? BAYRAMLAR:
? Butunjahon san’at kuni.
? Butunjahon madaniyat kuni.
? Ekologik bilimlar kuni.
? Xalqaro biotibbiyot laboratoriyasi kuni.
? Xalqaro mikroko’ngillilar kuni.
? MILLIY BAYRAMLAR:
?? O‘zbekiston — «Madaniyat va san’at xodimlari kuni.
?? Ispaniya — Bolalar kuni.
?? Qozog‘iston — Sevishganlar kuni.
?? Gruziya — Sevgi kuni.
?? AQSh, ?? Kanada — Amerika imo-ishora tili kuni.
?? Puerto-Riko — Xose de DiegoMinh tugʻilgan kuni.
?? Ukraina — Jinoyat qidiruv boshqarmasi xodimlari kuni.
?? Rossiya — Radioelektron jangovar qo’shinlar kuni.
?? AQSh — Jeki Robinson kuni.
?? KXDR — Kim II-Sungning tug’ilgan kuni.
?? Bosniya va Gersegovina — Armiya kuni.
? VOQEALAR:
- 1395 — Terek daryosi bo‘yida Amir Temur va To‘xtamishxon o‘rtasidagi hal qiluvchi jang.
- 1450 — Forminiy jangi, unda fransuz armiyasi qit’ada ingliz ekspeditsiya korpuslarini mag’lub etdi.
- 1638 — Xara qal’asiga hujum natijasida Simabara qo’zg’oloni — yapon dehqonlarining qo’zg’oloni — nihoyat bostirildi.
- 1784 — Buyuk Britaniyada havo sharida birinchi boshqariladigan parvoz amalga oshirildi.
- 1795 — Litvaning Rossiya imperiyasiga qo’shilishi.
- 1877 — Italiyalik kashfiyotchi Enriko Forlanini havoga ilk protovertolyotni uchirib koʻrdi.
- 1856 — Kanadada birinchi “Toronto” parovozi qurildi.
- 1891 — Amerikalik ixtirochi Tomas Edison harakatlanuvchi mashinalar tasvirini jamoatchilikka namoyish qildi.
- 1896 — Yunoniston poytaxti Afinada antik davrlardan beri ilk Olimpiya oʻyinlari nihoyasiga yetdi.
- 1898 — AQSHda senator X.Teller tomonidan Ispaniyaga urush eʼlon qilish toʻgʻrisidagi Kongress rezolyutsiyasiga kiritilgan tuzatish qabul qilindi.
- 1924 — AQShda avtomobil yo‘llarining birinchi xaritasi paydo bo‘ldi.
- 1928 — Tojikistonda arab alifbosidan lotin grafikasiga o‘tildi.
- 1935 — Vashingtonda “San’at va ilmiy muassasalar hamda tarixiy yodgorliklarni muhofaza qilish to‘g‘risida”gi shartnoma — Rerix pakti imzolandi.
- 1942 — Qamaldagi Leningradda tramvaylar harakati tiklandi.
- 1950 — Peshku tumani tashkil etildi.
-1955 — Illinoys shtatining Des Pleynsshahrida tadbirkor Rey Krok oʻzining ilk McDonald’s restoranini ochdi. - 1986 — AQSh Yevropadagi fuqarolariga qarshi teraktlarga javoban Liviyaga havo hujumi uyushtirdi.
- 1989 — Sheffilddagi «Xillsboro» stadionida tiqilinch yuz berdi, 96 kishi halok bo’ldi.
- 1993 — YUKOS neft kompaniyasi tashkil etildi.
- 1993 — Turkmaniston prezidenti Saparmurot Niyozov turkman tili va yozuvi, kirill alifbosidan lotin alifbosiga oʻtishini eʼlon qildi.
- 1994 — Jahon savdo tashkiloti tuzish boʻyicha Marokash kelishuvi amalga oshirildi.
- 1999 — Xalqaro astronomlar jamoasi Andromeda yulduz turkumidagi Ipsilon yulduzi yaqinida yirik sayyoralar topilganligini e’lon qildi.
- 2000 — Shahrisabz shahrida Sohibqiron Amir Temur xotirasiga bag‘ishlangan milliy kurash bo‘yicha uchinchi Xalqaro turnir bo‘lib o‘tdi.
Kun tarixi kanalidan olindi - 2005 — Boyqo’ng’ir kosmodromidan «Soyuz TMA-6» kosmik kemasi uchirildi.
- 2010 — Qirgʻiziston prezidenti Qurmanbek Bakiyev isteʼfoga chiqdi.
