GAGAUZ TILI

GAGAUZ TILI — gagauzlar tili. Turkiy tillarning Janubiy-g’arbiy (o’g’uz) guruhiga mansub. Moldaviya va Ukrainaning Janubda, shimoliy Kavkaz, Ruminiya, Shimoliy-Sharqiy Bolgariyada tarqalgan. Gagauz tilida gaplashuvchilarning umumiy soni 220 ming kishi (1990-yillar … Read More

GAVDA VAZNI

GAVDA VAZNI (antropologiyada), odamning og’irligi yoki massasi — jismoniy taraqqiyot va tan sihatlikning asosiy ko’rsatkichlaridan biri. U yoshga, jinsga, bo’y-bastga, mehnat va turmush tarziga, ovqatga va tashqi muhitning boshqa omillariga … Read More

GABRONEMOZ

GABRONEMOZ, gabronematoz — toq tuyoqli hayvonlar, asosan, otlarda Habronema turkumiga mansub nematodalar qo’zg’atadigan gelmintoz kasalliklar. Hamma joyda, ayniqsa yer yuzining Janub zonalarida tarqalgan. Gabronemoz qo’zg’atuvchilari mayda nematodalar (uzunligi 8-12 millimetr) … Read More

GAGAUZLAR

GAGAUZLAR — Moldaviya (153 ming kishi) va Ukraina (40 ming kishi)da yashovchi turkiy xalq. Shuningdek Rossiya Federatsiyasi (10 ming), Bolgariya, Ruminiya, Gretsiya, Turkiya, qisman Qozog’iston (Sirdaryo bo’ylari) va O’zbekistonda (Toshkent … Read More

GAVAYI TILI

GAVAYI TILI — gavayiliklar tili. Gavayi orollarida tarqalgan Polineziya tillaridan biri. Yevropaliklar hamda shimoliy amerikaliklar kelgunga qadar Orol aholisi faqat shu tilda so’zlashgan. Gavayi tili boy og’zaki adabiy ijodga ega … Read More

GABBRO

GABBRO (Italiyaning Livorno shahri Janubdagi joy nomidan) — asos tarkibli magmatik tog’ jinslari. Deyarli bir xil miqdorda asosli plagioklazlar, piroksenlaraai tashkil topgan. Oddiy Gabbro plagioklaz va monoklinli piroksendan iborat. Turi … Read More

GAAGA KONVENTSIYALARI

GAAGA KONVENTSIYALARI – 1) Gaaga shahrida o’tkazilgan 1 – va 2 – tinchlik konferentsiyalarida (1899 va 1907) urush olib borish qonun-qoidalari to’g’risidagi xalqaro konventsiyalar. 1-Gaaga konferentsiyasida (1899) Buyuk Britaniya, AQSh, … Read More

GAAGA

GAAGA — Niderlandiyadagi shahar, Shimoliy dengiz sohilidagi port (Sxeveningin avanporti). Qirol saroyi va hukumat qarorgohi. Janubiy Gollandiyaning ma’muriy markazi. Aholisi 444 mingdan ziyod kishi (1990-yillar o’rtalari, shahar atrofi bilan 685 … Read More

GAMBIYA

GAMBIYA — G’arbiy Afrikadagi daryo, Gvineya, Senegal va Gambiya hududida oqadi. Uzunligi 1200 kilometr, havzasining maydoni 180 ming kilometr kvadrat. Gvineya Respublikasidagi Futa-Jallon platosidan boshlanadi, paettekislikdan oqib, Atlantika okeaniga quyiladi. … Read More

GAYKA

GAYKA — 1) mashina va mexanizmlarning qismlarini bir-biriga mahkamlashda ishlatiladigan detal; vint yoki boltga burab kiritiladi. Gayka ichi rezbali, sirti olti yoki to’rt qirrali va dumaloq bo’ladi. Tojsimon va quloqli … Read More