Category: G harfi

GELIKOPTER [Yunoncha helix (helikos) -spiral, vint va pteron — qanot, pat] — vertolyotning eskirgan nomi.

GELENSOY — Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumanisagi soy. Oqdaryo (Oqsuv)ning chap irmog’i. Hisor tizmasi g’arbiy tarmoqlarining g’arbiy yon bag’ridagi kichik kuddan boshlanadi. Uzunligi 21 kilometr. Gelensoyda yil davomida suv oqadi.

GEKTO… (Yunoncha hekation — yuz) — yasama so’zlar tarkibida (olddan) kelib, boshlang’ich mikdor 100 karra ortiqligini bildiradi. Qisqacha G harfi bilan belgilanadi. Mas, 1 GVt = 100 Vt; 1gPa = … Read More

GEKTAR (gekto… va ar) — metrik o’lchov tizimida maydon o’lchov birligi; yer sathini, ba’zan suv sathini o’lchashda qo’llaniladi, ga bilan belgilanadi. 1 ga har tomoni 100 metr bo’lgan kvadrat yuzaga … Read More

GEKSOD (Yunoncha hex — olti va (elektrod) — olti elektrodli, ya’ni katod, anod va to’rtta to’rli elektron lampa. To’rlarning 2 tasi boshqaradi va 2 tasi ekranlaydi. Elektr tebranishlar chastotalarini siljitish … Read More

GEKSAEDR (Yunoncha hex — olti va hebra — yoq) — 1) olti yoqli geometrik shakl. Muntazam olti yoqli, ya’ni kub, besh burchakli piramida, parallelepiped, kesik to’rtburchakli piramidalar g.ga misol bo’ladi; … Read More

GEYZERIT — 1) mineral, oq yoki kulrang oqma opal; 2) issiq buloq (geyzer) lardan chiqadigan suv tarkibidagi kremniyning cho’kishidan hosil bo’lgan jins. Kremniy oksidi qo’shimchasi bo’ladi. AQSh, Islandiya, yangi Zelandiya, … Read More

GEYGER (GEIGER) XANS (1882.30.9, Neyshtadt -1945.24.9, Potsdam) — nemis fizigi. E. Rezerford bilan hamkorlikda zaryadlangan zarralarni qayd qiluvchi asbob (Geyger — Myuller hisoblagichi)ni ixtiro qilgan (1908). Ingliz fizigi J. Nettol … Read More

GEDIMIN, Gediminas (? – 1341) Litvaning buyuk knyazi (1316 yildan). Litva buyuk knyazi Vitenning ukasi (1293 — 1315). Gedimin nemis risarlarini ko’p mag’lubiyatga uchratgan. Tver buyuk knyazligi bilan birgalikda Moskva … Read More

GVARDAFUY (somaliliklar tilida asir) — Somali yarim orolining (Afrika) Sharqiy chekkasidagi burun. Adan qo’ltig’iga kiraverishda, 1G49′ sh. k. va 5G17′ shq. u.da. Afrikaning eng Sharqiy chekkasi — Hafun burni (5G23′ … Read More