10 mart kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? Xalqaro ayol sudyalar kuni.
? Xalqaro Bagpipe kuni.
? Xalqaro planetariylar kuni.
? Xalqaro parik kuni.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Ukraina — Davlat madhiyasi kuni.
?? Ruminiya — Székely Erkinligi Kuni.
?? Bolgariya — Xolokost qurbonlarini xotirlash kuni.
?? Iroq, ?? Eron, ?? Suriya — An’anaviy kurd liboslari kuni.
?? Ozarbayjon — Milliy teatr kuni.
?? Rossiya — Geodeziya va kartografiya xodimlari kuni‌‌.

? VOQEALAR:

  • 1535 — Ispaniyalik dengizchi Tomas de Berlanga Galapagos orollarini kashf qildi.
  • 1791 — Svayalarni qoqish uchun kopyor patentlandi.
  • 1801 — Britaniyada birinchi aholini ro‘yxatga olish boshlandi.
  • 1806 — Moskva Kremli muzeyi tashkil qilindi.
  • 1862 — AQSh da birinchi bor qog‘oz pullar chiqarildi.
  • 1893 — Fil Suyagi Qirg‘og‘i Fransiya koloniyasiga aylandi.
  • 1900 — Ikkinchi Bur urushi paytida Dreyfonteyn jangi bo’lib o’tdi.
  • 1905 — „Chelsi“ futbol klubi tashkil topdi.
  • 1910 — Xitoyda qulchilik ta’qiqlandi.
  • 1932 — Oqtuba viloyati (Qozog‘iston, 1992 yilgacha Aktyubinsk viloyati)  tashkil topdi.
  • 1943 — SSSRda yadro qurolini yaratish ishlari boshlandi.
  • 1945 — AQSh aviatsiyasi Tokioni bombardimon qildi: 80-100 ming aholi halok bo‘ldi.
  • 1952 — Fulxensio Batista Kubada davlat to’ntarishi uyushtirdi va o’zini «vaqtinchalik prezident» etib tayinladi.
  • 1959 — Tibet inqilobi boshlandi.
  • 1960 — Kanadada hindular ovoz berish huquqiga ega bo‘lishdi.
  • 1977 — Koyper observatoriyasi olimlari Uran xalqalarini kashf etishdi.
  • 1982 — Noyob astronomik hodisa — sayyoralar paradi: jami 9 ta sayyora Quyoshning bir tomonida bir chiziqqa tizilishdi.
    -1992 — Oʻzbekiston va Belgiya davlatlari oʻrtasida diplomatik aloqalar oʻrnatildi.
  • 2006 — “Mars Reconnaissance Orbiter” sayyoralararo avtomatik stansiyasi Marsga yetib keldi.
  • 2015 — Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf 62 yoshida vafot etdi.
  • 2019 — Efiopiyada Boeing 737 MAX samolyoti halokatga uchradi: 157 ta qurbon.

? TAVALLUDLAR:

  • 1503 — Ferdinand I (1564) — Muqaddas Rim imperiyasi imperatori (1556-yildan).
  • 1628 — Marcello Malpigi (1694) — italyan biologi va shifokori, oʻsimlik va hayvonlarning mikroskopik anatomiyasi asoschilaridan biri.
  • 1845 — Aleksandr III (1894) — Rossiya imperatori (1881-1894).
  • 1910 — Viktor Reshetov (1979) — tilshunos-turkiyshunos olim, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi.
  • 1927 — Ismatulla Abdullayev — sharqshunos, manbashunos olim, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi (1989).
  • 1923 — Val Logsden Fitch (2015) — amerikalik fizik, Nobel mukofoti sohibi (1980).
  • 1930 — Yustinas Marsinkyavichyus (2011) — Litva xalq shoiri (1978), yozuvchi, dramaturg.
  • 1936 — Toʻti Yusupova — aktrisa, Oʻzbekiston xalq artisti (1994).
    Kun tarixi kanalidan olindi
  • 1936 — Yozef Blatter — FIFAning 8-prezidenti.
  • 1938 — Azimov Jaloliddin — zoolog, O’zbekiston Fanlar Akademiyasi akademigi (2000).
  • 1940 — Chak Norris — amerikalik kinoaktyor, jangovor san’at ustasi.
  • 1949 — Shukurov Jo’ra — dirijyor, O’zbekiston Respublikasi san’at arbobi (1998).
  • 1952- Narimon Umarov — Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining sud-huquq masalalari qoʻmitasi raisi (2020-yildan).
  • 1954 — Tamara Doshumova — xonanda, Qoraqalpogʻiston (1977), Oʻzbekiston (1980) va Tatariston (1981) xalq artisti.
  • 1957 — Usama bin Laden (2011-yilda o’ldirilgan) — Saudiya shayxi, «1-sonli terrorchi».
  • 1958 — Sheron Stoun — amerikalik kinoaktrisa, model.
  • 1968 — Mirzayev Zoir — Toshkent viloyati hokimi.
  • 1972 — Yevgeniy Roshal — rossiyalik dasturchi, WinRaR arxivatorining muallifi.
  • 1977 — Shennon Miller — amerikalik gimnastikachi, ikki karra olimpiya chempioni.
  • 1981 — Samuel Eto’o Fils — kamerunlik futbolchi, Kamerun terma jamoasi hujumchisi.
  • 1984 — Oliviya Uayld — amerikalik aktrisa.
  • 1992 — Emili Osment — kino aktrisa.