Urush

Urush — ijtimoiy guruhlar, millat (xalq)lar, davlatlar o’rtasidagi nizolarning kuch, odatda, qurolli kuchlar yordamida qal qilinishi. Urushda asosiy va hal qiluvchi vosita sifatida qurolli kuchlardan, shuningdek, kurashishning iqtisodiy, siyosiy, g’oyaviy … Read More

Urug’lanish, singamiya

Urug’lanish, singamiya — erkaklik jinsiy hujayra (urug’hujayra, spermatozoid, spermiy)ning urg’ochi (tuxum) hujayra bilan qo’shilib, zigota hosil qilishi. Zigotadan yangi organizm rivojlana boshlaydi. Odam va hayvonlarda Urug’lanishdan oldin otalanish (urug’hujayraning urg’ochi … Read More

Usmon Nosir

Usmon Nosir (taxallusi; asl ism-sharifi Nosirov Usmon) (1912.13.11, Namangan — 1944.9.3, Kemerovo viloyati Mariinsk shahri yaqinidagi Suslovo qishlog’i) — shoir. Kambag’al hunarmand oilasida tug’ilgan. 4 yoshidan otasidan yetim qolib, dastlab … Read More

Usmonlilar sulolasi

Usmonlilar sulolasi — Kichik Osiyo, Bolqon, Sharqiy Yevropa, yaqin Sharq, Shimoliy Afrika, qisman Kavkaz va Qrimda hukmronlik qilgan turk sultonlari sulolasi (1299-1922). Usmonli turk imperiyasi davlatini boshqargan. Sulola nomi uning … Read More

Ushinskiy Konstantin Dmitriyevich

Ushinskiy Konstantin Dmitriyevich [1824.19.2(2.3), Tula 1870.22.12 (1871.3.1), Odessa, Kiyevda dafn etilgan] — rus klassik pedagogi, Rossiyada ilmiy pedagogika va xalq maktabi asoschisi. Moskva universitetining yuridik fakultetini tugatgan (1844). Rossiyadagi turli … Read More

Uchqun kamerasi

Uchqun kamerasi — zaryadlangan zarralarning treklari (izlari) kuzatiladigan va qayd qilinadigan asbob; ishlash printsipi zarralarning elektr kondensatorning gaz oralig’idan uchib o’tayotganda qosil bo’layotgan uchqun razryadning kuchayishiga asoslangan. Uchqun kamerasining elektrodlari … Read More

Uchlanma nuqta

Uchlanma nuqta (termodinamikada) — moddaning holat diagrammasit undagi 3 faza — qattiq, suyuq va gazsimon fazalarining turg’un muvozanat holatiga mos keladigan temperatura va bosimni ifodalovchi nuqta. Gibbsning fazalar qoidasiga ko’ra, … Read More

Uchko’prik

Uchko’prik — Farg’ona viloyati Uchko’prik tumanidagi qishloq. Tuman markazi, yaqin temir yo’l stantsiyasi — Quqon (8 kilometr). Aholisi 6 ming kishidan ziyod (2004). Xo’jaliklari katta Farg’ona kanalidan suv oladi. Asfaltbeton, … Read More

Uchburchak

Uchburchak — bir to’g’ri chiziqda yotmagan uchta nuqta va uchlari shu nuqtalarda bo’lgan uchta kesmadan yasalgan figura. Berilgan nuqtalar Uchburchakning uchlari, uchlarini tutashtiruvchi kesmalar Uchburchakning tomonlari, tomonlari orasidagi uchta burchak … Read More

Ushr, Ashur, ashar

Ushr, Ashur, ashar (Arabcha) -1) o’ndan bir ulush; 2) daromadning o’ndan biri hisobidan olinadigan soliq turi. Musulmon mamlakatlarida natura shaklida (ba’zan pul bilan) undirilgan. Ushr solig’i har yili dehqonchilik, chorvachilik, … Read More