- 2013 — Boston marafonidagi portlash.
- 2019 — Notr-Dam soboridagi dahshatli yong’in tom va shpilning qulashiga olib keldi.
? TAVALLUDLAR:
- 1452 — Leonardo da Vinchi (1519) — buyuk italyan musavviri va olimi.
- 1489 — Memar Sinan (1588) — turk meʼmori va muhandisi.
- 1642 — Sulaymon II (1691) — Usmonlilar imperiyasining sultoni (1687-1691).
- 1684 — Yekaterina I (haqiqiy ismi Marta Samuilovna Skavronskaya; 1727) — Rossiya imperatritsasi (1725-1727).
- 1707 — Leonard Eyler — matematik, mexanik, fizik va astranom.
- 1710 — Uilyam Kullen — shotland olimi, “nevroz” atamasini fanga kiritgan.
- 1793 — Vasiliy Struve (1864) — rus astronomi, Dunay daryosining quyilishidan to Shimoliy Muz okeanigacha boʻlgan meridian yoyi uzunligini (25°20’) oʻlchagan.
- 1797 — Lui Adolf Tyer (1877) — fransuz tarixchisi va siyosatchisi, Uchinchi respublikaning birinchi prezidenti (1871-1873).
- 1858 — Dyurkxeym Emil (1917) — fransuz sotsiologi, fransuz sotsiologik maktabi asoschisi.
- 1874 — Yoxannes Stark (1957) — nemis fizigi, Nobel mukofoti sohibi (1919).
- 1878 — Sadriddin Ayniy — yozuvchi, olim, jamoat arbobi.
- 1880 — Maks Vertgeymer (1943) — chex psixologi, geshtaltpsixologiya asoschilaridan biri.
- 1894 — Nikita Xrushchyov (1971) — KPSS Markaziy Komitetining birinchi kotibi (1953-1964), Sovet Ittifoqi Qahramoni, uch karra Sotsialistik Mehnat Qahramoni.
- 1896 — Nikolay Semyonov (1986) — rus fizigi va fizik-kimyogari, kimyoviy fizika fani asoschilaridan, Nobel mukofoti sohibi (1956).
- 1910 — Migel Naydorf (1997) — argentinalik shaxmatchi, xalqaro grossmeyster.
- 1912 — Kim Ir Sen (1994) — koreyalik siyosatchi, Shimoliy Koreyaning asoschisi va birinchi rahbari.
- 1914 — Ziyo Samadiy — uyg’ur yozuvchisi, davlat va jamoat arbobi, zamonaviy uyg’ur adabiyoti asoschilaridan.
- 1937 — Gulsara Yoqubova — aktrisa, O‘zbekiston xalq artisti.
Kun tarixi kanalidan olindi - 1945 — Alibekov Islom — teatr rassomi, O’zbekiston xalq rassomi (2001).
- 1949 — Alla Pugachyova — taniqli rus qo‘shiqchisi.
- 1952 — Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf ibn Muhammad Ali (2015) — atoqli diniy ulamo, islom dini rivojiga katta hissa qo‘shgan o‘zbek olimi, Islom ulamolari millatlararo ittifoqining aʼzosi.
- 1953 — Shodiyev Fattoh — yirik tadbirkor, milliarder, millati — oʻzbek, Alijon Ibragimovning hamkori, Eurasian National Resources Corporation(ENRC) hamraisi.
- 1959 — Dame Emma Tompson DBE — ingliz aktrisasi, ssenariy muallifi va hajvchi.
- 1984 — Botir Usmonov — ogir atletikachi, xalqaro toifadagi sport ustasi (2001), «Oʻzbekiston iftixori» (2001).
- 1990 — Emma Charlotte Duerre Uatson — britaniyalik aktrisa va fotomodel.
- 1991 — Xaver Fernandes — ispaniyalik figurali uchuvchi, ikki karra jahon chempioni va yakkalik konkida uchish bo’yicha 7 karra Yevropa chempioni.
- 1993 — Meydlin Martin — amerikalik aktrisa
- 1994 — Maya Dahlkvist — shved chang’isi, uch karra Olimpiya o’yinlari sovrindori, ikki karra jahon chempioni.
1994 — Shona Miller-Uibo — Bagamiyalik yuguruvchi, 400 metrga yugurish bo’yicha ikki karra Olimpiya chempioni (2016, 2020). - 1999 — Stefaniya Konstantini — italiyalik kyorlingchi, Olimpiya chempioni (2022).