlatini yodga soladi.
5639. Alfa sal kam 400 yil davomida bir xalqning milliy g’ururi hisoblangan. Ba’zi bir sabablarga ko’ra u haqda unutib qo’yishgan vaqtlar o’tib XIX asrda Fransiyada alfaga qayta hayot bag’ishlashadi va o’z yurtiga qaytariladi, Aqshga bu narsa juda ham yoqishiji va hozirgi paytdagi alfa «(4/2)2» ko’rinishga ega bo’lganini hisobga olgan holda alfa nimaligini ayting?
Javob: Olimpiya o’yinlari (https://t.me/Eski_Savollar_Bazasi/6820?comment=44431)
Izoh:
1.qadimgi Gretsiya milliy g’ururi
2.Fransuz arbobi Pyer de Kuberten (I olimpiya o’yinlari gretsiyada bo’lgan)
3.Aqsh bu o’yinlarda 17 marta medallar soni bo’yicha 1 o’rinda bo’lishgan.
4.Har 4 yilda o’tkaziladi, har 2 yilda yozgi va har 2 yilda qishgi va ular yana olimiyada va paralimpiadaga bo’linadi.
5640.
Vijdon azobi bartaraf etar.
Aytarmush o’z nomida «Muqaddasligini»
Ta’lim berar muallimlar yod saqlagin deb,
Azob uqubatda ham bo’lmagin yiroq.
Namoyon bo’larmish boshidan biroq
Bu 5 qator ichida nima yashiringanligini bir so’z bilan aniq ayting?
Javob: Vatan
Qatordagi bosh harflar
5641.Uning turlari ko’p. Birida bir kishi o’rtacha 1000 kg yuk ko’taradi. Yana biri jang san’ati taqiqlanishi samarasi.
Boshqasi romantika timsoli bo’lsa, yana boshqasi ishtahani qitiqlashi ham hech gap emas.
Aytilganidek, uning turlari ko’p. Siz uni bir so’z bilan ayting?
Javob: raqs
-savolda balet raqsi (juftlikda raqqos raqqosani, jami o’rtacha 1 tonna yukni, ko’tarar ekan), kapoeyro (Braziliyadagi jangovor raqs), tango va o’zimizning lagan raqsi haqida gap bordi.
5642. X hayotimizdagi eng muhim narsalardan biridir, lekin shu bilan birga eng xavfli «zahar»lardan biri hamdir. Mayalarning fikricha, X ayol ilohning tanasidan yaralgan ekan. Eridan xafa bo’lgan iloh ummon qa’riga ketib qolganligi aytiladi. Qadimda X qimmatbaho hisoblangan bo’lsa, hozirda esa arzimas pulga sotib olish mumkin. X ni deb qo’zg’olonlar, hattoki urushlar ham bo’lganligi tarixdan ma’lum. U kashf qilinishidan avval X ning o’rniga kuldan foydalanishgan bo’lsa, ba’zi Afrika qabilalarida qon ham uning o’rnini bosgan .
Savol: X nima?
Javob: X — tuz.
Tuz ba’zi kasalliklarga da’vo bo’lishiga qaramay, turli kasalliklar sababchisi hamdir. Mayalar afsonalariga ko’ra esa o’lim ilohining xotini tanasidan paydo bo’lar ekan, u ummon qa’riga ketgani uchun ham okean suvi sho’r ekan.
5643. Taniqli Amerikalik bokschi KEN NORTON Juda qiziqqon bokschilardan biri bo’lgan. Bir kuni Murabbiysi Ringga chiqish oldidan unga Hech kim tanimasligi uchun shlyapa qora ochki kiyib ko’cha sayriga chiqishni maslahat beradi yana unga hech Kim bilan mushtlashmaslik gaplashmaslikni aytadi. Va bokschi murabbiysi aytgandek qiladi, lekin baribir ko’pga bormay 1- Soatdan so’ng Murabbiysiga xabar keladi ya’ni Militsiya xonada ekanligi haqida. Militsiya xonaga yetib kelgan Murabbiylar Unga birinchi yordam yetkazilganligiga ko’zi tushadi va u uchun jarima to’lab qolaversa magazin direktoriga ham yetkazilgan zararni qoplab berishadi
DIQQAT SAVOL: Mantiqan o’ylab ko’ringchi hech Kim bilan gaplashmasdan va mushtlashmasdan qanday o’zi jaroxat olib magazinga ham zarar yetkazgan Bunga sabab nima bo’lgan?
Javob: Bokschi magazinga kirib bo’lajak raqibini Portretini ko’radi va Uni mushtlab sindirib tashlaydi
5644. Milodiy V asrlarda o’ylab topilgan bu buyumdan hozirga qadar foydalanib kelinmoqda. Deyarli har kuni har bir inson bu buyum bilan to’qnashadi. XIV asrlarda Xitoy imperatori saroyi uchun yiliga undan 700 mingdan oshiq va imperator oilasi uchun maxsus 15 mingtasi keltirilgan.
Savol: gap qaysi buyum haqida ketmoqda?
Javob: Hojatxona qog’ozi
Manba: Wikipedia
5645. Wikipediyadagi bir maqolada, ULARning ishi tasvirlanar ekan, qum soatlar esga olinadi ya’ni ish oxiriga yetayotganini bildiradi. ULARni biz Yepropa shaharlarining gerblarida ko’rishingiz mumkin. Savolimiz oddiy, ULARni bizga yozib bering?
Javob: Qunduzlar
Izoh: Qunduzlarni asosiy ishi bu daraxtlarni kemirib ularni yiqitish. Endi esa ko’z oldingizga qum soatni shaklini keltiring. Daraxt qanchalik qum soat shakliga kelsa shunchalik uni yiqilishiga yaqinlashayotgan bo’ladi.
