22 may kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT — Xalqaro biologik xilma-xillik kuni.
? Sherlok Xolms kuni.
? Tish pastasi tyubigining tug‘ilgan kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Shri-Lanka — Respublika kuni.
?? Gvatemala, ?? Ekvador — Daraxt ekish kuni.
?? Braziliya — Braziliya havo kuchlarining yubileyi.
?? AQSh — Milliy dengiz kuni.
?? Yaman — Birlik kuni.
?? Martinika — Qullikni bekor qilish kuni.
?? Yaponiya — Skaut qizlar kuni.

? VOQEALAR:

  • 853 — Olaf Oq, Norvegiya qirolining o’g’li, Irlandiyadagi Vikinglar va Daniyaliklarni buysundirdi va Dublinni poytaxt qildi.
  • 1455 — Sent-Olbans yonidagi birinchi jang bilan Qizil va Oq atigullar urushi boshlandi.
  • 1621 — Gugo Grotsiy Luvesteyn qasridan  qochdi.
  • 1762 — Rimda Trevi  fontanining qurilishi tugadi. 1844 — Bobiylik asoslari musulmonlar orasida tarqatilishi boshlandi.
  • 1846 — Nyu-Yorkda “Associated Press” informatsion agentligi tashkil topdi.
  • 1849 — Avraam Linkoln suzuvchi dokning dizayni uchun 6469-sonli patent oldi.
  • 1856 — Moskvada Tretyakov galeriyasiga asos solindi.
  • 1892 — Doktor Vashington Sheffild tish pastasi idishi(tyubik)ga patent oldi.
  • 1906 — Aka-uka Raytlar o‘zlarining uchish apparatiga patent olishdi.
  • 1911 — Parijda Xalqaro  kinologiya federatsiyasi tashkil topdi.
  • 1911 — Sankt-Peterburgda dunyodagi birinchi televizion ko‘rsatuv amalga oshirildi.
  • 1939 — Adolf Gitler va Benito Mussolini o’rtasida «Temir pakt» imzolandi.
  • 1940 — SSSRda Sotsialistik Mehnat Qahramoni nishoni — «O’roq va bolg’a» medali ta’sis etildi, u 16 mingdan ortiq kishiga topshirildi.
  • 1960 — Chili zilzilasi, insoniyat tarixidagi eng dahshatli zilzila.
  • 1972 — Richard Nikson Moskvaga keldi.
  • 1972 — Seylon yangi konstitutsiya qabul qildi va davlat Shri-Lanka Respublikasiga aylantirildi.
    -1980 — Pac-Man kompyuter o’yinining rasmiy ilk relizi.
  • 1990 — Microsoft kompaniyasida Windows 3.0 ning relizi bo‘lib o‘tdi.
  • 1990 — Uzoq yillik qarama-qarshiliklardan so’ng Shimoliy va Janubiy Yaman yagona Yaman Respublikasiga birlashdi.
  • 1998 — O’zbek alpinistlaridan birinchi bo’lib Rustam Rajapov Jomolungma tog’ining eng baland cho’qqisini zabt etib, u yerda O’zbekiston bayrog’ini o’rnatdi.
  • 2007 — Turkiyada Anqaraning tarixiy markazida terroristik harakat sodir etildi. Bir necha kishi halok bo‘ldi.
  • 2010 — Mangalurda (Hindiston) Boeing 737 halokati. 158 kishi halok bo‘ldi.
  • 2014 — Tailandda harbiy to‘ntarish.
  • 2017 — Manchesterda portlash.

? TAVALLUDLAR:

  • 1813 — Vilgelm Rixard Vagner (1883) — nemis opera bastakori, dirijyor, dramaturg, faylasuf, inqilobchi.
  • 1859 — Artur Konan Doyl (1930) — atoqli ingliz adibi.
  • 1912 — Gerbert Charlz Braun (2004) — amerikalik ximik-organik, Nobel mukofoti sohibi (1979).
  • 1914 — Nikolay Makarov (1988) — Sovet qurol-yarog’ konstruktori, Sotsialistik Mehnat Qahramoni.
  • 1920 — Tomas Gold (2004) — amerikalik astronom, statsionar koinot nazariyasi mualliflaridan biri.
  • 1924 — Sharl Aznavur (2018) — Fransuz aktyori va qo‘shiqchisi.
  • 1927 — Jorj Ola (2017) — amerikalik kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1994).
  • 1943 — Betti Uilyams — Tinch odamlar hamjamiyatining asoschisi, Nobel mukofoti sohibasi (1976).
  • 1946 — Jorj Best (2005) — Afsonaviy irland futbolchisi.
  • 1963 — Mirza Azizov (2021) — O‘zbekiston xalq artisti, aktyor.
  • 1969 — Hotamjon Ketmonov — ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshligʻining birinchi oʻrinbosari.
  • 1970 — Naomi Kempbell — ingliz modeli va aktrisasi.
  • 1980 — Aleksandr Doktarashvili — sportchi, yunon-rum kurashi boʻyicha olimpiada oʻyinlari chempioni (2004, Afina), «Oʻzbekiston iftixori» (2004). 
  • 1986 — Tatyana Volosajar — rossiyalik figurali uchish ustasi, ikki karra Olimpiya chempioni.
  • 1987 — Novak Jokovich — Serbiyalik tennis ustasi.
  • 1991 — Kantin Maye — fransuz gandbolchisi, Olimpiada chempioni (2020), ikki karra jahon chempioni.