ABORT

ABORT (lotincha abortus — bola tashlash) — ayollarda homiladorlikning dastlabki 28 haftasida bachadondan homila tushishi, 28 haftadan ilgari tug’ilgan bola yashamaydi. Abort erta (homiladorlikning 12 haftasi ichida kerakli davo choralari … Read More

ABORIGENLAR

ABORIGENLAR (lotincha aborigine — qadimdan, boshdan) — 1) biror mamlakat, o’lkaning qadimdan o’sha joyda yashab kelayotgan tub aholisi. Qadimgi Rim rivoyatlariga ko’ra, Apennin tog’lari etaklaridagi Lasiyada yashovchi qad. qabila Aborigenlar … Read More

ABORIGEN G’O’ZA

ABORIGEN G’O’ZA (lotincha aborigine — avvaldan) — g’o’zaning cheklangan hududda o’sadigan tur, xil va formalari. Meksikaning shimoliy-g’arbida o’sadigan davidzon g’o’zasi, Galapagos orolining unumsiz toshloq zonalarida o’sadigan klossh g’o’zasi, faqat Braziliya … Read More

ABORDAJ

ABORDAJ (Fransuzcha abordaqe, bord — kema borti — qiri) — eshkakli va elkanli kemalar bir-biriga yaqin kelganda, ikkala tomon askarlarining kemalarga o’tib, yuzma-yuz jang qilish usuli (19- asrgacha). Abordaj usuli … Read More

ABONENTLAR TELEGRAF ALOQASI

ABONENTLAR TELEGRAF ALOQASI — telegraf apparatlari orqali korxona va muassasalar o’rtasida mustaqil telegraf aloqasi o’rnatish. Abonentlar telegraf aloqasi o’rnatish uchun avtomat yoki dastaki telegraf st yasi va telegraf apparatlaridan tashqari … Read More

ABONENT YO’LI

ABONENT YO’LI, telefon aloqa yo’li — muassasa va xonadonlarga o’rnatilgan telefon apparatini ikki simli kabel telefon stansiyasi bilan bog’lovchi aloqa liniyasi (yo’li). Uch qism: magistral, taqsimlash va bevosita ulash qismlaridan … Read More

ABONEMENT

ABONEMENT (Fransuzcha abonnement) — biror narsa (teatrdagi o’rin, kutubxona, telefon va shu kabilar) dan muayyan muddatgacha foydalanish huquqi, shuningdek bu huqukni beruvchi hujjat. Kutubxona Abonement kitobxonlarga matbuot asarlarini ma’lum muddat … Read More

ABOLITSIONIZM

ABOLITSIONIZM (lotincha Abolition -yo’qotish, bekor qilish) — 1) biror qonunga barham berish uchun qilinadigan ijtimoiy harakat; 2) negrlarni qullikdan ozod qilish harakati. Abolitsionizm 18 — asrda AQSh, Frantsiya va Buyuk … Read More

ABO

ABO (Arabcha — jun mato) — erkaklarning uzun ustki kiyimi (kalta eng, paxtasiz, avrasi jun yoki ip matoli). Qadim Sharqda uni ko’pincha qalandar va darvishlar kiygan. Abo Turkistonga Islom dinining … Read More