ASPARAGIN KISLOTA

ASPARAGIN KISLOTA (aminokax-rabokislota), — rangsiz kristallar, dikarbon aminokislotalardan biri, Molekulyar modda 133,1. Asparagin kislota hayvon va o’simlik oksillari tarkibida ko’p miqdorda uchraydi, ularda azot moddalarining almashinuvida muhim rol uynaydi. U … Read More

ASPARAGIN

ASPARAGIN, H2NOCCH2CH(NH2) SOON — o’simlik organizmida azotli birikmalarning almashinishidan hosil bo’ladigan Asparagin kislota amidi. Molekulyar modda 132,12; rangsiz kristallar. Suvda, kislotalarda yaxshi eriydi, organik kislotalarda erimaydi. Asparagin — alifatik a … Read More

ASPAK

ASPAK (forscha, ASP — ot va AK — cha qo’shimchasi) — mis idish (choydish, oftoba, qumg’on, ko’za, tog’ora kabi) larning qopqog’ini va dastasini idish tanasiga biriktiradigan qismi. Idish tanasiga maxsus … Read More

ASOSLI TOG’ JINSLARI

ASOSLI TOG’ JINSLARI — magmatik jinslar. Kremniy oksidi bilan to’yinmagan va tarkibida kvars bo’lmagan jinslar. Asosli tog’ jinslarida kremniy oksidi 50 — 55% dan ortmaydi. Nordon tog’ jinslariga nisbatan kaliy, … Read More

ASOSIY O’G’IT

ASOSIY O’G’IT — ekinlar ekilishidan oldin tuproqqa solinadigan o’g’it. Asosiy deb atalishining sababi shuki, uning tarkibida ayni uchastkaga mo’ljallangan oziq moddalarning ko’p qismi bo’ladi. Asosiy o’g’it butun vegetatsiya davrida o’simlikning … Read More

ASOSIY FONDLAR

ASOSIY FONDLAR, korxonalarning asosiy fondlari— ishlab chiqarishga uzoq xizmat qiladigan, o’z natural buyum shaklini uzoq vaqt o’zgartirmagan holda ishlab chiqarish jarayonida bir nechabor qatnashadigan mehnat qurollari va vositalari. Odatda Asosiy … Read More

ASOSIY TON

ASOSIY TON — 1) asosiy chastotalar hosil qilgan tovush toni; har qanday tovush manbai faqat asosiy chastotada tebranib qolmasdan, ayni vaqtda unga karrali bo’lgan yuqori chastotalar (garmonikalar) da ham tebranadi. … Read More

ASOSIY SUVLI QATLAM

ASOSIY SUVLI QATLAM (gorizont) — boshqa suvli jinslar orasida eng sersuv bo’lgan va amaliy talablarga (suv bilan ta’minlash, sug’orish va boshqalar) javob bera oladigan yer qatlami. Muhandislik geologiyada Asosiy suvli … Read More

ASOSIY MATERIALLAR

ASOSIY MATERIALLAR — tayyorlanadigan mahsulot tarkibiga kiradigan va uning asosini tashkil etadigan materiallar. Masalan, non mahsulotlari tayyorlashda ishlatiladigan un, mashina qismlari ishlab chiqarishda zarur bo’ladigan metall, kiyim-kechaktikish uchun sarflanadigan gazlama … Read More

ASOSIY KAPITAL

ASOSIY KAPITAL — kapitalning asosiy ishlab chiqarish vositalari (mashina, asbob-uskuna, ishlab chiqarish binolari va uskunalari) ni o’z ichiga oluvchi, iqtisodiy jihatdan o’z qiymatini ishlab chiqarilgan tovarlarga asta-sekin va uzoq muddatda … Read More