Без рубрики

1 fevral kun tarixi

Admin

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon hijob kuni.
? Butunjahon aspergilloz kuni.
? Robinzon Kruzo kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? AQSh — Milliy qora shokolad kuni.
?? Vengriya — Respublika e’lon qilingan kun.
?? AQSh — Milliy Ozodlik kuni.
?? Ruanda — Qahramonlar kuni.
?? Malayziya — Federal hududlar kuni.
?? Mavrikiy — Qullik bekor qilingan kun.
?? Bolgariya — Kommunistik rejim qurbonlari xotirasi kuni.
?? Nikaragua — Harbiy havo kuchlari kuni.

? VOQEALAR:

  • 1186 — Ionniylar Suriyadagi Margat qal’asini egallashdi.
  • 1327 — Angliyada Eduard III qirol deb e’lon qilindi.
  • 1411 — Buyuk urush (1409—1411) bitim tuzish bilan yakunlandi.
  • 1587 — Ingliz qirolichasi Yelizaveta I Mariya Styuartni qatl etish haqidagi farmonni
    imzoladi.
  • 1662 — Tayvan Chjen Chengun qoʻliga oʻtdi.
  • 1702 — Ispan taxti uchun kurash: Kremona jangi.
  • 1709 — Tinch okeanidagi kimsasiz orolda 4 yildan ortiq yolg’iz yashagan, Robinzon Kruzoning prototipi bo’lgan dengizch i- Aleksandr Selkirk topildi.
  • 1720 — Shvetsiya va Prussiya tinchlik sulhini imzolashdi.
  • 1732 — Rossiya va Eron Resht shartnomasini imzolashdi.
  • 1742 — Sardiniya va Avstriya ittifoq shartnomasini imzolashdi.
  • 1790 — Nyu-Yorkda Oliy sud birinchi marta yig’ildi.
  • 1793 — Fransiya Angliya va Niderlandiyaga urush e’lon qildi.
  • 1810 — Sevilya (Ispaniya) fransuzlarga taslim bo‘ldi.
    Kun tarixi kanalidan olindi.
  • 1816 — Dekabristlarning
    birinchi maxfiy siyosiy jamiyatiy- “Soyuz spaseniya” tashkil topdi.
  • 1835 — Mavrikiyada qullik bekor qilindi.
  • 1865 — AQSh da qullik bekor qilindi.
  • 1908 — Lissabonda qirol Karlush I va gersog Luish Filipe terrorchilar tomonidan otib oʻldirildi.
  • 1920 — Xiva qizil askarlar tomonidan bosib olindi. Said Abdullaxon taxtdan voz kechdi.
  • 1924 — Buyuk Britaniya SSSRni rasman tan oldi.
  • 1926 — Qirg‘iziston ASSR tashkil topdi. 
  • 1930 — “Tayms” birinchi krossvordni chop etdi.
  • 1931 — Soyuzkinoning Markaziy fabrikasi (hozirgi “Mosfilm”) ochildi.
  • 1942 — Vidkun Kvisling Norvegiya Bosh vaziri boʻldi.
  • 1945 — Ikkinchi jahon urushi: Ekvador Germaniyaga urush e’lon qildi.
  • 1946 — Tryugve Li BMTning  birinchi Bosh kotibi etib saylandi.
  • 1946 — Vengriya respublika deb e’lon qilindi.
  • 1949 — Isroil g‘arbiy Quddusni rasman anneksiya qildi.
  • 1958 — Misr va Suriya Birlashgan Arab Respublikasini tuzishdi.
  • 1978 — rejissyor Roman Polanski AQShdan Fransiyaga qochib ketdi.
  • 1979 — Oyatullo Humayniy 15 yillik surgundan so‘ng Eronga qaytib keldi.
  • 1982 — Intel birinchi marta ikkinchi avlod x86 arxitekturasidagi 16-bitli protsessor — Intel 80286ni chiqardi.
  • 1992 — Rossiya-Amerika o‘rtasida sovuq urush tugagani to‘g‘risidagi deklaratsiya.
  • 1994 — Shengen kelishuvi kuchga kirdi.
  • 1994 — O‘zbekiston Respublikasi hamda Zambiya Respublikasi o‘rtasida o‘zaro diplomatik munosabatlar o‘rnatildi.
  • 2000 — Ruminiya oltin qazib olish fabrikasida sodir bo’lgan avariya tufayli juda ko’p miqdordagi zaharli siyanid moddasi Dunayga tushdi, bu ko’plab mamlakatlarda ekologik halokatga olib keldi.
  • 2001 — Koreys tadbirkorlarini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi tashkil etildi.
  • 2003 — „Kolumbiya“ shattli halokatga uchradi.
  • 2003 — Nitsa shartnomasi kuchga kirdi.
  • 2012 — Port-Said portidagi fojia.

? TAVALLUDLAR:

  • 1402 — Eleonora Aragonskaya (1445) — Aragon malikasi, Portugaliya qirolichasi.
  • 1459 — Konrad Seltis (1508) — atoqli nemis gumanisti.
  • 1828 — Nikolay Teleshov (1895) — ixtirochi, Rossiyada samolyotning 1-proyekti va reaktiv samolyotning dunyoda birinchilardan bo‘lgan proyekti muallifi.
  • 1857 — Vladimir Bexterev (1927) — rus sovet psixiatri, nevropatolog, fiziolog, psixolog.
  • 1876 — Uilyam Xarvi Emmons — (1948) — amerikalik geolog. 
  • 1889 — Viktor Shchekin (1965) — seleksiyachi chorvador olim, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1959).
  • 1894 — Jon Ford (1965) — amerikalik kinorejissyor.
  • 1905 — Emilio Segre (1989) — italiya va amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1959).
  • 1906 — Nu’monbek Dolimov (1977) — geograf olim. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1970).
  • 1917 — Qoʻchqor Turdiyev (1992) — 2 — jahon urushi qatnashchisi, Sovet Ittifoqi Qahramoni (1942). 
  • 1922 — Tachat Oganesov (1991) — rangtasvirchi rassom, Oʻzbekistonda xizmat kursatgan sanʼat arbobi (1968).
  • 1922 — Renata Tebaldi (2004) — italiyalik opera qo‘shiqchisi (lirik soprano).
  • 1924 — Bektosh Rahimov (2009) — OʻzSSR davlat arbobi, Sovet Ittifoqi mehnat qahramoni, SSSR Oliy Soveti deputati (1976-1986). 1986-yili Paxta ishi boʻyicha sudlangan.
  • 1931 — Boris Yeltsin (1931 — 2007) — Rossiya Federatsiyasining birinchi prezidenti (1991-1999).
  • 1942 — Lev Leshenko — estrada qo‘shiqchisi, RSFSR xalq artisti.
    Kun tarixi kanalidan olindi.
  • 1944 — Oydin Norboyeva — aktrisa,  Oʻzbekiston xalq artisti (1978).
  • 1947 — Mamatqul Hazratqulov — o‘zbek adibi va jurnalisti, «O‘zbekiston Respublikasida xizmat ko‘rsatgan jurnalist».
  • 1953 — Rahmatullayev Sirojiddin — yogʻoch oʻymakori, Oʻzbekiston xalq ustasi (2003). 
  • 1962 — Takasi Murakami — yapon rangtasvirchisi, haykaltarosh.
  • 1965 — Stefaniya — Monako malikasi, pop qo‘shiqchi.
  • 1969 — Gabriel Batistuta — argentinalik futbolchi.
  • 1990 — Nafisa Mo’minova — oʻzbek shaxmatchisi, xalqaro grossmeyster.
419