10 iyul kun tarixi

? BAYRAMLAR:

? Butunjahon energetika mustaqilligi kuni.
? Futbol hushtagi tug‘ilgan kun.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? Mongoliya — Davlat bayrog‘i kuni.
?? Mavritaniya — Qurolli kuchlar kuni.
?? Kiribati ‐ Xushxabar kuni.
?? Bagam orollari ‐ Mustaqillik kuni.
?? Rossiya — Poltava jangi kuni.
?? AQSh ‐ Vayoming shtati kuni.
?? AQSh ‐ Surunkali kasalliklar kuni.
?? Yaponiya — Natto kuni.

? VOQEALAR:

  • 138 — Antonin Piy Rim imperatoriga aylandi.
  • 1040 — Godiva xonim shahar  boʻylab yalongʻoch holda sayr qildi.
  • 1460 — Northampton jangi.
  • 1547 — Fransiyada qirol tomonidan rasman ruxsat etilgan so’nggi duel bo’lib o’tdi.
  • 1609 — Germaniya katolik knyazlari Reformatsiyaga qarshi kurashish uchun Katoliklar ligasini tuzdilar.
  • 1712 — Sankt-Peterburgda  Petropavlovsk cherkovi qurib bitkazildi.
  • 1847 — AQShga 35 ta birinchi xitoylik muhojirlar keldi.
  • 1877 — rus qo’shinlari tomonidan Bayazet q-al’asini qahramonona himoya qilish yakuniga yetdi.
  • 1878 — Angliyada birinchi marta futbol hakami o’yin davomida hushtak ishlatdi (bundan oldin hakamlar baqirishgan).
  • 1908 — Gollandiyalik fizik Heike Kamerling-Onnes dunyoda birinchi marta suyuq geliyni oldi.
  • 1918 — RSFSR ning birinchi Konstitutsiyasi qabul qilindi.
    -1925 — AQShda «maymunlar ishi» boshlandi.
  • 1925 — SSSRda TASS — Sovet Ittifoqining Telegraf agentligi tashkil topdi.
  • 1934 — SSSRda NKVD tashkil etildi.
  • 1962 — Birinchi tijorat aloqa yo’ldoshi Telstar uchirildi.
  • 1973 — Bagamaning Buyuk Britaniyadan mustaqilligi e’lon qilindi.
  • 1985 — Uchquduq yaqinida Tu-154 samolyoti halokati. 200 kishi halok bo’ldi — Sovet aviatsiyasi tarixidagi eng katta aviahalokat.
  • 1992 — O‘zbekiston Respublikasi  Xalqaro elektraloqa Ittifoqi (XEI)ga to‘laqonli a’zo bo‘lgan kun. 
  • 1994 — Buyuk Britaniya Gran-prisi. Mixael Shumaxer o’zining birinchi chempionlik unvoni uchun kurashining boshlanishi.
  • 2002 — Ukraina prezidenti Leonid Kuchma Ukrainaning NATOga qo’shilishi to’g’risida farmonni imzoladi.
  • 2011 — «Bolgariya» kemasi Volgada cho’kib ketdi. 122 kishi vafot etdi, 79 kishi qutqarildi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1451 — Yakov III (1488) — Shotlandiya qiroli (1460-1488), Styuartlar sulolasidan.
  • 1509 — Jan Kalvin (1564) — Shveytsariyalik ilohiyotchi, diniy islohotchi, Kalvinizm asoschisi.
  • 1557 — Leandro Bassano (1662) — Venetsiyalik rassom.
  • 1724 — Eva Ekeblad (1786) — shved olimasi, agronom va ixtirochi, Shvetsiya Qirollik Fanlar akademiyasiga saylangan birinchi ayol.
  • 1830 — Kamil Jakob Pissarro (1903) — fransuz impressionist rassomi.
  • 1856 — Nikola Tesla (1943) — Serbiyalik va amerikalik fizik, elektrotexnika va radiotexnika sohasidagi ixtirochi.
  • 1890 — Vera Inber (1972) — Rus sovet shoirasi, nasriy yozuvchi, tarjimon, jurnalist.
  • 1895 — Orf Karl (1982) — nemis bastakori, pedagog, dramaturg.
  • 1902 — Kurt Alder (1958) — nemis organik kimyogari, Nobel mukofoti sohibi (1950).
  • 1918 — Maxmudali Yo’no’sov (1985) — Adabiyotshunos olim.
  • 1920 — Ouen Chemberlen (2006) — amerikalik fizik, atom bombasini yaratuvchilardan biri, Nobel mukofoti sohibi (1959).
  • 1923 — Abdurahim Muhamedov (1980) — kompozitor, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1975).
  • 1934 -Javlon Hamroyev (1997) — aktyor, Oʻzbekiston xalq artisti (1989). 
  • 1953 — Leonid Buryak — sovet va ukrainalik futbolchi va murabbiy.
  • 1969 — Turdimov Erkinjon — Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining Tashqi siyosat masalalari qoʻmitasi aʼzosi (2008-yildan). 
  • 1985 — Mario Gomes — nemis futbolchisi.
  • 1990 — Veronika Kristiansen — norvegiyalik gandbolchi, jahon chempioni, ko’p karra Yevropa chempioni.
  • 1991- Nikita Katsalapov — rossiyalik muz ustida raqs tushuvchi figurali uchish ustasi, jahon chempioni (2021), Yevropa chempioni (2020).