17 iyul kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Xalqaro adolat kuni.
? Butunjahon bolalaringizni quchoqlash kuni.
? Butunjahon emoji kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh, ?? Kanada ‐ Milliy lotereya kuni.
?? Buyuk Britaniya ‐ Qirolicha konsortining tug’ilgan kuni.
?? Slovakiya — Mustaqillik kuni.
?? Lesoto — Qirol kuni.
?? Botsvana ‐ Prezident kuni.
?? Yaponiya ‐ Dengiz kuni.
?? Janubiy Koreya — Konstitutsiya kuni.
?? Rossiya — Dengiz aviatsiyasi kuni.
?? Rossiya — Etnograflar kuni.

? VOQEALAR:

Mil. av. 709 — Xitoylik Chu Fu tomonidan toʻliq quyosh tutilishining birinchi taʼrifi.

  • 1048 — Germaniya qiroli Genrix III Rim papasi Benedikt IXni Rimdan chiqarib yubordi va uning o’rniga Damasius II ni tayinladi.
    -1429 — Inglizlardan qaytarib olingan Reymsda Fransiya qiroli Karl VII ga toj kiydirish marosimi boʻlib oʻtdi.
  • 1453 — Yuz yillik urushning  nihoyasi. Fransuzlar Kastilyonda inglizlarni magʻlub etishdi (bu jangdan soʻng Bordo fransuzlar qoʻliga oʻtdi).
  • 1611 — Yakob Delagardi boshchiligidagi Shvetsiya armiyasi Novgorodni egallab oldi.
  • 1710 — Shimoliy urush paytida Riga garnizonining  feldmarshal Sheremetev qo’mondonligidagi rus qo’shinlariga taslim bo’lishi.
  • 1775 — AQShda ilk harbiy gospital ochildi.
    -1785 — Polyak Morits-Avgust Benevskiy oʻzini Madagaskar  imperatori deb eʼlon qildi va Fransiyaga qarshi urush ochdi.
    -1791 — Parijda qirol Lyudovik XVI ning isteʼfosini talab qilgan tinch namoyish oʻqqa tutildi.
  • 1793 — Parijda Jan-Pol Maratning qotili Sharlott Korde qatl etildi.
  • 1841 — ingliz hajviy gazetasi — „Panch“ ning ilk soni nashr etildi.
  • 1854 — Yevropada birinchi togʻ orqali oʻtgan temir yoʻl qurib bitirildi (Avstriya).
  • 1868 — Yaponiya poytaxti  Kiotodan Tokioga koʻchirildi.
  • 1915 — Germaniya va Avstriya Bolgariya bilan ittifoq tuzdi.
    -1917 — Petrogradda ischi va  askarlar namoyishi oʻqqa tutildi.
    -1928 — Meksikalik siyosatchi  Obregon, mamlakat prezidentligiga saylovlarda yutib chiqqandan soʻng, Mexikoda oʻldirildi.
  • 1938 — Amerikalik aviamexanik Duglas Korrigan anglashilmovchilik (kompas strelkalarini adashtirib yuborgan) tufayli Nyu-Yorkdan  Dublinga uchib keldi (Los-Anjeles oʻrniga).
    -1942 — Stalingrad mudofaasi jangi boshlandi.
    -1944 — Normandiyada ingliz  samolyoti nemis feldmarshali  Ervin Rommelning avtomobilini oʻqqa tutdi, natijada nemis qoʻmondoni yaralandi.
  • 1944 — Normandiyada Birinchi Kanada armiyasi jangga kirishdi.
  • 1945 — Potsdam konferensiyasi boshlandi.
  • 1946 — Yugoslaviyada  antifashist harakati faxriysi polkovnik Draja Mihaylovich va uning sakkiz nafar tarafdori otib oʻldirildi.
  • 1947 — Hind okeanida  „Randas“ nomli hind kemasi halokatga uchradi, natijada 625 kishi halok boʻldi.