Manba: Wikipedia, 2016 yil.
5646. Bu insonlar maxsus kiyimlar bilan ta’minlanishadi. Ularning ustki kombinzoni 14 sekund davomida olovga chidab bera olishi kerak. Shuningdek ular yonmaydigan materialdan qilingan maxsus oyoq kiyim, qo’lqop va kaska kiyishadi. Bo’yinlariga ham katta kuch kelgani bois maxsus bo’yinni himoya qilish tizimidan foydalanishadi.
Savol: gap kimlar haqida ketmoqda?
Javob: «Formula 1» haydovchilari
5647. Psixologiyaga oid kitoblarni anonsi bilan shug’ullanuvchi bir internet sayti, yangi bir kitobni o’quvchilar e’tiboriga taqdim etar ekan, shu kitobdagi sitata keltirib o’tadi: «Erkaklar qanday fikrlaydi, ular o’zlariga qanday qilib ayol tanlaydi va u bilan munosabatlarini shakllantiradi, — ayol erkak ustidan g’alaba qozonishi uchun nimalar qilishi kerak». Savol: bu kitobning ingliz tilidagi (orginal) nomini bir so’z bilan yozib bering?
Javob: Manual
Izoh: Sitatadan ko’rinib turibdiki bu kitob erkaklar psixologiyasi va ularni ayollar qanday qilib «qo’lga o’rgatishi» haqida. Manual so’zi ingliz tilidan shaxs va hayvonlarga ishlatilganda aynan «qo’lga o’rgatilgan ma’nonini beradi»
Manbalar: Cambridge izohli lug’ati 2013,
5648. XIX asr oxirlarida o’ylab topilgan bu buyum deyarli har bir xonadonda bo’lsa kerak. XX asr boshida bu buyum shotland olimi tomonidan patentlandi. Uning nomini aniqlash ham oson kechmadi. Unga qanday nom berish bo’yicha tanlov e’lon qilindi va tanlov natijasiga ko’ra unga barchamiz uni shunday ataydigan nom berildi. Hozirda uning uchun xattoki xalqaro standart qabul qilingan.
Savol: gap nima haqida ketmoqda?
Javob: Termos
5649. Uni ko’pchiligimiz ko’rganmiz yoki u haqda eshitganmiz. Qizigi shundaki u bilan bog’liq xazil iborani ko’p bor ishlatamiz. Uni doim odamlar qoralashadi. Siz menga gap kim haqida ketayotgani va ushbu hazil iborani keltiring?
Javob: Otello. Hazil ibora- men qoramanmi?!!
IZOH: Otello haqida ko’pchilik eshitgan va televizorda ham ko’rgan biz bilamizki uning rangi qora qilib tasvirlanadi. Va uning shunday savoli bor edi men qoramanmi? Bu ibora hayotimizda ko’pincha hazil tariqasida ko’p ishlatiladi. Savolda «qoralashadi» so’zi sizga yo’nalish edi. Shuning uchun boshqa iboralar ya’ni » ro’molcham qani?» Inobatga olinmaydi!
5650. Navoiy kattami yoki Amir Temur?
Ha bunday ahmoqona savoldan hayron qolgan bo’lsangiz kerak. Albatta sohibqironimizning yoshlari ancha katta. Ammo Toshkent shahridagi bir jabha bir joy borki unda Alisher Navoiy Amir Temurdan ustun turadi.
Savol: Agar bu jabhaning she’riyat yoki adabiyot (shu jumladan kutubxona) ga aloqasi bo’lmasa, gap nima haqida ekanligini ayting.
Yordam o’rnida aytib o’tamiz Toshkentda bo’lganlar albatta bu joyda bo’lishgan?
Javob: Amir Temur va Alisher Navoiy ko’chalari kesishuvida.
Izoh: Barchamizga ma’lum bo’lgan Yo’l harakati qoidalarida keltirilgan
Yo’l belgilariga ko’ra Amir Temur ko’chasi 2-darajali yo’l va
Alisher Navoiy ko’chasi asosiy yo’l hisoblanar ekan.
5651. Mildred Teylorning yozishicha, bir paytlar Amerika Qo’shma Shtatlarining qashshoq qishloq xo’jaligi hududlarida ULAR erta bahorda, paxta ekish kerak bo’lgan paytda boshlanib, kech kuzda, hosil yig’ib olinganda tugaydi.
Diqqat savol: Savol matnida «Ular» o’rinidagi 2 so’zni yozib bering?
Javob: maktab ta’tillari.
Qabul: bayramlar.
Izoh: kambag‘allar uchun maktablarda darslar qishloq xo‘jaligi ehtiyojlariga moslashtirildi. Dalada ishlash kerak bo‘lganda, hech kim maktabga bormadi.
5652. Tarqatma material
Siz yuqorida ko’rib turgan ko’cha to’siqlari Buyuk Britaniya ko’chalarida ko’plab uchratishingiz mumkin. Bu to’siqlar Urush davrida X sifatida ishlatilgan.
Savol: X-?
Javob: Zambil
5653. 3ta olma suhbati.
1-olma: Meni turtmasa aslida juda muloyimman. Lekin turtsa jahlim tez.
2-olma: Men juda og’irman va qancha og’irlashgan sari jaxlim ham kamayishi mumkin.
3-olma: Menga qanday munosabatta bo’lsa men ham albatta ularga shunday munosabatta bo’larman.
Savol: Bu uch olma o’rnidagi asl qahramonlarni yozib bering?
Javob: Nyutonning birinchi ikkinchi va uchinchi qonuni. Olma ham personaj sifatida bejizga olinmadi.
