HAVORIYLAR

HAVORIYLAR — Islomga ko’ra, Iso Masihning eng yaqin izdoshlari. Xristianlarda apostollar deb atalib, xristian dinining targ’ibotchilari hisoblanadi. Yangi Ahdda 12 apostol tilga olinadi.

HAVZA

HAVZA — 1) biron daryoga suvi oqib keladigan maydon, hudud; 2) cho’kindi foydali qazilmalar qatlamlarining uzluksiz yoki deyarli uzluksiz tarqalgan berk maydonlari, ular tog’jinslarining ma’lum formatsiyalari bilan bog’liq bo’ladi. Yer … Read More

HABIBULLAYEV G’ULOM

HABIBULLAYEV G’ULOM (1938.20.5, Boyovut tumani) — O’zbekiston Respublikasi xalq o’qituvchisi (1995). Leninobod pedagogika institutini tugatgan (1962). 1958 yildan Boyovut tumanidagi 5-, Oqoltin tumanidagi 2-maktablarda ona tili va adabiyot o’qituvchisi, 1980-98 … Read More

FUOD KO’PRULU

FUOD KO’PRULU (Fuat Koprulu), Mehmet Fuod Ko’pruluzoda (1890.4.12, Istanbul — 1966.28.6) — turk adabiyotshunos olimi, tarixchi va davlat arbobi. Istanbul universiteti professor (1913). Turkiya tashqi ishlar vaziri (1950; 1956). Heydelberg … Read More

FURQAT

FURQAT (taxallusi; asl ism-sharifi Zokirjon Mullo Holmuhammad o’g’li) (1859, Qo’qon -1909, Yorkend) — taraqqiyparvar shoir, mutafakkir, publitsist. Mahallasidagi maktabda savod chiqargan, mudarris va kotiblardan xattotlik, Arab tilini o’rgangan. Madrasada o’qigan … Read More

XORMEYSTER

XORMEYSTER (xor va nemischa Meister — usta, rahbar) — xor dirijyori, rahbari. Xormeyster kasbi 19-asr o’rtalaridan dunyoviy xor san’ati va kontsert ijrochiligi jadal rivoji tufayli qaror topdi. Ungacha Xormeyster vazifalari … Read More

XROMATIZM

XROMATIZM, xromatika (Yunoncha hromatismos — bo’yash) — 1) diatonika tizimidagi lad pog’onasining yarim tonga ko’tarilishi yoki pasayishi. Pog’onaning tortilishi, akkordning funktsional dinamikasini oshirib, kuy va garmoniyaning ifodaviy ta’sirchanligini kuchaytiradi. Nota … Read More

XROMOPROTEIDLAR

XROMOPROTEIDLAR (xromo… va protpeidlar) — murakkab bo’yalgan oqsillar. Tarkibida xromoproteid yutilishi spektrini belgilovchi prostetik guruh bo’ladi, ya’ni Xromoproteidlar rangini belgilaydi. Prostetik guruh tuzilishiga binoan, Xromoproteidlar gemoproteidlar, flavoproteidlar, retinilidenproteidlar, fikobilinlar va … Read More