30 sentabr kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Xalqaro tarjima kuni.
? Xalqaro podkastlar kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Kanada ‐ Apelsin ko’ylak kuni.
?? Kanada ‐ Tiklanish kuni.
?? Moldova ‐ Buvilar kuni.
?? Tojikiston ‐ Jaloliddin Muhammad Balxiy kuni.
?? Ukraina — Kutubxonalar kuni.
?? Malayziya ‐ Kelantan sultonining tug’ilgan kuni.
?? Turkmaniston — Milliy xavfsizlik xodimlari kuni.
?? Qozog’iston — Adliya organlari xodimlari kuni.
?? Kanada ‐ Haqiqat va kelishuv milliy kuni.
?? Botsvana — Mustaqillik kuni.
?? San-Tome va Prinsipi — Qishloq xo’jaligini isloh qilish kuni.
?? Polsha — O’g’il bolalar kuni.

? 30-SENTABRDA SODIR BO‘LGAN VOQEALAR:

  • 1399 — Genri IV Angliya qiroli deb e’lon qilindi.
  • 1452 — Maynsda Yoxannes Gutenberg birinchi kitob — Injilni bosmadan chiqardi.
  • 1567 — Fransiyadagi diniy urushlar: katoliklar qirgʻini.
  • 1868 — Ispaniyada sharafli inqilob natijasida Izabel II quvgʻin qilindi.
  • 1902 — sun’iy ipak (viskoza) patentlandi.
  • 1906 — Parijda havo sharlari uchuvchilarining birinchi xalqaro musobaqasi boshlandi.
  • 1920 — Buxoro Markaziy Revkomi “Yer to‘g‘risida” gi dekretni qabul qildi.
  • 1928 — Ingliz mikrobiologi Aleksandr Fleming penitsillin ixtirosi haqida e’lon qildi.
  • 1933 — Stokgolm metropoliteni ishga tushdi.
  • 1938 — Chexoslovakiyani boʻlish toʻgʻrisida Myunxen bitimi imzolandi.
  • 1941 — 2-jahon urushi paytida Moskva uchun janglar boshlandi.
    -1969 — Internet tashkil etilgan kun.
  • 1966 — Botsvana Respublikasining mustaqillik kuni.
  • 1980 — Ethernet standarti eʼlon qilindi.
  • 1980 — Isroilda yangi valyuta — shekel muomalaga kiritildi.
  • 1991 — O`zbekiston Respublikasi Oliy Soveti Inson huquqlari va erkinliklari Deklaratsiyasini ratifikatsiya qildi.
  • 1999 — Ikkinchi Chechen urushi boshlandi.
  • 2015 — Rossiyaning Suriyadagi harbiy operatsiyasi boshlandi.
  • 2022 — Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi: Rossiya Ukrainaning Donetsk, Lugansk, Zaporojye va Xerson viloyatlarining bir qismini anneksiya qildi.

? 30-SENTABRDA TAVALLUD TOPGAN MASHHURLAR:

  • 1207 — Jaloliddin Rumiy (1273) — Kuniyalik so‘fiy shoir.
  • 1779 — Amir Haydar — Buxoro amiri (1800-1826), Amir Shohmurodning o‘g‘li.
  • 1870 — Perren Jan Batist (1942) — fransuz fizigi va fizik kimyogari, Fransiya FA a’zosi(1923 yildan, 1938 yildan prezidenti), Nobel mukofoti sohibi (1926).
  • 1873 — Nikolay Mallitskiy (1947) — tabiiy geograf, tarixchi, etnograf, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1945).  
  • 1882 — Xans Geyger (1945) — nemis fizigi, radiatsiya darajasi hisoblagichining ixtirochisi.
  • 1891 — Otto Shmidt (1956) — sovet yozuvchisi, matematik, astronom, geofizik, qutb tadqiqotchisi.
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1900 — Nikolay Pariyiskiy (1996) — Sovet geofizigi, astronom, Quyosh tizimining kelib chiqishi nazariyasining muallifi.
  • 1905 — Nevil Frensis Mott (1996) — ingliz fizigi, Nobel mukofoti sovrindori (1977).
  • 1914 — Pas Oktavio (1998) – meksikalik shoir, Nobel mukofoti sohibi (1990).
  • 1939 — Jan-Mari Leyn — fransuz kimyogari, supramolekulyar kimyo asoschisi, Nobel mukofoti sovrindori (1987).
  • 1943 — Iogann Deyzenhofer — nemis biofizigi, kimyo bo’yicha Nobel mukofoti sovrindori (1988).
  • 1946 — Rahimov Mirzohid – diktor, O’zbekiston xalq artisti (2000).
  • 1951 — Marina Borodina — haykaltarosh.
  • 1953 — Azizxoʻjayev Alisher (2012) — Oʻzbekistonlik siyosatchi, yuridik fanlar doktori, Madaniyat vaziri (2004-2007), bosh vazir o’rinbosari (1996-1998; 2003-2004).
  • 1962 — Frank Raykard — gollandiyalik futbolchi, Evropa chempioni (1988), murabbiy.
  • 1975 — Marion Kotiyyard — fransuz aktrisasi, qoʻshiqchi, qoʻshiqlar muallifi, musiqachi va ekolog.
  • 1994 — Aliya Mustafina — rossiyalik gimnastikachi, ikki karra Olimpiya chempioni (2012, 2016), uch karra jahon chempioni, 5 karra Yevropa chempioni.