5654. Shunday qilib, bir bor ekan, bir yo‘q ekan, qadim zamonda, aniqrog‘i XXI asrda bir donishmand bo‘lgan ekan. U, hamisha, U YERGA tushib qolgan odamlarga undan chiqib ketish yo‘lini ko‘rsatar ekan…
Yuqorida siz Ozod Moʻmin xoʻja qalamiga mansub «U» nomli hikoyasidan parchani eshitdingiz. 2014-yilda ekran yuzini koʻrgan Jeyms Deshner tomonidan suratga olingan film nomida ham «U» qatnashgan.
Diqqat savol: xohlang «U» oʻrnidagi soʻzni xohlang kino nomini yozib bering?
Javob: Labirint
Qabul: labirint — xavfli tuzoq. The maze runner, begushiy v labirinte
5655. Qoʻlingizdagi rasmda siz mazaxchiqush va vaysaqi qushni genlari aralashishidan hosil boʻlgan qushning rasmini koʻrib turibsiz. Ushbu qushlar hayotda mavjudmi yoʻqmi bilmadim, lekin Suzanna Kollins qalamiga mansub trilogiyaning bazi manbalarda tetralogiya deb ham ataladi, 3chi qismi va asosiy qahramonning laqabi ham shunday ataladi. Yana yordam tariqasida aytaman, bu qushlar odamlar aytgan soʻzlarni eslab qolib takrorlash xususiyatiga ega.
Diqqat savol gap qaysi qush haqida ketayotganini topgan boʻlsangiz, Jennifer Laurens asosiy rolni oʻynagan, 2012-yilda ekrak yuzini koʻrgan film nomini 2 soʻzda yozib bering?
Javob: Ochlik oʻyinlari
Qabul: Hunger Games, Голодные игры
Izoh: bu qush ingliz tilida «Mockingjay» deb ataladi, ushbu filmda bu qushlarning otasi JabberJay (vaysaqi qushlar) insonlarga taqlid qilishni bilishgan.
5656. 1711-yildan ingliz yozishmalarida qo’llana boshlangan lotin frazasi bo’lib, «e’tibor bering», «diqqat bilan qarang» degan ma’nolar anglatadi. Odatda matn orasida NB yoki n.b. shaklidagi qisqartma bilan ifodalanadi.
Zamonaviy ingliz tilida ushbu fraza o’quvchining e’tiborini ko’rib chiqilayotgan mavzuning ma’lum bir qismi yoki tafsilotiga qaratishda foydalaniladi hamda asosan yuridik hujjatlarda ishlatiladi. Hozirgi kundagi shu nomdagi telegram kanal obunachilari soni 3800 kishidan koʻpni tashkil qiladi.
Diqqat savol oʻsha lotincha ikki soʻzni yozib bering?
Javob: nota bene
Izoh: preambulada nb soʻzi aslida universitetdagi nb emas edi.
5657. Guronlar va Irokezlar qabilalari bir biri bilan dushman bo’lganini hammangiz yaxshi bilsangiz kerak. Bu 2 qabila orasida yana bir kichik qabila bo’lgan. Ular bir biri bilan urush olib borayotgan Guronlar va Irokezlarga chaqmoq tosh sotib kelishgan va har doim betaraflikni saqlab kelishgan. Ularni bu uddaburonligini ko’rgan Fransuz bosqichilari ularga bir laqab qo’yadi. Taxmin qilib etamanki, bu laqabni orangizdan ba’zilaringiz ishlatsangiz kerak. Savol: bu qanday laqab ?
Javob: Neytral o’tkazma (neytralka)
Izoh: U qabilaning uddaburonlik bilan neytallikni saqlagan holda 2 ta urush olib borayotgan qabilalar orasida savdo sotiq qilishi, Fransuzlarga mashinalardagi neytral o’tkazmani (neytralkani) eslatgan. Balkim orangizda mehanik mashina haydovchilari bo’lsa, albatta savol javobi bilan har kuni to’qnash kelishingiz turgan gap!
5658. O’rta asrlarda Yevropa mamlakatlarida jodugarlar qattiq kurash olib borilgan. Qo’lga olingan jodugarlar yoqib yuborilgan va oila a’zolariga soliq solingan.
Savol: Soliq badali nima bo’lgan?
Javob: o’tin
Izoh: savolda aytildiki jodugarlar yoqib yuborilgan. O’sha davrda bunday qirg’in avj olganidan kelib chiqsa o’tin kamyob narsaga aylanib qolgan
5659. Kunlardan bir kun Napaleon Milliy kutubxonaning devorida bir yozuvni ko’rib qoldi. Bu yozuvda «Buyuk ………ga» deb yozilgan edi. Nuqtalar o’rnida mashhur fransuz yozuchisini ismi yozilgan edi. Napaleon bir oz o’ylab turdida va yozuvdagi bir nechta harflarni o’chirib tashlashni buyurdi. Natijada, boshqa bir buyuk akademik, kashfiyotchi olimning ismi paydo bo’lib qoldi. Ikkinchi olimning ismini biz ko’p ishlatamiz, chunku uning ismi 1960 yili UNGA kirgan. Savol: agar ularni ismlarini tushunib yetgan bo’lsangiz, ikkinchi olimning ismi NIMAGA kirganini topib bering?
JAVOB: SI yoki Xalqaro birliklar sistemasi (https://t.me/Eski_Savollar_Bazasi/6847?comment=44711)
Izoh: Devorda «buyuk Volter(Voltaire) ga» deb yozilgan edi. Napaleonga bu yoqmaydi va u oxiridagi 3 ta harfni o’chirishni buyuradi. Natijada «Buyuk Volta(Volta) ga» hosil boladi. Har biringizni xonadoningizda Volt bilan o’lchanuvchi qurilmalar va rozetkalar borligi turgan gap. Chunki 1960 yilda Volta ismi Xalqaro Birliklar Sistemasi yoki SI ga kiritilgan.
