Reaktiv harakat

Reaktiv harakat — harakatlanayotgan jism (reaktiv dvigatel, snaryad va boshqalar) dan chiqayotgan gaz, bug’ va boshqa ish jismlari ta’sirida vujudga keladigan harakat. Reaktiv harakatni reaktiv tortish kuchi hosil qiladi. Reaktiv … Read More

Reduplikatsiya

Reduplikatsiya (lotincha Reduplication ikkilanish, qo’shaloqlanish) (tilshunoslikda) — so’zdagi dastlabki bo’g’inni yoki o’zakni, butun so’zni takror qo’llash bilan takroriy so’z, grammatik shakl hosil qilish usulidan iborat fonomorfologik hodisa. Shu nuqtai nazardan … Read More

Rezerv valyuta

Rezerv valyuta — mamlakat hukumati va Markaziy banki valyuta, pul mablag’lari zaxiralarini tashkil etishda, tashqi savdo operatsiyalari va boshqalarda foydalanadigan erkin almashtiriladigan, kurelari bo’yicha g’oyat barqaror chet el valyutalari. Rezerv … Read More

Rezerfordiy

Rezerfordiy (lotincha Rezerfordium), Rossiya Federatsiyasi — Mendeleyev davriy sistemasining IV guruhiga mansub sun’iy radioaktiv kimyoviy element. Tartib raqami 104. Barqaror izotoplari yo’q, massa soni 253-262 ga teng bo’lgan 10 ta … Read More

Rezus-faktor

Rezus-faktor (Rh) — odamlar va Bengal makakalari eritrositlarida bo’ladigan antigen. Rezus-faktor bor yoki yo’qligiga qarab rezusmusbat (Rh+ odamlarning 85%) va rezusmanfiy (Rh— odamlarning 15%) organizmlarga ajratiladi. Qon quyishda Rezus-faktorning amaliy … Read More

Reykyavik

Reykyavik — Islandiyaning poytaxti. Mamlakatning siyosiy, iqtisodiy va madaniy markazi. Islandiya orolining Janubiy g’arbiy qismida, Atlantika okeanining Faxsafloui qo’ltig’i sosilida joylashgan. Iqlimi qishi yumshoq subarktika dengiz iqlimi. Yanvarning o’rtacha temperarasi … Read More

Reyn

Reyn — G’arbiy Yevropadagi eng katta daryolardan biri, Shveytsariya, Lixtenshteyn, Avstriya, Frantsiya, Germaniya, Niderlandiya hududlaridan oqib o’tadi. Uzunligi 1320 kilometr, havzasining maydoni 224,4 ming km2. Alp tog’laridan boshlanib, Boden ko’lidan … Read More

Revalvatsiya

Revalvatsiya (re… va lotincha Valeo — qadr-qimmatga egaman) -1) milliy valyuta — pul birligi kursini boshqa mamlakatlar yoki xalqaro valyuta-pul birliklariga nisbatan rasmiy oshirish. Inflyatsiya bartaraf etilganidan keyin ichki pul … Read More

Rebinder effekti

Rebinder effekti — qattiq sathda sirt faol moddalar (SFM) ning o’z-o’zidan adsorbtsiyalanib, sathda erkin energiyani kamaytirishi va ayni vaqtda o’zida qattiq jism mustahkamligini pasaytirishi. Qattiq jism mustahkamligining adsorbtsion pasayishi rus … Read More

Reanimatsiya

Reanimatsiya (re… va lotincha animatio — jonlantirish, tiriltirish) — klinik o’lim holatidagi kishilarni tiriltirish, shuningdek, hayotiy muhim a’zolarning baxtsiz hodisalar, kasallik va uning asoratlari natijasida to’satdan yo’qolgan yoki o’zgargan funktsiyalarini … Read More