1 mart kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Birlashgan Millatlar Tashkiloti (UNAIDS) — Nol diskriminatsiya kuni.
?? Butunjahon dengiz o’tlari kuni.
? Butunjahon fuqarolik mudofaasi kuni.
? Butunjahon musiqa terapiyasi kuni.
? O’z-o’zini shikastlash haqida xabardorlik kuni.
? Bahor kirishi bayrami.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Indoneziya — Davlat suverenitetini himoya qilish kuni.
?? AQSh — Rangli ayollar kuni.
?? Ispaniya — Balear orollari kuni.
?? Yaponiya — Bikini kuni.
?? Shveytsariya, Nevshatel — Respublika kuni.
?? Polsha — Halok bo’lgan askarlarni xotirlash kuni.
?? Mikroneziya — Yap kuni.
?? Qozog’iston — Minnatdorchilik kuni.
?? AQSh — Milliy otlarni himoya qilish kuni.
?? Kanada, ?? AQSh — Xodimlarni qadrlash kuni.
?? Paragvay — Milliy qahramonlar kuni.
?? Marshall orollari — Yadro qurbonlarini xotirlash kuni.
?? Bosniya va Gersegovina — Mustaqillik kuni.
?? Janubiy Koreya — Mustaqillik harakati kuni.
?? Rossiya — Mushuklar kuni.

? VOQEALAR:

  • 1498 — Vasko da Gama Mozambikka yetib keldi.
  • 1555 — Nostradamus o’zining “Mishel Nostradamusning bashoratlari” nomli ilk bashorat kitoblarini nashr ettirgan.
  • 1562 — Fransiyada diniy urushning boshlanishi.
  • 1565 — Eshtasiu di Sa Rio-de-Janeyro shahriga asos soldi.
  • 1762 — Pyotr III dvoryan erkinligi haqidagi manifestni eʼlon qildi.
  • 1781 — Merilend AQSh mustaqilligi haqidagi hujjatlarni tan oldi.
  • 1869 — Dmitriy Mendeleyev elementlar davriy sistemasini tuzdi.
  • 1872 — Yellouston milliy parki ochildi.
  • 1896 — Bekkerel Urandagi radioaktiv elementlarni kashf qildi.
  • 1928 — AQShda doktor Gerbert Evans oltinchi vitaminni topdi, unga mos ravishda F vitamini nomi berildi.
  • 1932 — Manchjou-go davlati tuzilganligi e’lon qilindi.
  • 1947 — Xalqaro Valyuta fondi o‘z faoliyatini boshladi.
  • 1954 — Vodorod bombasining Tinch okeanidagi sinovi natijasida bir nechta mayda orollar yoʻq qilib tashlandi.
  • 1954 — AQShda Kapitoliyga terrorchilar hujum uyushtirishdi.
  • 1992 — Oʻzbekiston va Fransiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 1993 — “Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasi loyihasi to‘g‘risida” qaror qabul qilindi.
  • 1994 — O‘zbekiston Respublikasida BMTning Bolalar jamg‘armasi – YuNISEF vakolatxonasi ochilgan.
  • 1995 — Qozogʻiston xalqlari Assambleyasi tuzildi.
  • 2008 — Yerevanda ommaviy tartibsizliklar.

? TAVALLUDLAR:

  • 1455 — Sandro Botticheli — mashhur italyan musavviri, Yevropa Uygʻonish davrining yirik vakili.
  • 1846 — Dokuchaev Vasiliy (1903) — Rus tabiat shunos olimi.
  • 1891 — Nikolay Konrad (1970) — sharqshunos olim, rus yaponshunosligi maktabi asoschisi, akademik.
  • 1892 — Akutagava Ryunoske — yapon adabiyotining eng koʻzga koʻringan vakillaridan biri.
  • 1899 — Vladigerov Pancho (1978) — bolgar kompozitori, pianinochi, dirijyor va pedagog.
  • 1906 — Vera Menchik — rossiyalik shaxmatchi, shaxmat bo’yicha ayollar o’rtasida birinchi jahon chempioni.
  • 1910 — Archer Martin (2002) — ingliz biokimyogari va fizik-kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1952).
  • 1915 — Zulfiya Isroilova (1996) — Oʻzbekiston xalq shoirasi, xalqaro “Nilufar“, Javaharlar Neru nomidagi Davlat mukofotlari sohibasi.
  • 1921 — Ikrom Akbarov (2011) — kompozitor, O‘zbekiston xalq artisti (1981).
  • 1925 — Shermatov Aʼzam (1993) — tilshunos, shevashunos olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1986).
  • 1929 – Ozod Sharafiddinov — adabiyotshunos, adabiy tanqidchi.
  • 1942 — Muhammad Ali — shoir, yozuvchi, olim, tarjimon, pedagog va jamoat arbobi. 
  • 1943 — Rashid Syunyayev — kosmolog va astrofizik olim. 
  • 1950 — Gʻulomjon Yoqubov — xonanda, aktyor, Oʻzbekiston (1987) va Qoraqalpogʻiston (1991) xalq artisti. 
  • 1956 — Dalya Grybauskaitė — Litva davlat arbobi, mamlakat prezidenti (2009-yildan).