Pifagoreizm
Pifagoreizm — yunon falsafa- sidagi ta’limot. Mil. AV. 6-4-a.larda Pifagor g’oyalari asosida shakllangan. P. ta’limoti negizida sonlar barcha mav- jud narsa va xrdisalarning asosidir degan tasavvur yotadi. Vakillari: Filo- lay, evrit, Ksenofil, fanton, exek-rat va b. Pifagorchilar butun olam sonlar uyg’unligidan va ularning o’zaro munosa- batidan iborat, deb bilganlar; da-stlab sonlarni narsalardan farq qilmagan bo’lsalar, keyinchalik ularni hatto ilohiy mavjudot deb tushunganlar. P. vakillari fikricha, jon mod-diy emas va o’lmaydi, u koinotda modda b-n birga mavjuddir. Jon bir tanadan boshqa tana- ga, shu jumladan, odam tanasidan biror hayvon va b. tanasiga (yoki aksincha) o’tib yuradi. P. vakillari mat., musiqa naza- riyasi, akustika, astronomiya ilmining rivojlanishiga katta hissa qo’shganlar. Mil. AV. 4-a.ning 2yarmida P. platonizm b-n qo’shilib ketdi. Mil. AV. 1-a. — mil. 1-a.da neopifagoreizm shaklida qayta vujudga kel-Di va xristianlikning shak- llanishiga muayyan ta’sir ko’rsatdi.