Aeropoezd qanday harakatlanadi?

Aeropoezdlar temir izlardan emas, balki faqat beton yo’llar orqali harakatlanadi. Harakatlanayotganda u havoli yostiqqa, ya’ni yo’naltiruvchi temir iz bilan poyezd asosi o’rtasidagigi yuksak bosimli havo sathiga “tayanadi”. Texnikaning rivojlanishi jarayonida … Read More

Tezyurar poyezd nima?

Bir mahallarda poyezdlar ancha sekinlik bilan yo’l bosgan. XIX asrda Viktoriya malikasi, masalan, qirol ketayotgan poyezdning soatiga 48 kilometrdan tez yurishiga ruxsat bermagan. Hozirgi paytda butun dunyoda tezyurar poyezdlar qatnayapti. … Read More

Gidrolokator nima?

Bu asbob yordamida kemalar ostidagi suvning chuqurligini o’lchash, suv ostidagi ob’yektlarni aniqlash va hatto ovlash uchun baliq galalarini qidirib topish mumkin. Gidrolokatorlar “sonarlar” va “shumopelengator”lar deb ham ataladi. Ularning ishlash … Read More

G’ovvoslar qanday ishlaydi?

Suv ostida biron ishni bajarish, masalan, ko’priklar uchun tayanch hurish, cho’kkan kemalarni ko’zdan kechirish va suv tagidan ko’tarish, kemalar tagidagi yoriqlarni payvandlash paytlarida g’ovvoslar yordamga keladi. Ular suv ostida, ko’p … Read More

Akvalangni kim ixtiro qilgan?

Hozirgi kunda dengiz va daryolarning cho’milish joylarida (plyajlarda) akvalang kiygan odamlarni xohlagancha uchratasiz. Akvalang, sizning ota-onalaringizda ham bo’lishi mumkin. Shu tufayli ko’pchiligingiz akvalang. Yordamida inson suv ostida bemalol nafas olib, … Read More

Periskop nima?

Periskop — suvosti kemalari uchun g’oyatda zarur ko’rish asbobidir. Kema yarim tanasi bilan suvga cho’kib turgan holatlarda suv ustida qaqqayib turadigan periskop trubasi orqali kuzatish olib beriladi. Bu xususiyat — … Read More

Tanker nima?

Dengiz orqali neft va boshqa suyuqliklarni tashish uchun tsisterna-kemalardan foydalaniladi. Ularni inglizlar “tankerlar” deb ataydi. 1976 yilda qurib ishga tushirilgan Yaponiyaning “dengiz giganti” supertankeri — shu paytgacha mavjud bo’lgan tankerlarning … Read More