Category: I harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Ichki dengizlar – quruqlik ichkarisiga kirib borgan va okean yoki dengizga bir yo bir necha bo`roz orqali qo`shilgan dengizlar: Baltika dengizi, Qora dengiz va boshqalar.

Intruziv tog` jinslari – yer po`stining ichki qismlarida magmaning asta-sekin sovushidan hosil bo`lgan magmatic tog` jinslari.

Intensiv taraqqiyot yo`li – mazkur korxonalarda yangi texnika va mehnatni tashkil etishning yangi shakllarini joriy etish hisobiga ishlab chiqarishni kengaytirish.

In`yektsiya– magmaning kuchli bosim ta`sirida yer osti bo`shliqlari, tog` jinslari, darzlar va cho`kindi jinslar qatlami oraliqlariga joylashuvi.

Infiltratsion konlar – yer osti suvida erigan turli kimyoviy element va birikmalarning yer osti g`ovaklarida cho`kishi natijasida hosil bo`ladigan konlar.

Iqtisodiy geografik tavsif – xo`jalik ob’ektlari (korxonalar, shaharlar, rayonlar) haqidagi bilimlarni muayyan reja asosida sistemali ravishda bayon etish; bunda bu ob’ektlarning joylashish xususiyatlari va taraqqiyot perspektivalari ko`rsatiladi.

Iqtisodiy rayon – mamlakatning xalq-xo`jalik tarmoqlari o`rtasida har tomonlama aloqa bog`laydigan, umumdavlat miqyosida o`ziga xos ixtisoslashgan, hududiy sihlab chiqarish kompleksini o`z ichiga olgan bir qismi.

Iqlim – muayyan joyning shu joyga xos bo`lgan va yildan-yilga takrorlanib turadigan ob-havo tiplari (quruq, issiq yoki seryog`in, sovuq va h.k.). Iqlim Quyosh radiatsiyasi, yer yuzasi holati va atmosfera harakati … Read More

Irrigatsiya (lotincha irrigatsio – sug`orish), sug`orish – q`urg`oqchil yerlarga suv keltirish, dalalarni sug`orish, tuproqning o`simlik ildizlari oziqlanadigan qatlamida suv zahirasini rostlash. Melioratsiya turlaridan biri. Irrigatsiya – faqat sug`orish bilan bog`liq … Read More

Inklinometr– burg` qudug`ini qiyalik burchagini va qiyshayish yo`nalishini aniqlash, uni to`g`ri burg`ilayotganligini nazorat qilish asbobi.