ARAGON

ARAGON (Aragon) Lui (1897 – 1982) — frantsuz yozuvchisi va jamoat arbobi. Ijodini shoir-syurrealist sifatida boshlagan. Turkum romanlari “Mavjud dunyo”(1934 — 51) chiqqan. Qarshilik harakati ishtirokchisi, qarashlari “Yurakka qadalgan pichoq” she’riy to’plami (1941) da va hikoyalar to’plami (“Frantsuzlarning buyukligi va tushkunligi”, 1945) da aks etgan. Tarixiy roman — “Pasxa arafasidagi hafta”(1958), roman— “Anri Ma-tiss”(1971), “Teatr-roman”(1957) asarlari muallifi.

ARAGON — Ispaniyaning shimoliy – sharqidagi tarixiy viloyat. 9-asrda Rekonkista jarayonida Aragon grafligi barpo etilgan. 1035 yildan Aragon Qirollik, 1137 yil shaxsiy uniya asosida Barselona grafligi bilan birlashgan. 1164 yil Barselona graflari Aragon qirollari bo’lganlar hamda Kataloniyaning barcha yerlarini Qirollik tarkibiga qo’shib olganlar. 13 — 15-asrlarda Aragon qo’shinlari Balear orollari, Valensiya, Sitsiliya, Sardiniya, Neapolni bosib olgan. Aragon va Kastiliyaning 1479 yildagi sulolaviy uniyasi, yagona davlat — Ispaniyani barpo yetilishiga olib kelgan. Maydoni 47,7 ming kilometr kvadrat. Aholisi 1,2 million kishi (1991). Aragon Ispaniyada aholi eng siyrak yashaydigan viloyat. Tog’larida qo’ng’ir ko’mir, temir rudasi, uran, boksit, oltingugurt, marganes konlari mavjud. Tog’ daryolariga qator GESlar qurilgan. Qo’ng’ir kumir bilan ishlaydigan issiqlik elektr markazlari bor. Qo’ng’ir ko’mir qazib chiqarish jihatidan (yiliga taxminan 1 million tonna) Aragon Ispaniyada 1-o’rinda turadi. Oxos-Negros temir ruda havzasi Aragon iqtisodiyotida muhim o’rin tutadi. Aragonning birdan-bir sanoat markazi Saragosa shahri. Bu yerda oziq-ovqat va yengil sanoat bilan birgalikda metallsozlik va kimyo sanoati korxonalari mavjud. Aholining 2/3 qismi qishloq xo’jaligida ishlaydi. Viloyatda zaytunzorlar, tokzorlar, qand lavlagi va donli ekinlar yetishtiriladi. Saragosa — havo yo’llarining yirik tuguni.