5660. U 1832 yilda ishidan ayrildi. 1833 yilda o’zini qayta tiklamoqchi bo’lib harakatlarini yuzaga chiqardi. 1836 yilda qattiq siqilish asab kasalliklaridan aziyat chekti. 1843 yilda Palatadagi Tanlovlardan qattiq qo’rqa boshlaganini tan oldi. 1854 yildan boshlab Senat bo’lgan. Bu amerikalikning kimligini ayting?
Javob. Avraam Linkoln
5661. Ushbu taom juda ham qadimgi taomlardan biri boʻlib, kelib chiqish payti va joyi aniqlanishi qiyin hisoblanadi. Baʼzi manbalarga koʻra, bu taomning tayyorlanish uslubi eramizdan avvalgi II—III asrlarda qadimgi Yaqin Sharq, Oʻrta Osiyo va Hindiston yarim orolida tashkil topib kelgan. Qadimgi arab va fors adabiyotining eng yorqin namoyandalaridan biri Ming bir kecha asarida va IX—X asrlarning qoʻlyozmalarida bu taom bayramona taomligi haqida maʼlumotlar berilgan. Hozirgi paytda Oʻrta Osiyo, Kavkaz, Yaqin Sharq va Turkiyada juda ommabop va tansiq taom hisoblanadi. Bizlar ham sevib iste’mol qiladigan bu taomning nomini ayting ?
Javob: Palov
5662. Bu boshqa metallsimonlardan farq qiladi, o’ziga xos metal hisoblanadi. Endi u metallning ba’zi bir Xususiyatlari haqida!
Uning muzlashi uchun Selziy bo’yicha 39 gradus, qaynashi uchun esa 357 gradus kifoya. Bu metalldan odamlar miloddan oldingi 415-yillarda turli xil metallarni ustini qoplash va ayrim kasalliklarni davolashda ishlatishgan. Bizga qaysi mo’jizaviy metal haqida ta’rif berayotganimizni ayting?
Javob: Simob
5663. X deb nomlanuvchi ushbu asarda qariyb sakson sakkizta (takrorlari bitta leksik birlik deb hisoblanadi) shaxs semantik maydoniga kiruvchi harbiy atamalar qo’llanilgan. Shulardan o’n sakkiztasi o’zbekcha unvon va mansab nomlari, yigirma to’qqiztasi fors-tojikcha, jami yigirma ikkitasi arabcha va bittadan hindcha va portugalcha unvon va mansabni bildiruvchi nomlar ishlatilgan.
Savol: X qaysi asar va uning muallifi kim?
Javob: P.Qodirovning «Avlodlar dovoni» romani.
5664. Farzand tarbiyasi har bir ota-ona uchun eng masuliyatli vazifalardan biri ekanligi ma’lum. Yoshligida chap ko’zi ko’r bo’lgan bir «qahramon»dan bu vazifa haqida so’rashganda bir voqeani yodga olgan ekan. «…bir kuni kechqurun men ancha vaqtdan buyon taniydigan Bob Dauni xotini bilan kechki ovqatga keldi. O’g’lim esa uzoq vaqt tikilib qarshisida temir odam o’tirganiga hali ham ishonmasdi. Shunda o’g’limning ko’zlaridan X ning tark etganiyu uning o’rnini temir odam egallaganini sezib qoldim…» Hurmatli bilimdonlar qahramon kimligini bilgan bo’lsangiz X ni toping?
Javobi: Qahramon Jonni
Dep.
X — Jek chittak
5665. Fransuz faylasufi Andre Moruaning fikricha XIX asrda Fransiyada Prometey bilan Olimpiya yashagan ekan.
Prometey kim Olimpiya kim?
Javob: Balzak va Gyugo
5666. Liverno shahri turistlar kamligidan nolib qo’shnilarimizda 100 yildan beri kutilyotgan voqea sodir bo’laqolsa edi degan orzu bilan yashamoqdalar . Lekin Italiyadagi bu shahar orzusi ushalmayapti !
Savol ular nimani xohlashmoqda?
Javob: Piza minorasini qulashini
5667. 1994 yili Chikagoda san’at institutida bir sud bo’lib o’tdi. Qizigi unga 700 tomoshabin 200 dollordan chipta olib kirishdi. Ikkita tajribali prokurur qirol oilasi vakili qotillikda aybladi. Ikkita mashhur advokat bu jinoyatninig sodir qilganda aqli joyida bo’lmaganligini aytib ayblanuvchini sog’ligi tekshirshlarini so’raydi. Sud bari bir uni aqli joyida bo’lgan deb uni jinoyatchiga chiqaradi. Shunda u sudning qaroridan noroziligini ifoda etadi.
Hurmatli bilimdonlar, avvalo bu qaysi sudligini toping , norozilik tarzida u qaysi iborani ishlatgan ?
Javob: Bu sud sahnada boʻlgan, albatta aktyorlar ijrosida. Qirol oilasi vakili bu Gamlet. Uning mashhur iborasi «Oʻlmoq yoki qolmoq — shudir haqiqat».
5668. Undan foydalanish haqida ilk gap-so’zlar 1880-yilda paydo bo’lgan ekan. Uning ilk ko’rinishi esa 1914-yilda dunyo yuzini ko’rdi. 1928-yilda uning temirdan yasalgan ko’rinishi ommaga taqdim etildi. 60-yillarda esa u hozir biz bilgan ko’rinishiga keldi. U endilikda X dan yasala boshladi va bu uning nomida ham o’z aksini topdi. Diqqat savol: X ni toping?