  • 1972 — Monrealda „Rolling Stounz“ konserti oldidan guruh apparaturasi joylashgan yuk avtomobiliga qoʻyilgan  bomba portladi.
  • 1973 — Afgʻonistonda  monarxiya bekor qilindi.
  • 1974 — London Tauerida  portlash. Bir kishi halok boʻldi.
  • 1975 — „Soyuz“ (SSSR) va „Apollon“ (AQSh) kosmik kemalari jipslashishdi.
  • 1976 — Monrealda XXI Olimpiya oʻyinlari boshlandi.
  • 1979 — Nikaragua diktatori  Anastasio Somosa AQShga qochdi.
  • 1979 — Iroq prezidenti  Saddam Husayn feldmarshal boʻldi.
  • 1982 — Isroil Falastin Ozodlik Tashkilotiga Bayrutni tark etish uchun 30 kun berdi.
  • 1990 — AQShda ilk  mikrokompyuter patentlandi.
  • 1993 — hukumat qo’shinlari Ozarbayjon Xalq fronti shtab-kvartirasini egallab olishdi.
  • 1994 — Braziliya terma jamoasi Italiya termasini magʻlub etib, futbol boʻyicha toʻrtinchi marotaba jahon chempioni boʻldi.
  • 1998 — Kosovo albanlari Orahovas shahrini egallab olishdi.
  • 2011 — Oʻzbekiston xalqaro transport yoʻlagi boʻyicha bitimni tasdiqladi.
  • 2014 — Donetsk viloyatida Boeing 777 halokatga uchradi, 298 kishi halok bo’ldi.
  • 2015 — Bani Saadda (Iroq) terakt, 120 dan ortiq odam halok bo’ldi. Mas’uliyatni «Islom davlati» guruhi o’z zimmasiga oldi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1487 — Ismoil Safaviy (1524) — Safaviylar Davlatining I asoschisi (1501-1524)
  • 1796 — Jan Batist Kamil Koro  — fransuz musavviri.
  • 1846 — Nikolay Mikluho-Maklay — rus sayyohi va etnografi.
  • 1888 — Shmuel Agnon — isroillik yozuvchi, Nobel mukofoti sohibi.
  • 1889 — Erl Stenli Gardner — amerikalik yozuvchi.
  • 1891 — Boris Lavrenev — rus yozuvchisi.
  • 1894 — Jorj Lemetr — belgiyalik astronom va matematik.
  • 1898 — Berenis Ebbot — amerikalik fotograf.
  • 1901 — Bruno Yasenskiy — polyak yozuvchisi.
  • 1917 — Ahmad Kenan Evren — (2015) — Turkiyaning prezidenti (1980-1989).
  • 1917 — Dmitriy Belyayev — rus genetigi.
  • 1920 — Zuzi Jelinek (2016) — vengriyalik xorvat moda stilisti, dizayner va yozuvchi.
  • 1937 — Neʼmat Aminov (2005) — hajvchi yozuvchi, Oʻzbekiston xalq yozuvchisi (1992).
  • 1939 — Valeriy Voronin — rus futbolchisi.
  • 1942 — Muslim Magomayev — ozarbayjon qoʻshiqchisi.
  • 1947 — Dilbar Ikromova (2020) — aktrisa, Oʻzbekiston xalq artisti (2001).
  • 1947 — Kamilla Parker-Boulz — Uels shahzodasi Charlzning rafiqasi.
  • 1954 — Angela Merkel — GFR federal kansleri (2005-2021).
  • 1963 — Letsiye III — Lesoto qiroli.
  • 1972 — Boris Gʻofurov — oʻzbek teatr va kino aktyori, “Ilhom” teatrining badiiy rahbari.
  • 1975 — Terens Chi-Shen Tao — avstraliyalik-amerikalik matematik.
  • 1982 — Elena Ovchinnikova, rossiyalik sportchi, sinxron suzish bo’yicha Olimpiya chempioni (2008).
  • 1985 — Lui Eriksson — shved xokkeychisi, jahon chempioni (2013).
  • 1991 — Oliver Ekman-Larsson — shved xokkeychisi, ikki karra jahon chempioni (2017, 2018).
  • 1992 — Billi Lourd — amerikalik aktrisa.