Hayvonlar va o’simliklar o’rtasidagi farq nimada?
Hayvonlar va o’simliklar o’rtasidagi farqlar quyidagilar:
- Hujayra tuzilishi:
- Hayvonlar: Hayvonlar hujayralari har xil shaklga ega bo’lib, ular hujayra devori yoki xlorofillga ega emas. Hayvonlarning hujayralarida mitoxondriyalar mavjud bo’lib, ular energiya olish jarayonida ishtirok etadi.
- O’simliklar: O’simlik hujayralarida hujayra devori (cell wall) va xloroplastlar mavjud. Xloroplastlar yordamida o’simliklar fotosintez jarayonini amalga oshiradi.
- Ozuqa olish:
- Hayvonlar: Hayvonlar oziq-ovqatni tashqaridan, ya’ni o’zlari yeb, hazm qilish jarayonida ozuqa olishadi. Hayvonlar heterotrofik (o’zlarini o’zlashtirish orqali oziqlanadigan) organizmlar.
- O’simliklar: O’simliklar fotosintez jarayoni orqali o’zlarini oziqlantiradi, ya’ni ular energiya olish uchun quyosh nurlari, karbonat angidrid va suvdan foydalanadilar. O’simliklar autotrofik (o’zlarini o’zlashtiradigan) organizmlar.
- Harakatlanish:
- Hayvonlar: Hayvonlar o’zlarini harakatlantira olishadi. Ular mushak va skelet tizimiga ega bo’lib, turli yo’llar bilan harakat qilishadi (yugurish, uchish, suzish, va h.k.).
- O’simliklar: O’simliklar harakatlanmaydi, lekin ular sekin harakat qilishlari mumkin (masalan, quyosh tomon burilish – fototropizm). O’simliklar ildizlari va boshqalar orqali o’z muhitida joylashishga moslashadi.
- Nafas olish va chiqindilar:
- Hayvonlar: Hayvonlar nafas olish orqali kislorodni olishadi va karbonat angidridni chiqindilar sifatida chiqaradilar.
- O’simliklar: O’simliklar fotosintez jarayonida karbonat angidridni oladi va kislorod chiqaradi. Biroq, ularning nafas olish jarayoni ham bor, u holda o’simliklar kislorodni yutadi va karbonat angidrid chiqaradi, bu kechqurun va tungi soatlarda sodir bo’ladi.
- Ko’payish:
- Hayvonlar: Hayvonlar jinsiy yo’l bilan ko’payadi, ya’ni erkak va urg’ochi hujayralari birlashib yangi organizm hosil qiladi.
- O’simliklar: O’simliklar ham jinsiy yo’l bilan (gullash va urug’lanish) va asexual (vegetativ) ko’payish orqali ko’payishi mumkin.
- Tashqi ko’rinish va tuzilish:
- Hayvonlar: Hayvonlar ko’pincha yaxshi rivojlangan tizimlarga ega bo’lib, organlar va tizimlar orasida muvofiqlik mavjud. Ular ko’pincha harakat qilishga mo’ljallangan strukturaga ega bo’lishadi.
- O’simliklar: O’simliklar asosan ildiz, poyasi, bargi, va gulidan iborat bo’lib, ular statik tuzilishga ega va harakat qilmaydi.
Hayvonlar va o’simliklar o’rtasidagi farqlar ulardagi energetik, struktural va fiziologik jarayonlarning har biri bilan bog’liq va bu farqlar ularga o’z muhitiga moslashishda yordam beradi.