Javob: Plastika
Izoh: Gap plastik kartochkalar haqida ketmoqda. U dastlab kartondan, keyin temirdan yasalgan
5669. Aytishlaricha, Mark Tven bir safar Yangi Yilni Rossiyada kutib oladi.
-Janob, an’anamizga ko’ra ichiga tanga yoki tugma yashirilgan chuchvara pishirganmiz. Kimning oldidan chiqsa, unga omad kuladi. Agar istasangiz, yana bir kishini mehmonga taklif qilishingiz mumkin. Diqqat savol: Tven kimni taklif qilaman degan?
Javob: Rentgen
5670. Birinchisi san’atkor bo’lgan.
Ikkinchisi — sanoatchi. Uchinchisi esa sotuvchi. Uchalasi ham bir davrda, bir davlatda yashagan, va ismlari bir xil bo’lgan. Birinchisi va ikkinchisining familiyalari ixtirolari sababli mashhur. Uchinchisi esa tasodifan 150 yil keyin mashhur bo’lgan. Uchinchisining familiyasini toping?
Javob: Uilson.
Izoh: birinchisi — Samuel Morze. Ikkinchisi — Samuel Kolt.
Amerikalik sotuvchi Samuel Uilson 1813 yilda US abbreviaturasini ishlatgan. 1961 yilda AQSH qaroriga muvofiq u amerika timsoli Uncle Sam ning yaratuvchisi deb tan olingan.
5671. Agar «u»ni «yo’l» deb oladigan bo’lsak, undan yuruvchilarning ko’pchiligi bu «yo’l»ning oxiri zulmat va bo’shliq bilan tugashini bilishmaydi. Unga qadam qo’yuvchilarning «bahonalari» turli — tuman: kimdir bilmasdan, anglamasdan bajarsa,, yana kimdir boshqa birovning «qiynalishi» uchun qo’l uradi. Eng qizig’i, bunda hatto pivo, vino va yog’ni ham «sherik» qiladiganlar ham bo’lgan. Bunday «yomon niyat» lilarning ko’pchiligini ayollar tashkil etsada, «uddalaganlar» erkaklarda ko’proq. Qadimgi Yunonistonning ba’zi hududlarida esa bu «yo’l»ga qadam qo’ymoqchi bo’lganlar avval Senatga «ariza» yozishlariga to’g’ri ham kelgan ekan. Savol: bu «yo’l» nima?
JAVOB: O’z joniga suiqasd («suiqasd» so’zi «yomon niyat» degan ma’noni anglatadi). Tarixda e’tiborni qaratish uchun vino yoki pivo to’ldirilgan flyagaga cho’ktirish, tomiriga yog’ yuborish hollari ham uchragan.)
5672. Aytishlaricha, romanni yozish fikri muallifda «Janubiy dengizlar kompaniyasi» aksiyalarini sotib olgandan keyin paydo bo’lgan ekan. Avval birja o’sishi davomida ularning narxi oshgan, Keyin esa narxlari rosa ham pasayib, kichik aksionerlarni bankrotlikka olib kelgan. Romanning asosiy qahramonining nomini yozing?
Javob: Lemyuel Gulliver.
Izoh: Ushbu versiyaga ko’ra, birjadan o’sish va pasayish Jonatan Sviftga ushbu asarni yozishga fikr bergan. o’sish, pasayish, kichik so’zlari sizga yordam berishi kerak edi.
Manba: B. Verber. «Третье человечество».
5673. Ba’zida «u»ning «umri» uzoq, ba’zida esa qisqa. «U» jamiyatsiz yashay olmaydi, insonlar bilangina tirik. «U»ni biron jamoa tanlab olar ekan, «bechora u» «o’q yomg’iri» ostida qoladi: barcha «u» haqida gapiradi, «g’iybat» qilishadi. Ba’zi hollarda «u» ijobiy yechim topsa, ba’zida insonlarni yuzko’rmas qilib yuborishi ham mumkin. Arabchadan olinib, «joylashtirilgan, to’qib chiqarilgan» degan ma’nolarni bildiradigan «u» nima?
JAVOB: U — mavzu
(masala, misol va boshqa so’z hisobga olinmaydi)
IZOH: ( suhbat, fikr — mulohaza, badiiy asar, ilmiy tadqiqot va sh.k.lar uchun tanlab olingan obyekt. O’zbek tili izohli lug’ati).
5674. Ikkinchi jahon urushi davrida, uni hazillashib, «Chexiya sirli quroli deb atashgan». Buning sababi esa, uning bir nechta nemis ofitserlari o’limiga sabab bo’lganidir. U Chexiyada joylashmagani sharafiga nom berilgan. Uning nomini ayting?
Javob: Tatra
Izoh: Tatra nemis ofitselariga xizmat mashinalari sifatida berilgan. Orqa uzatmali og’ir mashinaga o’rganmagan ofitserlar esa avtohalokatlarda halok bo’lishgan. Tatra — Slovakiya va Polshadagi tog’ning nomi
5675. Bu so’z ingliz va rus tillaridan barchamizga ma’lum va uni ko’p ishlatamiz, biron bir ishni boshlashdan oldin bu ishni qilmas ekansiz ishimiz yakuniga yetmasligi aniq, ingliz tilida unga yana bir so’z qo’shsak zamonaviy bir tushuncha paydo bo’lishini hisobga olgan holda, bu so’zni ayting?
