1 oktabr kun tarixi

? BAYRAMLAR:

?? BMT — Xalqaro qariyalar kuni.
?? YUNESKO — Xalqaro musiqa kuni.
? Butunjahon shokolod va kakao kuni.
? Xalqaro Afrika diasporasi kuni.
? Xalqaro balet kuni.
? Xalqaro kofe kuni.
? Butunjahon vegetarianlik kuni.
? Gerontologlar kuni.
? Pochta otkitkasi tug‘ilgan kun.

? MILLIY BAYRAMLAR:

?? O’zbekiston — O’qituvchilar va murabbiylar kuni.
?? AQSh — Turli avlod vakillari kuni, Qora itlar kuni.
?? Palau — Mustaqillik kuni.
?? Avstriya — Qahva kuni.
?? Boliviya — Daraxt o‘tqazish kuni.
?? Janubiy Koreya — Qurolli kuchlar kuni.
?? Germaniya — Hosil bayrami.
?? Finlandiya — Boltiq selyodkasi kuni.
?? Estoniya — Mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish kuni.
?? JAR — Bobolar va buvilar kuni.
?? Kamerun — Birlashish kuni.
?? Kipr — Mustaqillik kuni.
?? Lyuksemburg — Otalar kuni.
?? Nigeriya — Mustaqillik kuni.
?? Ozarbayjon — Prokuratura xodimlari kuni.
?? Buyuk Britaniya — Bobolar va buvilar kuni.
?? Qirg‘iziston — Ta‘lim sohasi xodimlari kuni.
?? Qozog‘iston, ?? Tojikiston — O‘qituvchilar kuni.
?? Rossiya — Quruqlik qo‘shinlari kuni, O‘qituvchilar kuni.
?? Tojikiston — Qariyalar kuni.
?? Tuvalu — Tuvalu kuni.
?? Ukraina — Faxriylar kuni, Ukraina himoyachilari kuni.
?? Xitoy — XXR tashkil topgan kun.
?? Shri -Lanka, ?? Salvador, ?? Gvatemala — Bolalarni himoya qilish kuni.

? 1-OKTABRDA SODIR BO‘LGAN VOQEALAR:

  • mil. avv. 331 — Aleksandr Makedonskiy Ahamoniylar davlatini bosib oldi.
  • 1764 — Kanadadagi harbiy boshqaruv fuqarolik qonunlari bilan almashtirildi.
  • 1795 — Avstriya Gollandiyasi (kelgusi Belgiya) Fransiyaga qo’shib olindi.
  • 1869 — Venada birinchi otkrikartalar chiqarildi.
  • 1895 — Madagaskar Fransiya tomonidan egallandi.
  • 1918 — Xiva xoni Asfandiyorxon (1910-1918) Junaidxonning o‘g‘li Eshim boshchiligidagi suiqasdchilar guruhi tomonidan o‘z saroyida pichoqlab o‘ldirildi.
  • 1918 — Tuvalu mustaqillikka erishdi.
  • 1924 — Butunbuxoro MIK qarori bilan BXSRda ma’muriy-hududiy bo’linish qayta o‘tkazilib, viloyatlar o‘rnida 5ta okrug tashkil qilindi. Okruglar o‘z navbatida 15 viloyat, 48 tuman, 195 kent va ko‘plab qishloqlarga bo‘lindi.
  • 1929 — SSSR Revolyutsiya taqvimiga o‘tdi.
  • 1940 — Finlyandiya Germaniya bilan ittifoq shartnomasini imzoladi.
  • 1946 — Nyurnberg sud jarayoni yakunlandi.
  • 1949 — Xitoy Xalq Respublikasi tashkil topdi.
  • 1960 — Nigeriya mustaqillikka erishdi (ilgari Buyuk Britaniya protektorati bo’lgan).
  • 1964 — Yaponiyada dunyodagi birinchi tezyurar temir yo‘l — Tokaydo Shinkansen foydalanishga topshirildi.
  • 1971 — Toshkent islom instituti tashkil topdi.
  • 1977 — Pele o’zining oxirgi o‘yinini o‘tkazdi.
  • 1979 — Panama kanali zonasi Panama yurisdiksiyasiga o’tkazildi.
  • 1983 — G’afur G’ulom uy-muzeyi ochildi.
  • 1988 — Estoniya xalq fronti tuzildi.
  • 1991 — Portugalyaning Portu shahrida o’tkazilgan pianinochilarning xalqaro tanlovida O’zbekistonlik yosh musiqachi Ulug’bek Polvonov ushbu ko’rik sovrindori bo’ldi.
  • 1992 — Litvada yangi valyuta — lit muomalaga kiritildi.
  • 1994 — Palau Respublikasi AQSh bilan «erkin uyushma» doirasida mustaqillikka ega boʻldi.
  • 2000 — o‘zbekistonlik bokschi Muhammadqodir Abdullayev boks bo‘yicha XXVII yozgi Olimpiada chempioni bo‘ldi.
  • 2014 — Toshkentda Minor masjidi Qurbon hayiti kuni ochildi. Masjid 2400 dan ortiq namozxonga mo‘ljallangan.
  • 2017 — Kataloniya mustaqilligi uchun referendum o‘tkazildi.
  • 2017 — Las-Vegasda otishma — Qo’shma Shtatlardagi eng ommaviy qotilliklardan biri (59 qurbon).
  • 2022 — Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi: Ukraina qo’shinlari may oyining boy beriogan Donetsk viloyatidagi Limanni ozod qildi.

? TAVALLUDLAR:

  • 1207 — Genrix III (1272) — Angliya qiroli (1216-1272).
  • 1754 — Pavel I (1801 yilda o’ldirilgan) — Rossiya imperatori (1796-1801).
  • 1881 — Uilyam Boing (1956) — amerikalik aviakonstruktor, Boeing kompaniyasi asoschisi.
  • 1895 — Liakat Ali Xon (1951) — Pokiston davlat va siyosat arbobi. Pokiston davlatini barpo etish harakati rahbarlaridan biri, huquqshunos.
  • 1912 — Gumilyov Lev Nikolayevich (1992) — atoqli rus olimi, faylasuf va tarixchi.
  • 1914 — Lev Olshanskiy (1995) — sovet futbolchisi, hujumchi, Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan murabbiy.
  • 1924 — Jimmi Karter —  AQSh ning 39-prezidenti (1977-1981), Nobel mukofoti sovrindori (2002).
  • 1945 — Ram Nath Kovind — hind davlat arbobi, 14-chi Hindiston prezidenti (2017 yildan).
  • 1956 — Tereza Mey — britaniyalik siyosatchi, Buyuk Britaniyaning 76-bosh vaziri (2016-2019).
  • 1959 — Dilorom Omonullayeva — kompozitor, O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan madaniyat xodimi.
  • 1960 — Halima Ahmedova — taniqli shoira.
  • 1964 — Qahramon Ergashev — oʻzbek siyosatchisi. Oʻzbekiston Respublikasi OliyMajlisi Qonunchilik palatasi deputati.
  • 1966 — Jorj Vey — liberiyalik futbolchi va siyosatchi, Liberiya prezidenti (2018 yildan).
  • 1972 — Leyla Hotamiy — eronlik aktrisa.
  • 1975 — Chulpan Xamatova — teatr va kino aktrisasi, jamoat arbobi, Rossiya xalq artisti.
  • 1986 — Jerni Smollett — amerikalik aktrisa.
  • 1989 — Brie Larson — amerikalik kinoaktrisa va filmmeyker.
  • 1993 — İlay Erkök — turk aktrisasi.