VAGON AG’DARGICH

VAGON AG’DARGICH — temir yo’l yuk vagonlaridan sochiluvchan yuklarni mexanik tarzda bo’shatadigan inshoot. Vagon ag’dargich yukni vagonlarni to’nkarib, bo’ylama yoki ko’ndalang qiyalatib bo’shatadi. Vagon ag’dargich soatiga 20-30 vagondagi yukni bo’shatishi … Read More

VAGINIZM

VAGINIZM (lotincha vagina — qin), erzadalik — qin va chanoq tubi muskullarining tortishib qisqarishi; bu hol jinsiy aloqaga putur yetkazadi. Vaginizmda ayolning tashqi jinsiy a’zosida ro’y beradigan ortiqcha og’riq sezuvchanlik … Read More

V

V — o’zbek kirill alifbosining uchinchi harfi. Bu tovush harf talaffuzida o’pkadan chiqayotgan havo tovush paychalarini tebrantirib, og’iz bo’shlig’i orqali ikki lab orasidan sirg’alib o’tadi. Ikki varianti bor: lab-lab va … Read More

VAR

VAR (ruscha volt-amper reaktivniy — reaktiv volt-amper) — o’zgaruvchan tok reaktiv quvvat birligi: Q=IUsmq, bunda f — sinusoidal o’zgaruvchan tok zanjirida tok va kuchlanish (/orasidagi fazalar siljishi. Var var yoki … Read More

VAN ANSHI

VAN ANSHI (Van Sze-Fu) (1021 — 1086) — xitoylik islohotchi; 1070-74 va 1075-76 yillarda birinchi vazir. Dehqonlarga davlat tomonidan qarz berish tizimini joriy qilgan, yollanma qo’shin o’rniga harbiy majburiyat yo’li … Read More

VADODARA

VADODARA, Baroda — Hindistonning g’arbidagi shahar, Gujarot shtatida. Aholisi 1,1 million kishi (1991). Transport yo’llari tuguni. Ip gazlama sanoatining yirik markazlaridan biri. Kimyo, metallsozlik, farmasevtika, tsement, elektrotexnika sanoati korxonalari bor. … Read More

VAGNER VLADIMIR ALEKSANDROVICH

VAGNER VLADIMIR ALEKSANDROVICH [1849.17 (29).3-1934. 8.3] — rus biologi va psixologi. Qiyosiy psixologiya namoyandalaridan biri. Peterburg, keyinchalik Leningrad universiteti professor (1906— 31). Vagner tadqiqotning ob’yektiv usulini genetik psixologiyaga birinchi marta … Read More

VILLEMSTAD

VILLEMSTAD — Kyurasao orolidagi shahar, Niderlandiyaga qarashli kichik Antil orollarining ma’muriy markazi. Aholisi 125 ming kishi (1990). Karib dengizidagi port. Villemstadda Venesueladan keltirilgan neft qayta ishlanadi; chetga neft mahsulotlari chiqariladi. … Read More

VIKTORIYA

VIKTORIYA — Kanadadagi shahar, Vankuver orolining Janubi-sharqida. Britaniya Kolumbiyasi provintsiyasining ma’muriy markazi. Aholisi 71,2 ming kishi (1991). Tinch okean sohilidagi port. Viktoriya orqali chetga yog’och va baliq mahsulotlari chiqariladi. Kemasozlik … Read More