Рубрика: P harfi

Pleven, Plevna — Bolgariyaning shimoliy qismidagi shahar. Pleven okrugining ma’muriy markazi. Aholisi 122,1 ming kishi (2001). Transport yo’llari tuguni. Dunay tekisligining qishloq xo’jalik rayoni markazi. Oziq-ovqat, mashinasozlik, neftni qayta ishlash, … Read More

Plasdarm (Fransuzcha place d’armes, aynan — qo’shinlar uchun maydon) — 1) biror davlatning boshqa bir davlatga hujum qilishida harbiy harakatlarni kengaytirish uchun baza sifatida foydalaniladigan hudud. Plasdarm operativ yoki strategik … Read More

Plafon (Fransuzcha plafond — Shift) — 1) tasvir, naqsh va bo’rtma tasvir bilan bezatilgan shift; 2) bino shifti (yassi, gumbaz, toqi)ni syujetli yoki naqsh va tasvir bilan bezatgan monumental rang-tasvir … Read More

Platonizm — keng ma’noda — Platon (avvalo uning eydoslar haqidagi) ta’limotiga ergashgan falsafiy oqimlar; butun Yevropa falsafasiga Platonizm bevosita yoki bavosita ta’sir ko’rsatgan. Tor ma’noda — miloddan avvalgi 4-asrdan boshlab … Read More

Plato (Fransuzcha platon, plat — yassi, tekis) — yer yuzasi kam parchalangan yassi yoki to’lqinsimon tekislik. Tog’ jinslari gorizontal yotgan strukturali; yer yuzasidagi notekisliklar LAVA bilan to’lgan vulkanli (lavali); denudasion … Read More

Plateya — Janubiy Beotiya (Gresiya) dagi yunon shahar-davlati. Fivadan Janubroqda joylashgan. Yunon-fors urushlari davrida Plateya yaqinida yunon qo’shinlari fors armiyasini tormor keltirgan (miloddan avvalgi 479 yil 26.9). Afina va Sparta … Read More

Plastinkalilar (Placozoa) -umurtqasiz hayvonlar tipi. 1971 yilda aniqlangan. Uzunligi bir necha millimetr, dengiz tubida yashaydi. Gavdasi juda yupqa plastinkasimon, shakli o’zgaruvchan, oldingi yoki keyingi qutblari, haqiqiy to’qima va organlari bo’lmaydi. … Read More

Planshayba (nemischa planscheibe) — 1) stanoklarning ishlov beriladigan material yoki kesuvchi asbobni mahkamlash va ularni aylantirish uchun ishlatiladigan moslamasi; 2) karusel stanogiaya zagotovka mahkamlanadigan aylanma stol. Planshaybaga, odatda, murakkab shaklli … Read More

Planula (lotincha planus — yassi) — ko’pchilik bo’shliqichlilarning 2 qavatli pelagik lichinkasi. Tuxumdan rivojlanadi yoki parenximula davrini o’tadi. Epiteliysi endodermada joylashganligi va gastral bo’shlig’ining bo’lishi bilan parenximuladan farq qiladi. Ektodermasi … Read More

Planimetr (lotincha planum — tekislik va Yunoncha metreo — o’lchayman) — to’g’ri shaklli bo’lmagan yassi shakllar yuzasini aniqlash uchun mo’ljallangan mexanik asbob. Eng keng tarqalgan Planimetrning asosiy qismlari: hisoblash mexanizmi … Read More