Inson psixologiyasida etika
Inson psixologiyasida etika muhim rol o’ynaydi, chunki psixologlar va boshqa mutaxassislar insonlar bilan ishlayotganda, ularning huquqlari, boshqalariga nisbatan mas’uliyat va o’zaro munosabatlarni hisobga olishlari kerak. Psixologiyada etika bir necha asosiy prinsiplarni o’z ichiga oladi:
- Maxfiylik: Psixologlar bemorlar yoki mijozlar bilan bo’lgan suhbatlar va ma’lumotlarni maxfiy saqlashga majburdirlar. Bu, ishonchni oshiradi va insonlarning xavfsizligini ta’minlaydi.
- Shaxsiy rivojlanish: Psixologlar, mijozlarning shaxsiy rivojlanishini qo’llab-quvvatlashlari kerak, ularga o’z potentsialini ochishga yordam berishlari lozim.
- Barcha uchun teng imkoniyat: Psixologlar, insonlarning barcha qirralarini inobatga olishlari va har bir shaxsga teng munosabatda bo’lishlari kerak.
- Yordam berish: Psixologlarning asosiy vazifasi — insonlarga yordam berishdir. Ular har doim mijozlarning ehtiyojlarini birinchi o’ringa qo’yishlari lozim.
- Fikrlar va qarorlar: Psixologlar, mijozlar bilan ishlaganda, ularning fikrlarini hurmat qilishlari va qarorlarini qabul qilishda ularga yordam berishlari muhimdir.
- Professionalizm: Psixologlar o’zlarining bilim va ko’nikmalarini doimiy ravishda yangilab borishlari, etik qoidalarni va kasbiy me’yorlarni hurmat qilishlari kerak.
Etika inson psixologiyasida nafaqat professional munosabatlar, balki insonlarning umumiy ijtimoiy va shaxsiy hayotiga ham ta’sir qiladi.