ADIABATIK JARAYON

ADIABATIK JARAYON (Yunoncha Adiabatos — o’tib bo’lmas) — tashqi muhit bilan issiqlik almashinuvisiz o’tadigan termodinamik jarayon. Adiabatik jarayon o’tishi uchun jism butunlay issiqlik o’tkazmaydigan qatlam (chegara) bilan ajratilgan bo’lishi kerak. Tashqi muhit bilan sezilarli miqdorda issiqlik almashinib ulgura olmaydigan darajada tez o’tadigan jarayonlar ham Adiabatik jarayonga juda yaqin bo’ladi. Tovushning gazlar va boshqa jismlarda tarqalishi bunga misol bo’la oladi. Jism Adiabatik jarayon davomida ish bajarganda uning ichki energiyasi kamayadi. Ideal gaz Adiabatik jarayon davomida ish bajarganda (kengayganda) uning temperaturasi pasayadi. Aynan shu hodisadan gazlarni suyultirishda foydalaniladi. To’yingan bug’ adiabatik kengayganida ho’llanadi. Atmosferada sodir bo’ladigan ko’pgina jarayonlarni Adiabatik jarayon deb qarash mumkin.