Javob: Start
5676. Musiqaning bir janri bilan zich bog’langan, Amerikaning «yangi» shaharlaridan birida bir nechta otliq haykallar bor. Shunaqa haykal qo’yilish sharafiga erishgan odamlarning ko’pchilihi Amerika tarixiga katta hissa qo’shishgan. Lekin, bu insonning nega bunaqa sharafga erishganini bilish uchun Amerika tarixidan bilimingiz yordam bermaydi. Shunday qilib, bu, metalldan ishlangan haykal kimga atalgan?
Javob: Janna d’Ark.
Izoh: Gap Orleanlik qizni yaxshi ko’radigan franzuslar asos solgan Yangi Orlean haqida borayapti. Musiqadagi yo’nalish esa — New Orleans Jazz.
Manba: Britannik Ensklopediyasi
5677. Ular go’yoki aka — ukalardir, navbatma — navbat kelaverishadi. Bu «aka — ukalar» orasida «u» to’qqizinchisi bo’lib, eng «baxtli», eng «omadli» va «quvnog’i»dir, baxtdan sakragani — sakragan. «U», shuningdek, malikani qutqarishga yordam bergan do’st, «quloqsiz» bolalarning onasi va «qirol» dir. Savol: «u» kim yoki nima?
Javob: «u» — maymun. Arabchadan tarjima qilganda «baxtli, omadli» degani bo’lib, 12 muchal ichida 9 — si hisoblanadi. Hanuman, King Kong va «quloqsiz» maymunchalar onasi ham maymun personajlardir.
5678. Bir sharqiy Osiyo davlatida bir maxsus hassani sotib olib, unga tamg’alar bostirish mumkin. Oxirgi tamg’a qayerda bosilishini aniq ayting?
Javob: Fudzi cho’qqisida
Izoh: bu hassa Fudzini zabt etayotgan
insonlarniki. Har bir perevalda hassaga tamg’a bosiladi va cho’qqida oxirgi tamg’a bosiladi.
5679. Soliq yig’ishga kelgan ikki navkarni o’ldirilishidan kelib chiqan bu isyon qamal va qiyinchilikka sabab bo’ladi. Bu isyonning qo’qqisdan tugashi esa 2 kishini hayotini saqlab qoladi!
Diqqat Savol: Bu ikki erkakni bog’lab turuvchi ayolni toping?
Javob: Kumushbibi
(Ikki erkak esa Otabek va Qutidor)
5680. U narsa dastlab rohib Gvido D’Aretso tomonidan ixtiro qilingan. Dastlab to’rt chiziqdan iborat bo’lgan. XIII-XIV asrlarda takomillashtirilgan. Ular yangicha ko’rinishga ega bo’ldi va ba’zilariga mos ravishda ilmoqchalar-tayoqchalar qo’shildi. 1600-yillarga kelib esa dumaloq shakl kasb etdi va o’zining hozirgi ko’rinishiga ega bo’ldi. Savol: Ular hozir nima deb atalishini toping?
Javob: Nota chiziqlari
5681. Savol Yevrodagi shaharlarning birida joylashgan muzeyda ularning 12 minga yaqini saqlanadi ularni mutahassislar 25 yil davomida to’plashgan ularning eng qadimiysi IV asrda lotin tilida yozishgan ularni toping?
Javob: Topishmoqlar
5682. Qadimda ularni tayyorlash faxrli va sir-sinoatli mashg’ulot hisoblangan. Chunonchi Qadimgi Misrda bu ish faqat kohinlargagina ishonib topshirilgan. Bu narsaga ehtiyoj Qadimgi Sharqdan Yunoniston, Rim va Vizantiyaga meros bo’lib o’tgan. Uni tayyorlash Fransiyada XVII asrning oxirlarida, Rossiyada esa XIX asrning o’rtalarida boshlangan. Savol: Gap nima haqida ketmoqda va u nima?
Javob: Atir
5683. Ko’pchilik kartadagi «Tuz Pik»ni o’lim kartasi deb atashadi, balki shunga bo’lsa kerak bir reklama plakatida huddi shunday kartada «Tuz Pik» dagi A harfi o’rniga C harfi qo’yilgan. «Pik» rasmini o’rniga esa X lar qo’yilgan! Savol: X ni toping?
Javob: O’pka
C — Cancer so’zidan olingan. Reklama esa odamlarni chekishni tashlashga chaqiradi
5684. Hozirgi kunda! Mathematica va Wolfram tizimlarida maxsus funksiyalar mavjud. rasmdagi funksiya Ramanujan tomonidan topilgan, siz bu funksiyaga Ramanujan qanday nom berganini ayting?
Javob: Hayoliy-teta funksiyasi.
5685. Janubiy Koreyada ham bizni odatlarimizga o’xshaydigan odat bor. Bu odatdan xabari yo’q Bill Geyts koreya prezidenti bilan noo’rin salomlashib qo’yadi, ya’ni Bill Geyts bir ish qilib prezident Pak Kin Xe ga nisbatan hurmatsizlik qilib qo’yadi. Savol: Geyts nima qilib hurmatsizlik qilgan?
Javob: Geyts bir qo’lini cho’ntagiga solib turgan.
Odat esa: ikki qo’l bilan salomlashish
5686. U aylanasi 2 metr keladigan bronza idishdan iborat. Asbobning siri devoriga 8 ta «ajdarho boshi» joylashtirilganligida. Har bir «ajdarho»ning og’zida shar bor. Idish ichiga esa mayatnik joylashtirilgan bo’lib, har bir «ajdarho boshi» unga tortib bog’langan. Vaqti-vaqti bilan qurilma harakatga kelgan va harakat qilgan tomondagi «ajdarho» og’zidan otilib chiqqan shar idish tagidagi o’rnatilgan og’zi ochiq 8 ta baqadan birining og’ziga kelib tushgan va kerakli natijani ko’rsatib bergan. Savol: Agar bu qurilma nimani aniqlaganini anglagan bo’lsangiz, hozirgi kunda bu qurilma nima deb atalishini toping?
