Category: A harfi

ATREK — Eron va Turkmanistondagi daryo. Uzunligi 669 kilometr. Havzasining mayd. 27,3 ming kilometr kvadrat. Sebaz va Sulax daryolarining qo’shilishidan hosil bo’lib, Turkmaniston-Xuroson tog’laridan boshlanadi va botqoqli Delta orqali Kaspiy … Read More

ATREZIYA (Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va tresis — teshik) — biror tabiiy teshik, kanal (masalan, qizilo’ngach) ning tug’ma bo’lmasligi yoki shikastlanish, yallig’lanish va boshqa sabablarga ko’ra bitib qolishi. Ba’zan … Read More

ATONIYA (Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va tonos — tonus, taranglik) — biror a’zo muskullari normal tonusining yo’qolishi; ozib ketish, nerv va boshqa kasalliklarda kuzatiladi. Atoniya tug’ma bo’lishi ham mumkin. … Read More

ATONALLIK (Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va tonal — ton) — tonalliknm, aniqrog’i musiqaning lad asosini inkor etish bilan bog’liq keng ma’nodagi atama, Avstriya skripkachisi va kompozitori R. Kolish (1896-1978) … Read More

ATONAL MUSIQA (Yunoncha a – inkor qo’shimchasi va tonal — ton) — 20 – asr boshlaridan Yevropa mamlakatlarida odat tusiga kirgan tonallik, lad, garmoniya va boshqalarning o’ta erkin o’zgaruvchanligiga asoslanib … Read More

ATON (“Quyosh gardishi”) — qadimgi Misr afsonasidagi quyosh xudosi. Quyosh gardishi ko’rinishida tasvirlangan. Amenxotep IV podsholigi davrida (miloddan avvalgi 1419 —taxminan 1400) Aton Misrning yagona xudosi deb e’lon qilinib, boshqa … Read More

ATOMNI UYG’OTISH – atomni normal (risoladagi) energiya holatidan yuqori energiya holatiga o’tkazish. Atomni yorug’lik, issiqlik ta’sirida yoki elektronlar bilan bombardimon qilib uyg’otish mumkin. Atom bu jarayon natijasida ma’lum miqdordagi energiyani … Read More

ATOMIZM (Yunoncha atomon — bo’linmas) — hamma narsalar mustaqil element (atom)lardan tuzilgan, barcha narsaning sodir bo’lishi bu elementlarning aralashishi, birlashishi va bo’linishiga asoslanadi, deb hisoblaydigan ta’limot. 19 – asr oxirigacha … Read More

ATOM VODOROD YORDAMIDA PAYVANDLASH — metallni vodorod muhitida payvandlash. Asosiy issiqlik manbai — ikkita volfram elektrod orasida hosil bo’ladigan elektr yoy. Yoyning yuksak (3500° gacha) temperaturasi ta’sirida molekulyar holatdagi vodorod … Read More

ATOM YADROSI MOMENTLARI – atom yadrosining mexanik moment (Spin) G’, magnit moment ts va elektr momentlari. Atom yadrosini tashkil qiluvchi nuklonlar yadrodagi harakatlari tufayli orbital harakat miqdori momenti (G’) ni … Read More