14 noyabr kun tarixi

BAYRAMLAR:

?? BMT — Butunjahon diabetga qarshi kurash kuni.
? Xalqaro qizlar kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Hindiston — Bolalar kuni.
?? Ruminiya — Dobruja kuni.
?? Buyuk Britaniya — Shoh hazratlarining tug’ilgan kuni.
?? Kolumbiya — Kolumbiyalik ayollar kuni.
?? Eron — Kitoblar kuni.
?? AQSh — Operatsiya xonasi hamshirasi kuni.
?? Rossiya — Sotsiologlar kuni.
?? Rossiya — Nutq patologi kuni.
?? Indoneziya — Ko’chma brigada kuni.
?? Mongoliya — Milliy iftixor kuni.
?? Gvineya-Bisau — Qayta qurish harakati kuni.
?? Belarus — Temirchilar kuni.

? VOQEALAR:

  • 1666 — Samuel Pepis bir itdan ikkinchisiga o‘tkazilgan ilk qon qo‘yish amaliyoti haqida xabar berdi.
  • 1770 — J. Bruce Koʻk Nil bulogʻini topdi.
  • 1860 — Rossiya va Xitoy o’rtasidagi Pekin trakti: Ussuriya mintaqasi Rossiyaga qo’shildi.
  • 1888 — Parijda Paster instituti ochildi.
  • 1889 — jurnalist Nelly Bly Jyul Verne qahramoni bilan musobaqalashib, dunyo bo’ylab sayohatga chiqdi.
  • 1901 — Venalik shifokor Karl Landshtayner barcha qon namunalarini uchta guruhga ajratdi: A, B va 0.
  • 1920 — Oq gvardiyaning so’nggi kemalari Sevastopol ko’rfazidan chiqib ketdi.
  • 1922 — BBC radiostansiyasi eshittirishlari efirga uzatila boshladi.
  • 1936 — Markaziy ob-havo byurosi bazasida Markaziy ob-havo instituti tashkil etildi.
  • 1940 — nemislar Koventrini vayron qilishdi.
  • 1944 — Mesxeti turklari deportatsiyasi boshlandi.
  • 1960 — OPEK — neftni eksport qiluvchi davlatlar tashkilotiga asos solindi.
  • 1963 — Atlantika okeanida vulqon otilishi natijasida Surtsey oroli hosil boʻldi.
  • 1969 — «Apollon-12» Oyga uchdi.
  • 1989 — SSSR majburiy ko’chirilgan xalqlarga qarshi noqonuniy va jinoiy repressiv harakatlarni tan olish to’g’risida deklaratsiyani qabul qildi.
  • 1994 — Parij va London o’rtasida La-Mansh bo‘g‘ozi ostidagi tunnel orqali harakat ochildi.
  • 1999 — BMT Afgʻonistonga qarshi sanksiya kiritib, oziq-ovqat yordamidan mahrum etdi.
  • 2002 — Argentinada iqtisodiy inqiroz boshlandi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1650 — Vilgelm III Oranskiy (1702) — 1674-yildan Niderlandiyaning shtadtgalteri (hukmdori), 1689-yildan Angliya qiroli.
  • 1765 — Robert Fulton (1815) — amerikalik ixtirochi, birinchi bug’li kemani yaratuvchisi.
  • 1771 — Mari Fransua Ksavye Bisha (1802) — fransuz vrachi.
  • 1779 — Elenshleger Adam Gotlob — Daniya romantik yozuvchi, Estetika professori (1809).
  • 1829 — Mikael Nalbandyan (1913) — Arman yozuvchisi, faylasuf, yangi arman adabiy tilining asoschilaridan biri. 
  • 1840 — Klod Mone (1926) — fransuz rassomi, impressionizm asoschilaridan biri.
  • 1889 — Javoharlal Neru (1964) — hind siyosatchisi, Hindistonning birinchi Bosh vaziri (1947-1964).
  • 1889 — Husayn Taxa (1973) — Arab yozuvchisi, adabiyotshunos va tarixchi (Misr).
  • 1891 — Frederik Banting (1941) — Kanada fiziologi, insulinni kashf qilgan, Nobel mukofoti sovrindori (1923).
    Kun tarixi kanalidan olindi.
  • 1907 — Uilyam Steyg — amerikalik rassom, bolalar yozuvchisi.
  • 1907 — Astrid Lindgren (2002) — shved yozuvchisi, Nobel mukofoti sohibasi (1994).
  • 1922 — Butros Butros-Gʻoliy (2016) — Misrlik diplomat, BMTning 6-kotibi (1992-1996).
  • 1948 — Charlz III — Birlashgan Qirollik va Millatlar Hamdoʻstligi qiroli.
  • 1954 — Kondoliza Rays — amerikalik davlat arbobi, AQShning 66-davlat kotibi (2005-2009).
  • 1975 — Martin Hayrer — Avstriyalik matematik.
  • 1984 — Mariya Sherifovich — serb qo’shiqchisi, Yevrovidenie-2007 qo’shiq tanlovi g’olibi.
  • 1985 — Tomas Vermalen — belgiyalik futbolchi, jahon chempionati sovrindori (2018).
  • 1989 — Vlad Chirikes — ruminiyalik futbolchi, Ruminiyaning eng yaxshi futbolchisi (2013).
  • 1991 — Teylor Xoll, kanadalik xokkeychi, ikki karra jahon chempioni (2015, 2016).
  • 1993 — Samuel Umtiti — fransuz futbolchisi, jahon chempioni (2018).
  • 1998 — Sofiya Kenin — amerikalik tennischi.
  • 2001 — Harrison Charles Ashby — shotlandiyalik professional futbolchi.