Ona tili va adabiyotidan testlar

1. . . . kun tug‘adi, olam yorug‘ bo‘ladi,
U yorug‘ligini hammaga yetkazadi, o‘z-o‘zicha yo‘qolmaydi.
Mening ham qoidam (odatim) shunday, o‘zim yo‘qolmayman,
Fe’lim va muomalam barcha xalq uchun birdekdir.
. . . Tuqqan kun (chiqqan kun) yaxshi yoki yomon demaydi,
Barchaga birdek nur sochadi, o‘zi kamaymaydi.
Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig” dostonida qaysi ramziy qahramon o‘z sifatlarini ana shu tarzda, ya’ni kun (quyosh)ning xususiyatlariga qiyoslagan holda ifodalab bergan?

2. ”Saddi iskandariy” dostonida iskandar devor ramziy ma’noda qanday ma’noni bildiradi?

3. Quyidagi gaplarda ajratib ko‘rsatilgan band so‘zi haqida berilgan to‘g‘ri hukmni toping.
1. Usta pichoqqa band yasash bilan ovora ekan, bezovta qilmadik.
2. Suv kelmasdan band tashlama.
3. Shifokor hozir band, birozdan keyin xabar oling.

4. Subyektiv baho ifodalovchi qo’shimchalar yana qanday nom bilan yuritiladi?

5. Shunday so’zlar borki ular faqat bir uslubga mansub hisoblanadi

6. Qaysi so‘zlar juftligi tub va yasama so‘zlarga mansub bo‘la oladi?

7. Qaysi shoir  ijodidagoh-goh ko’ziga ko’rinib turuvchi suv parisi tasvirlangan?

8. Misra oxirida takrorlanib keluvchi so’z?

9. Qaysi javobda imloviy xato yozilgan so‘zlar soni ikkita?

10. So’zlovchining nutq predmetiga bo’lgan salbiy va ijobiy munosabatiga nima deyiladi?

11. “Jaloliddin Manguberdi” tragediyasidagi qaysi adabiy qahramon o‘z otasining qotili bo‘lgan Temur Malikdan o‘ch olishni poylab yurgan Yaroqbekni:
“Ammo sen-chi? Burgutlar boshlig‘igaxanjar ur,
So‘ngra xoqon qasrida sultonlarcha davron
sur!”, − deya avval Jaloliddin Manguberdini o‘ldirishga da’vat qiladi?

12. Qaysi javobda “Ravshan” dostoni voqealari bayoni to‘g‘ri berilgan?

13. Bobur “Xatti Boburiyni kashf etganda necha yoshda edi?

14. Mazmunan ertakka shaklan dostonga o’xshaydigan asar?

15. Millatni birlikka chorlagan shoir?

16. Quy, mezbonim, ammo had bilan,
Bog‘ing aro turfa gullar bor,
Oqshom menga niqob ostidan,
Ohu ko‘zin suzdi gulruxsor.
Ohu ko‘zli Sharq go‘zaliga oshiqlik tasviri bo‘lgan ushbu misralar qaysi shoir qalamiga mansub.

17. Alisher Navoiy qalamiga mansub ushbu she’riy parchani o‘qing va quyidagi savollarga javob bering.
Tarki adabdin biri kulgu durur,
Kulgu adab tarkiga belgu durur. . .
Qahqahadin kabk navo kelturub,
Boshig‘a ul kulgu balo kelturub.
G‘uncha kulib bo‘ldi ochilmoq anga,
Yetti ochilmoqda sochilmoq anga.

Alisher Navoiy qalamiga mansub ushbu she’r mazmuni haqidagi xato fikrni belgilang.

18. Qaysi  ijodkor tuyuqning bir necha turlarini ko’rsatgan?

19. Bugungi kunda har bir xalq umumbashariy taraqqiyot yutuqlarini o‘rganishga intilmoqda.
Ushbu gap haqidagi noto‘g‘ri hukmni aniqlang.

20. Iskandar obrazi  dastlab kimning asarida uchraydi?

21. Suhbatlashishga arziydigan kishi bilan gaplashmaslik kishini yo‘qotishdir.
Suhbatlashishga arzimaydigan kishilar bilan gaplashish so‘zni yo‘qotishdir. Oqil odam esa kishilarni ham, so‘zni ham yo‘qotmaydi.
Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang.

22. Kitob bebaho durga o‘xshaydi, insonlar ma’naviyatini boyitadi.
Ushbu gapdagi tobe bog‘lanishlarda hokim qism vazifasini bajara olmagan bo‘laklarni aniqlang.

23. -cha.-choq,-gina,-loq,-jon qanday qo’shimchalar?

24. A.Navoiy X.Dehlaviy va N.Ganjaviydan necha yil keyin “Xamsa” yaratdi?

25. Qarz olish degan ma’noni bildiruvchi she’riy san’at?

26. Badiiy  asarlar qaysi uslubda yoziladi

27. Maloyik suratli gul yuzli dilbar, seni ko’rgan odam bo’lar beqaror deb rustamxon tomonidan ta’rifi keltirilgan qiz?

28. Abdulla Qodiriyning “Mehrobdan chayon” romani voqealari haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas?

29. ”To’nyuquq” bitikdoshi necha ustunga yozilgan?

30. Nutqiy uslublarning turlari