15 sentabr kun tarixi

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 Xalqaro demokratiya kuni.
🌏 Butunjahon limfoma haqida xabardorlik kuni.
🌏 Xalqaro nuqta kuni.
🌍 Butunjahon Afro kuni.
🌎 Xalqaro miotonik distrofiya kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇨🇷 Kosta-Rika, 🇸🇻 Salvador, 🇭🇳 Gonduras, 🇬🇹 Gvatemala, 🇳🇮 Nikaragua ‐ Mustaqillik kuni.
🇬🇧 Buyuk Britaniya — Britaniya jangi kuni.
🇹🇭 Tailand ‐ Silpa Bhirasri kuni.
🇦🇿 Ozarbayjon — Bilimlar kuni.
🇮🇷 Eron ‐ Imom Rizoning shahidligi.
🇲🇽 Meksika — Doloresning inqilobga chorlovini xotirlash milliy kuni.
🇺🇸 AQSh ‐ Milliy neonatal hamshiralar kuni.
🇸🇮 Sloveniya — Sloveniya Primoryesining mamlakatga qaytarilish kuni.
🇧🇾 Belarus — Kutubxonalar kuni.
🇮🇳 Hindiston — Muhandislar kuni.
🇺🇸 AQSh — Milliy kontuziya haqida xabardorlik kuni.

👉15-sentabrda sodir bo’lgan voqealar:

  • 533 — Imperator Yustinian I yuborgan, qo’mondon Velisaris boshchiligidagi Sharqiy Rim imperiyasi qo’shini Karfagenga kirdi.
  • 1514 — turk qo’shinlari Tabrizni (Fors) egallab olib, shaghar aholisining aksariyatini qirg’in qildilar.
  • 1776 — Ingliz qo’shinlari Nyu-Yorkni egallab, amerikaliklar qo’mondoni Jorj Vashingtonni qo’lga olishiga oz qoldi.
  • 1805 — Rossiya Napoleonga qarshi birinchi urushni e’lon qildi.
  • 1812 — Napoleon boshchiligidagi fransuz armiyasi Moskva Kremliga kirdi.
  • 1821 — Ispaniyaning Gvatemala, Gonduras, Kosta-Rika va Salvador koloniyalari o’z mustaqilligini e’lon qildi.
  • 1826 — 1826-1828-yillardagi rus-fors urushidagi Shamxor jangi.
  • 1830 — Buyuk Britaniyada, Liverpul va Manchester o’rtasida dunyodagi birinchi shaharlararo temir yo’l liniyasi ochildi.
  • 1835 — Charlis Darvin „Bigl“ kemasida Galapagos orollariga kelib tushdi.
  • 1847 — Amerika qo’shinlari Meksika poytaxti Mexiko shahrini egalladi.
  • 1904 — Toshkentda telefon aloqasi ishga tushirilgan. 
  • 1916 — Jahon urushlari tarixida janglarda birinchi marta tanklardan foydalanish.
  • 1918 — Ozarbayjon poytaxti Boku dashnoq qurolli tuzilmalaridan ozod qilindi.
  • 1928 — ingliz mikrobiologi Aleksandr Fleming birinchi bo’lib penitsillinni ajratib oldi.
    -1935 — Svastika Germaniya ramzi etib belgilandi.
  • 1946 — Bolgariya xalq respublikasi deb e’lon qilindi.
  • 1959 — Nikita Xrushchyov AQSHga davlat tashrifi bilan keldi.
  • 1971 — «Grinpis» tashkiloti tashkil etildi.
  • 1977 — Toshkent shahrida Akmal Ikromov tumani tashkil topdi.
  • 1997 — Google.com domeni ro’yxatdan o’tgan.
  • 2007 — Peruda sirli meteoritning tushishi.
  • 2008 — Lehman Brothers banki bankrotlik to’g’risida ariza berdi, bu 2008-yilgi jahon iqtisodiy inqirozining boshlanishiga olib keldi.
  • 2010 — A.Navoiy xiyobonida yozuvchi Oybek haykalining ochilish marosimi bo’lib o’tdi.

👉 15-SENTABRDA TAVALLUD TOPGANLAR:

  • 1254 — Marko Polo (1324) — venetsiyalik sayyoh.
  • 1789 — Kuper Jeyms Fenimor (1851) — amerikalik yozuvchi.
  • 1828 — Aleksandr Butlerov (1886) — rus kimyogari, organik kimyo asoschisi.
  • 1857 — Taft Uilyam Xovard (1930) — AQShning 27-prezudenti.
  • 1890 — Agata Kristi (1976) — ingliz yozuvchisi.
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1904 — G’aniyev Nabi (1953) — kinorejissyor, o’zbek kinosining asoschilaridan, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1940).
  • 1910 — Shukur Burhonov (1987) – teatr va kino aktyori, O’zbekiston SSR (1940) va SSSR xalq artisti.
  • 1913 — Ziyodullayev Saidkarim — iqtisodchi olim, O’zbekiston FA akademigi (1974), O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan iqtisodchi (1973).
  • 1926 — Jan-Pyer Serr — fransuz matematigi, eng yosh Filds mukofoti sovrindori.
  • 1942 — Emmerson Dambudzo Mnangagwa — Zimbabvening 3-prezidenti (2017-yildan).
  • 1976 — Nikolay Baskov — Rossiya estrada va opera qo’shiqchisi, rus tenori. 
  • 1984 — Garri — Sasseks gersogi, Buyuk Britaniya Qiroli Charlz va uning birinchi rafiqasi malika Diananing kenja o’g’li, Uels shahzodasi.
  • 1988 — Jon Bredli-Vest — britaniyalik aktyor
  • 1988 — Chelsi Keyn — amerikalik aktrisa va qo’shiqchi.
  • 2004 — David Popovich — ruminiyalik suzish ustasi, jahon va Yevropa chempioni.