IKKILAMCHI ELEKTRON EMISSIYA

IKKILAMCHI ELEKTRON EMISSIYA — elektronlar b-n bom- bardimon qilinganda qattiq va suyuq jismlar sirtidan elektronlarning otilib chiqishi. Nemis fiziklari Au- Stin va g. Shtarke kashf qilgan. Jism- ni bombardimon qiluvchi elektronlar- ni birlamchi, sirtdan chiqayotganlarini ikkilamchi elektronlar deyiladi. I.e.e. natijasida elastik qaytgan, plastic qaytgan va qaqiqiy (qattiq jismdan urib chiqarilgan) ikkilamchi elektron- lar chiqadi. Elastik kaytgan elektron- lar energiyasi birlamchi kaytgan elek- tronlar energiyasiga teng. Qattiq jism- dan urib chiqarilgan elektronlarning energiyasi (50 ev dan) kichik, plastic qaytganlariniki esa (50 ev dan) kat- ta. Tula I.e.e. koeffisienta o elastic qaytgan elektronlar koeffisienti g, plastik qaytgan elektronlar koeffi- tsienti t| va haqi-qiy ikkilamchi elek- tronlar koeffisienti 5 yig’indisidan iborat. Bu koeffisientlar qattiq jism turiga, sirtining tuzilishiga, agregat holati va t-rasiga, elektronlar Energi- yasi va sirtga tushish burchagiga bog’liq. I.e.e. ikki turga bo’linadi: potentsial va kinetik elektron emissiya. I.e.e. ko- effisienti u potentsial ion-elektron emissiya koeffisienti up va kinetic ion-elektron emissiya koeffisienti UK dan iborat. Potentsial ion-elektron emissiya ion energiyasi kichik {Exkev) bo’lganda ham ro’y beradi. Kinetik ion- elektron emissiya ma’lum chegara ener- giya eg dan boshlanadi. UK qiymati £ga chiziqli bog’langan. Eg qiymati ion va metall turiga bog’liq. Volfram uchun £=1,5 keV. Ko’pchilik elektrovakuum as- boblarda elektronlar oqimini kuchayti- rish uchun (foto-elektron kuchaytirgich, tasvir kuchaytirgich), axborot yozishda (elektron-nurli asboblar) I.e.e. Hodi- sasidan foydalaniladi.