Рубрика: T harfi

Tormoz yo’li — transport vositasi (avtomobil, tramvay va boshqalar) ga tormoz berilgan paytdan boshlanib, toki butunlay to’xtaguncha o’tgan masofa. Temir yo’l transport vositasiga qarab har xil kattalikda bo’ladi. Temir yo’lning … Read More

Totonaklar — Meksikadagi indeys xalqi. 200 ming kishi (1990-yillar o’rtalari). Penuti tillariga qardosh tillarda so’zlashadi. Dindorlari — katoliklar. Qadimdat. Meksikaning Atlantika okeani sohillarida yashashgan. Verakrus shtatidagi taxina madaniyatini (2-ming yillik … Read More

Torevtika (Yunoncha toreutikos — metallga san’atkorona ishlangan relef; toreuo — o’yaman so’zidan) — badiiy metall buyumlarga qo’lda relef hosil qilib ishlov berish san’ati. Buyumlarga ko’pincha kandakori yoki bosma usulda ishlov … Read More

Toponimika (Yunoncha topos — joy va onyma — ism, nom) — onomastikattt joy nomlari (geografik atoqli nomlar) ni, ularning paydo bo’lishi yoki yaratilish qonuniyatlarini, rivojlanish va o’zgarishini, tarixiyetimologik manbalari va … Read More

Topozero — Rossiya Federatsiyasi Kareliya Respublikasining shimoliy qismidagi ko’l. Maydoni 986 km2. Chuqurligi 56 metrgacha. 109 metr balandlikda. Shimoliy va shimoliy g’arbdan Janub va Janubi sharqqa cho’zilgan. Topozeroda 150 ga … Read More

Topografik plan — joy konturlari va relefining kichraytirib, o’ziga o’xshash holda, yer sferikligini hisobga olmay qog’ozda tasvirlangan gorizontal proektsiyasi. Topografik planda joyning predmet va konturlari mopoerafik shartli belgilar bilan, relef … Read More

Toposentrik koordinatalar — koordinatalar tizimida kuzatilayotgan nuqta yoki boshqa ob’yekt (yo’ldosh, samolyot va boshqalar) larning fazodagi vaziyatini aniqlovchi uch kattalik; bunda uning boshlanishi yer sirti (toposentr) dagi kuzatish punkta bilan … Read More

Tonlesap, sap — Kambodja tekisligidagi ko’l, Hindixitoy yarim orolida eng katta. Maydoni 2,5—3 ming km2 dan (qishda) 10 ming km2 gacha (yozda), mavsum bo’yicha o’zgarib turadi. Chuqurligi ham tegishlicha 1-2 … Read More

Ton (tonos — keskinlik, kuchlanish) — 1) akustikat murakkab tovush spektrining eng kichik bo’lagi, bo’lak ton (oberton, underton). Musiqiy tovushdan farqli o’laroq oddiy tebranishlar na-tijasida hosil bo’ladi; 2) musiqiy intervallar … Read More

Tonallik (ton so’zidan) — ladning balandpastlik holati (masalan, «Re major» — major ladining «re» tovushidan, «mi minor» — minor ladining «mi» tovushidan boshlanishini belgilaydi); 2) muayyan balandpastlikdagi lad tizimi (lad— … Read More