ACHCHA

ACHCHA — Qashqadaryo viloyatidagi ko’l. Qarshi shahridan 85 kilometr g’arbda. 80- yillarda kollektor-zovur suvlarining pastqamlikda to’planishidan hosil bo’lgan. Uzunligi 5,5 kilometr, eng keng joyi 1,7 kilometr, o’rtacha chuqurligi 0,6 metr, … Read More

ACHITQIDOSHLAR

ACHITQIDOSHLAR, turushdoshlar (Saccharomycetaceae) — xaltachalilar sinfining bir hujayrali zamburug’lar oilasi. Ko’pchiligi kurtaklanib, ayrimlari bo’linib urchiydi. Ma’lum sharoitda ularda sporali xaltachalar yuzaga keladi. Hujayralari juda mayda, faqat mikroskop yordamida ko’rish mumkin, … Read More

ACHINSK

ACHINSK — Rossiya Federatsiyasi Krasnoyarsk o’lkasidagi shahar (1782 yildan). Chulim daryosi bo’yida. Temir yo’l tuguni. Aholisi 122 ming kishidan ziyod (1999). Tegirmon, go’sht, glinozyom kombinattlari, tikuvchilik va mebel fabrikalari, mexanika, … Read More

ACHINLAR

ACHINLAR, ache — Indoneziyadagi xalq, Sumatra orolining shimolda, o’tmishda Ache sultonligi mavjud bo’lgan mintaqada yashaydi. Aholisi 1,7 million kishi (1992). Indonez til guruhiga oid achin tilida so’zlashadi. Islom diniga e’tiqod … Read More

ACHE

ACHE — Sumatra oroli (Indoneziya) shimolda mavjud bo’lgan sultonlik (16 — asr boshi — 20 — asr boshi). Indoneziyada Islom dinining tarqalishi markazlaridan biri. Ache kuchaygan davrida (17-asr birinchi yarmi) … Read More

ACHAMAYLI

ACHAMAYLI (Ochamayli, ochamoyli) — urug’ va qabila nomi. 1) Achamayli qang’li qabilasiga mansub urug’ sifatida qadimdan O’rta Osiyoda yashaydi. 2) qoraqalpoqlar tarkibidagi qabila, 13 urug’dan tashkil topgan. 19-asrning o’rtalarida Achamayli … Read More

ASTEKLAR

ASTEKLAR (o’zlarini Asteka, naua, maseualli («Bug’u ovlovchilar» — eng qadimgi nomlari), tenochkilar, Mexika deb ataydilar) — Meksikaning eng yirik indeys aholisi. Umumiy soni 1,2 million kishi (1992). Asteklar asosan astek … Read More

ASTEK TILI

ASTEK TILI (nauatl) — asteklar tillarining tanoastek oilasiga mansub. 14 — 16 — asrlarda piktografik yozuvga ega bo’lgan, 16 — asrdan lotin grafikasi asosidagi yozuvga o’tgan.

ASILLASH

ASILLASH — organik birikmalardagi vodorod o’rniga karbon kislota qoldig’i RCO ni kiritish. Asillashga formillash, benzoillash va boshqa reaktsiyalar kiradi. Asillash vositalari sifatida karbon kislotalar yoki odatda, ularning hosilalari (efirlari, angidridlari … Read More

ASIKLIK BIRIKMALAR

ASIKLIK BIRIKMALAR, alifatik birikmalar — uglerod atomlari o’zaro ochiq zanjir hosil qilib birikkan organik birikmalar Asiklik birikmalar tabiiy gaz va neftda uchraydi. Biologik jarayonlarda katta rol o’ynaydi. Asiklik birikmalarga jumladan … Read More