Javob: Seysmograf (https://t.me/Eski_Savollar_Bazasi/6901?comment=45131).
Izoh: Yer silkinishini aniqlaydigan birinchi asbob hisoblanadi.
SEYSMOGRAF — zilzilani aniqlovchi asbob.
Yer silkinishini aniqlaydigan birinchi mashhur asbob milodiy 132-yili xitoylik astronom Chjen Xen tomonidan yaratilgan.
5687. Sergey Yesenindan bir ayol albomi uchun 4 qator she’r yozib berishini iltimos qiladi. Yesenin o‘zini qancha olib qochsa ham u ayol qo‘ymaydi. Oxiri rozi bo‘lib, hatto Pushkin, Bayrondan o‘tkazib juda chiroyli she’r yozib beradi. Ayol esa uni o‘qib toza xafa bo‘ladi. Chunki shoir she’r ostiga o‘z ism-sharifini qo‘ymasdan, boshqa ikkita so‘zni yozib qo‘yadi.
Savol: Yesenin nima deb yozgan?
Javob: Birinchi Aprel
5688. Abel Lefler Fransiyalik mashhur zargar edi. Ko’plab qimmatbaho buyumlar yaratgan. Uning mijozlari orasida nafaqat Fransiyaliklar, balki dunyoning istalgan davlatidan odamlar bo’lgan. Uning eng mashhur ishi 1930-yilda yasalgan, balandligi 31 sm og’irligi 1kg 810 gr bo’lgan «sohibjamol» edi. Siz menga buyurtmachini ayting?
Javob: FIFA
Sohibjamol bu oltin ma’buda ya’ni Jahon chempionati kubogi!
5689. Zamonaviy karikaturada bir cho’chqa bir kasb vakillarining doimiy ish faoliyatida ishlatadigan so’zdan juda qo’rqib ketgan holda tasvirlangan.
Savol: Bu qaysi kasb vakillari?
Javob: FOTOGRAF
Izoh: Karikarurada «Angry Birds» o’yinidagi cho’chqa tasvirlangan. Fotograf esa rasmga olish oldidan doim «Hozir qushcha uchiq chiqadi» deb aytadi.
5690. Bir shaharga juda aqlli mo’ysafid kelibdi va hammaga yordam bera boshlabdi kim qanday savol muammo bilan kelsa yordam berarkan
Bir kuni shu cholni sinash uchun bir yigit qo’lida kapalak olib yo’lga chiqibdi u kapalakni ikki qo’li orasiga solibdi va cholni yoniga kirib shunday debdi
Menga aytingchi qo’llarim orasidagi kapalak tirikmi yoki yo’qmi debdi u yigit agar chol kapalak tirik desa kapalakni siqib o’ldirar ekan o’lik desa qo’yib yuborar ekan
Savol: chol nima deb javob bergan?
Javob: Hammasi o’z qo’lingda degan.
5691. «Sen menga do’sting kimligini ayt, men senga kimligingni aytaman” degan naqlni eshitgansiz, albatta. Bir siyosatchi ham shunga o’xshash gap aytgan. Uning fikricha, mamlakat qaysi davlatga qaram bo’lganini u yerdagi X larga qarab osongina payqash mumkin ekan. Diqqat savol: X ni toping?
Javob: Sport turlari
Izoh: Misol qilib kriket ommalashgan Hindistonni keltirish mumkin. Ibora: «Sen menga mamlakatda qaysi sport turi ommaviy ekanligini ayt, men senga davlating avval qaysi davlatga qaram bo’lganini aytaman
5692. Afsonaviy olim, mashhur okeanolog Jak iv Kusto va uni komandasi ko’p marotaba hayotlarini xavf ostiga qo’yishgan, Ko’p yangi suv osti kema, akvalang va shunga o’xshash moslamalarni sinovdan o’tkazgan ekan,
Kusto sinov paytida komanda a’zolarini hayotini xavsizligini o’ylab u ishni qilishni taqiqlab qo’ygan ekan,
Savol: u ishni toping?
Javob: Jim turishni
Izoh: Batiskaf, batisfera, yoki biror boshqa suv osti apparati bilan suv ostiga tushib ketganlar bilan aloqa o’rnatilgan bo’lar ekan, Suv ostidagilar 5 sekunddan ortiq jim turishi taqiqlangan ekan, Nima uchunligini aytib o’tishni hojati yo’q deb o’ylaymiz,
5693. Klivlend shahri Ogayo shtati ma’muriyati noodatiy loyihani ma’qul deb topdi: bir mashhur «odam»ga 4 metrlik po’lat haykal o’rnatishga qaror qilishdi. Bu haykal umidni o’zida mujassamlashtiradimi yo’qmi noma’lum. Bu haykal kimga o’rnatilganini toping ?
Javob: Supermen.
Izoh. «Po’lat odam» supermenning mashhur laqabi nomlanishi. Supermenning mashhur logotipi «S» harfi kripton tilida «umid»ni bildiradi
5694. Ushbu mamlakat nomining kelib chiqishi haqida 2-xil qarash bor, birinchisi, bir afsonaga ko’ra urush xudosi va mamlakatning homiysi Ulitsilopochtli «Metsli» va «Meshi» kabi sirli nomlarga ega bo’lgan va shundan mamlakat nomi kelib chiqqan. Ikkinchi farazda esa ushbu joy nomi atsteklar tilidagi oy va kindik so’zlarining birikishidan hosil bo’lgani aytiladi. Sizlarga yordam tariqasida 12-sentabr 2023-yilni va 1996-yilda tug’ilgan 7chini aytishim mumkin. Diqqat savol, ushbu mamlakat nomini yozib bering?
