Рубрика: V harfi

Vazelin (Fransuzcha vaseline, nemischa wasser— suv va Yunoncha elaion — zaytun moyi) — mineral moy bilan qattiq uglevodorodlar (parafin, Tserezin, petrolatum) aralashmasi; hidsiz, muloyim, oq yoki sariq modda, ta’mi yo’q. … Read More

Vaza (Fransuzcha vase, lotincha vas — idish) — meva, gul va boshqa narsalar uchun ishlatiladigan badiiy buyum. Sopol, shisha, chinni, metall va boshqa xom ashyolardan turli shakllarda yasaladi, bo’yama, o’yma, … Read More

Vagon (inglizcha waggon — arava) — temir yo’l izlarida yo’lovchilar va yuklarni tashishga mo’ljallangan transport vositasi. Birinchi marta 18-asrda Angliya, so’ngra Germaniyada paydo bo’lgan. Dastlabki Vagon yog’och izlarda qo’lda yoki … Read More

Vagner-Yauregg (Wagner-Jauregg) Yulius (1857-1940) — Avstriya psixiatri. Avjlanib boradigan falajni davolashda piroterapiyani asoslab bergan (1918) va amaliyotda tatbiq etgan. Nobel mukofoti laureati (1927).

Vakansiyalar (lotincha vacans — Bush) (Shotki nuqsonlari, «kovaklar») — kristall panjarasining atom yoki ion bulmagan bo’sh tugunlari; P shakli bilan ifodalanadi. Vakansiyalarni vakant elektronlar sathlari (musbat «kovaklar») bilan chalkashtirmaslik kerak. … Read More

Vagner (Vagner) Vilgelm Rixard (1813.22.5, Leypsig — 1883. 13.2, Venesiya) — nemis kompozitori, dirijyor, musiqa yozuvchisi, opera islohotchisi. Vyursburgda xormeyster (1833), Magdeburg, Kenigsberg, Riga, Drezden teatrlarining musiqa rahbari (1834-49). 1849 … Read More

Volyuta (italyancha voluta — jingalak) — o’rtasida «ko’z» ishlangan chulg’am (spiral)simon me’moriy bezak. Ioniy orderida ustun boshasinchng tarkibiy qismi. Korinf orderida va boshqa uslublarga xos kallaklarda ham uchraydi. Volyuta bino … Read More

Vorkuta — Rossiya Federatsiyasi Komi Respublikasidagi shahar (1943 yildan), Vorkuta daryosi bo’yida, qutb doirasidan 160 kilometr shimolda. Kotlas shahridan boradigan temir yo’lning oxirgi stansiyasi. Aholisi 117 ming kishi (1999). Pechora … Read More

Vonsovskiy Sergey Vasilevich (1910.20. 8, Toshkent) — fizik olim, akademik (1966). Ilmiy ishlari metallar hamda yarimo’tkazgichlarning magnit va elektr xossalarini, ferromagnetizmni o’rganishga, o’tish metallari va qotishmalar uchun o’ta o’tkazuvchanlik nazariyasini … Read More

Vonsan — KXDRdagi shahar, Kanvondo provintsiyasining ma’muriy markazi. Mamlakat sharqidagi, Yapon dengizi sohilidagi yirik dengiz porti va baliq ovlash bazasi. Aholisi 274 ming kishi (1989). Temir yo’l tuguni. Mashinasozlik (jumladan … Read More