Рубрика: P harfi

Plank doimiysi, ta’sir kvanti — kvant mexanikaning asosiy fizik doimiylaridan biri. Plank doimiysi 1900 yilda mutlaq kora jismning elektromagnit nurlanish spektrida energiyaning taqsimoti qonunini yaratishda M.Plank tomonidan fanga kiritilgan. h … Read More

Planetalogiya (Yunoncha planets — kezib yuruvchi va … logiya), sayyorashunoslik — Quyosh sistemasidagi sayyoralar va ularning yo’ldoshlarini o’rganish bilan shug’ullanuvchi fanlar majmui. Planetalogiya sayyoralar va yo’ldoshlarning fizik xossalari, kimyoviy tarkibi, … Read More

Plakoid tangacha (Yunoncha Plax — yuza, plastinka va eidos — ko’rinish, shakl) — tog’ayli baliqlar uchun xos tangachalar. Mezodermada (ektoderma chegarasida) rivojlanadi; ektodermani yorib pix shaklida tana sirtiga chiqadi. Bazal … Read More

Plazmon — plazma zichligi va qattiq jism plazmasi tebranishlari Kvanti, kvazizarralar. Bunda har xil ishorali zarralar (elektronlar va ionlar) bir-biriga nisbatan siljib, plazmada elektr maydoni zo’riqishlari tebranishlarini vujudga keltiradi. Plazmon … Read More

Plazmodesmalar (plazma va Yunoncha desma — bog’) — o’simliklarda qo’shni hujayralar protoplastlarini o’zaro bog’lab turuvchi tsitoplazma ipchalari. Plazmodesmalar hujayra bo’linishi davrida hujayra qobig’i tarkibida hosil bo’ladigan naychalarda joylashadi. Naychalar bo’shlig’ini … Read More

Pifagor sonlari — to’g’ri burchakli uchburchaklar tomonlarini tashkil qiluvchi natural sonlar. Pifagor sonlari x2+y2=z2 aniqmas tenglama yechimlari bo’lib, x=T2—P2, u=2TP, z=m2+n2 formulalar bilan beriladi (bunda t, p — har xil … Read More

Pitt Uilyam katta, graf Chatam (Chatham) (1708-1778) — Buyuk Britaniya bosh vaziri (1766-68), davlat va siyosiy arbobi, diplomat. Jamoalar palatasi a’zosi (1735-66), bosh g’aznachi (1746— 55); tashqi ishlar vaziri va … Read More

Pito naychasi — bir maromda turg’un oqayotgan suyuklik (gaz) ning to’la bosimini o’lchaydigan asbob. To’la bosim statik va dinamik bosimlarning yig’indisiga teng. Pito naychasi uchi bukilgan manometrik naychadan iborat: pastki … Read More

Pismennaya Valentina Yegorovna (1956.18.4, Ukrainaning Gorodenka shahri) — O’zbekiston Respublikasi xalq o’qituvchisi (1995). Nukus universitetini tugatgan (1978). 1978 yildan To’rtko’l tumanidagi 1-maktabda rus tili va adabiyoti o’qituvchisi. Pismennaya maktabning rus … Read More

Pistolet-pulemyot — avtomatik individual o’q otar qurol. Dushmanning 300 metrgacha masofadagi kuchlarini nishonga olishga mo’ljallangan. Asosan, piyoda qo’shinlarda qo’llanadi. Birinchi Pistolet-pulemyot 1-jahon urushi (1914-18)da yuzaga kelgan. 20-asrning 40-yillari oxiridan 1000 … Read More