Javob: Meksika
Izoh: Meksika so’zi Meshi moyi yoki oy markazidagi joy ma’nolarini anglatishi mumkin. Meksika va O’zbekiston o’rtasidagi futbol bo’yicha o’rtoqlik o’yinida 3:3 hisobi qayd etilgan. 7chi esa Otabek Shukurov
5695. Ushbu toponim Don daryosi etagida moylashgan bo’lib, aholi soni bo’yicha Sibirdagi 4-chi yirik shahar. Ushbu toponim nomining kelib chiqishi turkiycha «tugallangan», «quyi joy» kabi ma’nolarni anglatgan so’z asos bo’lganligi haqida Orif Tolib (https://t.me/oriftolib) o’z sahifasida yozadi. Siz esa izohli lug’atdagi rom bo’lmagan, odamga o’rganmagan, yuvosh tortmagan ma’nosini anglatuvchi so’zdagi bir harfni boshqa bir sherigiga almashtirsangiz topasiz. Diqqat savol, ushbu toponimni yoki so’zni yozib bering?
Javob: Azov
Qabul: Asov
5696. Savolni Maykl Gambon beradi.
Joan Keyt Rouling qalamiga mansub «Gʻaroyib maxluqlar» trilogiyasi unchalik ham mashhur boʻlmaydi. Lekin undagi afsungarlikka doir sahnalar uni mashhurlik choʻqqisiga olib chiqadi. Episodlardan birida, asosiy qahramon yoniga bir inson keladi va nimanidir topish uchun avvalo oʻzini topishi kerakligini eslatib oʻtadi. Yana bir maʼlumot, ushbu trilogiyaning 3-qismining nomida ham Ushbu insonning ismi mavjud. Diqqat savol, ushbu inson kimligini yozib bering?
Javob: (Albus) Dumbledor
Izoh: qism nomi «Gʻaroyib maxluqlar: Dambldor sirlari» deb ataladi. Maykl Gambon esa Garri Potterdagi Dambldor rolini maromiga yetkazib oʻynagan.
5697. Savolda bir soʻzdan bir nechta harflar tushirib qoldirilgan.
Alkapos noyob virus bo’lib, birinchi marta 2015-yilda ushbu shtatda aniqlangan. U Orthopoxvirus viruslari a’zosi bo’lib, chechak va maymunchechak kabi viruslarni ham o’z ichiga oladi. Alkapos boshqa poxviruslarga o’xshash simptomlarni keltirib chiqaradi, shu jumladan isitma, toshma va teridagi shikastlanishlar.
2015-yil iyul oyida bir ayol ushbu shtatning Fairbanks shahridagi klinikaga tashrif buyurdi , unda orthopoks virusi borligi tasdiqlangan, ammo bu jinsning ma’lum a’zolariga mos kelmaydi.(yangi virus) Keyingi genetik tahlillar tuzalib ketgan ayol yangi Orthopox virusini yuqtirganini aniqladi.Alkapos virusi nomi uning genomining toʻliq tahlili 2019-yilda chop etilganidan soʻng taklif qilingan.
Virus bilan kasallangan shaxslar yoki ifloslangan narsalar bilan yaqin aloqada bo’lganda yuqadi deb ishoniladi. Alkapos kasalligining bir nechta holatlari qayd etilgan va hozirda u sog’liq uchun katta xavf tug’dirmaydi.
Diqqat savol, tushirib qoldirilgan harflarni joyiga qoʻyib, soʻzni asl holida yozib bering?
Javob: Alyaskapoks
5698. Savol matnida 2ta harf tushurib qoldirilgan.
Bundan bir necha kun oldin Selta va Barselona oʻyinida 2ta gol bilan oʻz jamoasiga gʻalaba keltirgan Robert Levandovski haqidagi bir kanaldagi postda «qariya qaytdi?» soʻzlari uchraydi. Diqqat savol, mashhur 7 likdan uzoqlashmagan holda oʻsha tushirib qoldirilgan harflarni yozib bering?
Javob: mi
Izoh: https://t.me/cule_life/1897
Mi notalarning biri hisoblanadi. Notalar soni esa 7ta
5699. Savolni Vashington beradi.
Ushbu sindrom Amerikalik psixolog Frensis V. nomiga qoʻyilgan. Bu sindromda inson doim oʻzi xohlagan narsa sodir boʻladi deb oʻylaydi. Asosan qimor oʻyiniga mukkasidan ketganlar orasida koʻp uchraydi. 1783-yilda Manhettanda tugʻilgan Amerikalik qisqa hikoyalar yozuvchi, essechi, tarixchi va diplomatning ismi ham ushbu sindromda uchraydi. Diqqat savol, ushbu sindrom nomini yozib bering?
Javob: Irvin
Izoh: Preambuladagi insonning toʻliq ismi Washington Irving yoki Irving Washington. U Manhettanda tugʻilgan.
5700. Savolda bir soʻz tushitib qoldirilgan.
Solomon Solomon 1860-yil 16-sentabrda Londonda tugʻilgan. Britaniyalik mashhur rassom. Mashhur sanʼat asarlaridan «Ludwig Mond», «Qirol Jorj 5» va «Samson»lardir. Martinez 1993-yil 19-mayda tugʻilgan Venezuelalik futbolchi va hozirgi kunda Floridaning Inter Mayami jamoasi aʼzosi hisoblanadi.
Diqqat savol, tushirib qoldirilgan soʻzni yozib bering?
Javob: Jozef
Izoh: Solomon Jozef Solomon haqida gap ketgan edi. Jozef Martinezni esa Messidan keyin tanishni boshlaganlar topilsa kerak oramizda.