Category: N harfi

Nikelin, qizil nikel kolchedani — arsenidlar sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi NiAs. Aralashma sifatida so, Fe, Sb, S va boshqalar bo’ladi. Geksagonal singoniyali kristallari kam uchraydi, ko’pincha donador yaxlit yoki … Read More

Nikeya imperiyasi – Konstantinopol salibchilar tomonidan bosib olingach, kichik Osiyoda vujudga kelgan davlat. Vizantiya imperiyasidan 1204 yil oxiri — 1205 yil boshlarida ajralib chiqqan uchta grek markazlaridan biri (Nikeya imperiyasi … Read More

Nikol (Nicolle) Sharl Jyul Anri (1866.21.9, Ruan – 1936.28.2, Tunis) — frantsuz mikrobiologi. De Frans kolleji professor (1932 yildan). 1903 yildan Tunisdagi Paster instituti doktori. Ilmiy ishlari, asosan, infektsion kasalliklar … Read More

Nikopol jangi – Bolgariyaning Nikopol shahri yaqinidagi jang (1396.25.9). Sultan Boyazid boshchiligidagi turk armiyasi (taxminan 200 ming askar) bilan Venger qiroli Sigizmund qo’mondonligidagi salibchilar qo’shini (taxminan 70 ming askar; frantsuzlar, … Read More

Nikson (Nixon) Richard Milxauz (1913.9.1, Yorbalinda, Kaliforniya shtati – 1994.22.4) – AQShning 37-Prezidenti (1969-74). Respublikachilar partiyasidan. 1953-61 yillarda vitse-prezident. 1973 yil Nikson hukumati vetnamda harbiy harakatlarni to’xtatish va tinchlik o’rnatish … Read More

Nil— ko’k bo’yoq modda. Molekulyar modda 262,27, 390-392° da suyuqlanib parchalanadi. Suv va spirtda erimaydi, anilinda eriydi. Nil juda qadimdan ma’lum. Nilli o’simliklar (Indigofera va boshqalar)dan, sanoatda esa anilin yoki … Read More

“Nilufar” — Osiyo va Afrika mamlakatlari yozuvchilari assotsiatsiyasining yillik xalqaro mukofoti. 1967 yildan boshlab adabiyot sohasida erishgan yutuqlari, shuningdek, Osiyo va Afrika mamlakatlari yozuvchilari harakatini rivojlantirishdagi xizmatlari uchun mazkur mamlakatlar … Read More

Nimfalar — yunon mifologiyasida tog’lar, o’rmonlar, dengizlar, buloqlarda yashovchi tabiat ma’budalari. Zevsning qizlari hisoblanib, Artemida yoki Dionisning hamroxlari deb tasavvur etilgan va ko’pgina mahalliy dinlarda ularga e’tiqod qilingan. Nimfalarga bag’ishlab … Read More

Nimfa (Yunoncha nymphe — lichinka, kelin, qiz) — g’umbak davriga ega bo’lmagan bo’g’imoyoqlilarning voyaga yetishidan oldingi davri. Kanalar va chala o’zgarish bilan rivojlanadigan hasharotlar (suvaraklar, chigirtkalar, Saratonlar, qandalalar va boshqalar) … Read More

Nimcha — xotin-qizlarning yengsiz va yoqasiz kalta ustki kiyimi; ko’ylak ustidan kiyiladi. Bichimi turlicha — oldi ochiq (uchburchak shaklda chuqur o’yilgan), tugmachali, avra-astarli, ba’zan ikki yonida cho’ntaklar qilingan. Avrasi Baxmal, … Read More