YUEBAN

YUEBAN — miloddan avvalgi 2-asrda Tarbag’atoyda o’troqlashgan hunlar; keyinchalik Yettisuv tomon siljiganlar. 5-asrda uyg’urlar tomonidan tobe etilib 4 ta qabilaga (chuyus, chumi, chumugun, chuban) bo’linib ketgan. 6-10-asrlardagi Xitoy tarixchilarining yozishicha, … Read More

YUDAXIN KONSTANTIN KUZMICH

YUDAXIN KONSTANTIN KUZMICH (1890.31.5, Orsk 1975.22.2, hozirgi Bishkek) — sharqshunos-turkiyshunos olim. O’zbekiston Fanlar Akademiyasi muxbir a’zosi (1952), Qirg’iziston Fanlar Alademiyasi akademik (1955), professor (1940), Filologiya fanlari Doktori (1949). Qirg’izistonda xizmat … Read More

YUGURUVCHI TO’LQINLAR

YUGURUVCHI TO’LQINLAR — bir xil fazalar sirti (to’lqin fronti) chekli tezlik bilan to’lqinsimon harakatlanuvchi to’lqinlar. Turg’un to’lqinlardan farqli ravishda yuguruvchi to’lqinlar energiya va impuls tashiydi. Superpozisiya printsipi o’rinli bo’lgan holda … Read More

YUGURISH

YUGURISH (sportda) — yengil atletika turi. Yugurish barcha sport turlari musobaqalari va mashg’ulotlari tarkibiga kirgan. Olimpiada o’yinlarida Yugurish bo’yicha qisqa masofa (100, 200, 400 metr), o’rta masofa (800, 1500 metr), … Read More

YUGOSLAVIYA

YUGOSLAVIYA — Janubiy Yevropadagi davlat (2003 yilgacha mavjud bo’lgan). Serblar, xorvatlar, slovenlar qirolligi negizida 1929 yil tashkil topgan. Serbiya, Xorvatiya, Sloveniya, Bosniya va Gersegovina, Makedoniya, Chernogoriya uning tarkibida bo’lgan. 1929 … Read More

YUGNAKIY

YUGNAKIY, Ahmad Yugnakiy (12-asr oxiri, Samarqand, Yugnak qishlog’i — 13-asr 1-yarmi-?) — shoir, mutafakkir. Tarjimai holi haqida deyarli ma’lumot yo’q. «Hibat ulhaqoyiq» («Haqiqatlar tuhfasi») asari bizgacha yetib kelgan. Uning oxirida … Read More

YUGAN

YUGAN — chorvachilik anjomi. Aravaga qo’shiladigan va salt miniladigan harakatdagi hayvonlar (ot, tuya, xachir, eshak) ni boshqarish maqsadlarida qo’llaniladi. Tasmali tizgin bilan hayvonlar boshiga kiydiriladi. Yugan xom teri, pishiq va … Read More

YUG

YUG — Rossiya Federatsiyasining Yevropa qismidagi daryo, Vologda va Kirov viloyatlari hududida. Shimoliy Dvina daryosining o’ng bosh irmog’i. Uzunligi 574 kilometr, havzasining maydoni 35,6 ming kilometr kvadrat. Yuqori qismida tor … Read More

YUVUVCHI VOSITALAR

YUVUVCHI VOSITALAR (tozalovchi vositalar) — turli materiallar sathidagi, inson va hayvonlar tanasidagi kirlarni yuvish uchun qo’llanadigan modda yoki moddalar aralashmasi. Yuvuvchi vositalar tarkibiga sintetik yuvuvchi moddalar (sovunga o’xshash sirt faol … Read More