Без рубрики

5 yanvar kun tarixi

Admin

? BAYRAMLAR:

? Xalqaro boyskautlar kuni

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh — Qushlar kuni.
?? Belorussiya — Ijtimoiy himoya xodimlari kuni.
?? Hindiston — Guru Gobinda Sinnxning tug‘ilgan kuni.
?? Serbiya, ?? Chernogoriya — Tutsindan.
?? Xitoy — Xarbin shahrida muzdan yasalgan asarlar festivali (1963-yildan).
?? Yaponiya — Qulupnay kuni.

? VOQEALAR:

  • 1477 — Nansi jangi.
  • 1665 — Parijda dunyoda birinchi marta jurnal — «Journal des savants» (“Olimlar jurnali”) nashr etildi.
  • 1675 — Turkxaym jangi.
  • 1728 — Gavana universiteti tashkil etildi.
  • 1731 — Moskvada birinchi ko’cha chiroqlari paydo bo’ldi.
  • 1757 — Robert-Fransua Damien qirol Lyudovik XV ga muvaffaqiyatsiz suiqasd uyushtirdi.
  • 1762 — Rossiya taxtiga Pyotr III chiqdi.
  • 1769 — James Uatt bug‘ mashinasini patentladi.
  • 1809 — Dardanel sulhi imzolandi: Ingliz-turk urushi tugadi.
  • 1905 — Rus-yapon urushi: Port Artur qal’asining taslim bo’lishi.
  • 1919 — Myunxenda Nemis natsional sotsialistlar ishchi partiyasi tuzildi.
  • 1919 — Berlinda Spartakchilar qo’zg’oloni boshlandi.
  • 1933 — San-Fransiskoda Oltin darvozalar koʻprigi ishga tushdi.
  • 1942 — Qizil Armiyaning qishki hujumlari boshlandi
  • 1968 — Chexoslovakiyada Aleksandr Dubchek hokimiyat tepasiga keldi.
  • 1972 — AQShda qayta foydalanish mumkin bo’lgan transport kosmik kemasini yaratish bo’yicha ishlarning boshlanishi.
  • 2005 — Palomar observatoriyasi Erida planetasi mavjudligini tasdiqladi.
  • 2021 — Jorjiya shtatida AQSh Senatiga saylovlarning ikkinchi bosqichi.
  • 2022 — Norozilik namoyishlari tufayli butun Qozog’istonda favqulodda holat joriy etildi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1592 — Shoh Jahon (1666) — Boburiylar saltanati hukmdori (1627-58), Jahongirshohning 3-o‘g‘li.
  • 1855 — King Camp Gillette (1932) — amerikalik ixtirochi va birinchi xavfsiz ustarani ishlab chiqaruvchi.
  • 1874 — Erlanger Jozef (1965) — amerikalik fiziolog, elektrofiziologiya asoschilaridan, Nobel mukofoti sohibi (1944).
  • 1876 ​​- Konrad Adenauer (1967) — Germaniya Federativ Respublikasining birinchi federal kansleri (1949-1963).
  • 1897 — Yunus Rajabiy (1976) — bastakor, xonanda va sozanda (nay, dutor), o‘zbek musiqa merosini to‘plovchisi, O‘zbekiston xalq artisti (1953) O‘zbekiston FA akademigi (1966).
  • 1909 — Zamira Hidoyatova — taniqli o‘zbek aktrisasi,
    O‘zbekiston xalq artisti (1944).
  • 1910 — Umarxo’jayev Muhammad (1984) — O’zbekiston xalq artisti (1968).
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1916 — Malik Nabiev (2008) — O’zbekiston BA akademigi, O’zbekiston xalq rassomi.
  • 1917 — Fayozova Omina — O’zbekiston xalq artisti (1973).
  • 1919 — Shahodat Rahimova (1979) — aktrisa, xonanda (dramatik soprano), O‘zbekiston xalq artisti (1940).
  • 1928 — Bxutto Zulfiqor Alixon (1979) — Pokiston davlati va hukumati boshligʻi (1971—73), bosh vazir (1973—77).
  • 1929 — Anvar Muqimov (1993) — O’zbek yozuvchisi.
  • 1929 — Martin Lyuter King (1968) — afro-amerikalik baptist rohibi hamda Amerika inson huquqlari faoli va yetakchisi, Nobel mukofoti sohibi (1964).
  • 1935 — Furo’g’ Farruxzod (1935) — mashhur eronlik shoira, aktrisa va prodyuser.
  • 1938 — Xuan Karlos I, Ispaniya qiroli (1975-2014).
  • 1955 — Fyodorov Vladimir (1979) — futbolchi, xalqaro toifadagi sport ustasi (1976).
  • 1992 — Suki Uoterxaus — ingliz aktrisasi, qo’shiqchi va model.
  • 2004 — Anastasiya Bezrukova — rus modeli va aktrisasi.
149