Inson tanasi haqida qiziqarli 10 fakt
Inson — tabiatning eng buyuk mo’jizasi. Uning organizmi esa olimlarni hech qachon hayratga solishdan to‘xtamaydi. Bugun sizni ham lol qilishi aniq bo‘lgan qiziqarli faktlar bilan o‘rtoqlashamiz.
1. Inson tanasi har-xil kimyoviy unsurlardan tashkil topgan. Bir umr davomida tanamizdan ajralib chiqqan xlor moddasi katta-katta oltita suv havzasi (basseyn)ni zararsizlantirish (dezinfektsiya)ga yetar ekan! Tanamizdan ajralib chiqqan fosfor esa, 200 quti gugurt tayyorlashga yetar ekan.
2. Oltmish yil yashagan odam, shundan 20yilini uyquda o‘tkazar ekan, uyqu o‘limning ukasi, — degan gaplarni bekorga gapirishmasligiga amin bo‘lgan bo‘lsangiz kerak.
3. Chaqaloq tug‘ilgan paytda tizza qopqog‘iga ega bo‘lmaydi, bu narsa 2 — 5 yoshlar oralig‘ida shakllanadi.
4. Inson tanasidagi eng mustahkam qismi bu — tuklar bo‘lib, ular eng oxirida chirishni boshlaydi. Arxeologlar tomonidan topilgan, eramizdan avvalgi ming yillar oldin mumiyolangan jasadlar ichida, skletdan tashqari «yashab» qolgan qismi bu — tuklar edi.
5. Inson uyqudagi holatida bo‘yi uzunroq bo‘lishiga nima deysiz? Chunki, yotgan holda odam tanasi bo‘sh va erkin holatda bo‘lib, buning natijasi o‘laroq u taxminan 0.8 sm ga uzayadi.
6. Inson organizmi judayam ko‘p issiqlik ajratib chiqaradi, bir kunda ajralib chiqqan issiqlik energiyasi 30 litr suvni qaynatishga yetarkan!
7. Qon tarkibi esa, insoniyat tarixidan oldingi davrdagi dengizlar tarkibi bilan bir xil.
8. Inson yuragi o‘lchami jihatdan mushtdekkina keladi, katta odamlarda og‘irligi 220−265 gramni tashkil qiladi. Ubir qisqarishda bitta stakan (200 ml) qonni haydashga quvvati yetadi.
9. Oshqozon ham judayam «aqlli» bo‘lib,miya va uning tahlilisiz o‘z ishini bajaraveradi. Biz tomonidan hech qanday ta’sirlarsiz ozuqa hazm qilish jarayonini olib boraveradi. Undan ajralib chiqadigan kislotalar esa, hatto rux moddasini ham hazm qilib — eritib yuboradi. Ammo shunisi yaxshiki, oshqozon hujayralari kislota ta’siridan ko‘ra tezroq harakat qiladi!
10. Inson terisi katta odamlarda, taxmin aniqki kvadrat metrni tashkil qiladi. U hayot davomida, yangilanish natijasida 18 kg terini ajratib tashlaydi. Bu hodisa, inson terisining eski hujayralari o‘rniga yangi hujayralar bilan almashinuvi natijasida sodir bo‘ladi.