GUPCHAK

GUPCHAK — g’ildirak, shesternya, zalvar massa (maxovik) va shkivning o’rta qismi. O’qqa yoki valga o’rnatish uchun o’rtasida teshigi bo’ladi. Gupchakka uni to’g’in bilan birlashtiruvchi kegay yoki disk o’rnatiladi. Gupchak stupisa … Read More

GUNIB

GUNIB — Kavkaz urushi (1817 — 64) davrida Shomil uchun so’nggi boshpana bo’lgan ichki Dog’istondagi ovul. 1859 yil 23 avgustda general A. I. Baryatinskiy qo’mondonligidagi rus qo’shinlari Gunibni qamal qilishgan; … Read More

GUMOLITLAR

GUMOLITLAR — qazilma ko’mirlar guruhi — botqoqliklardagi yuksak o’simlik qoldiqlaridan vujudga keluvchi mahsuot. Qo’ng’ir ko’mir, toshko’mir va antrasitlarga bo’linadi.

GUMMI SMOLALAR

GUMMI SMOLALAR — o’simlik smolalari; tarkibida 11 — 55% yelim va efir moylari bo’ladi. Gummi smolalar boshqa smolalardan odatdagi organik erituvchilarda oz eruvchanligi bilan farq qiladi. Xloralgidratning suvdagi 60%li eritmasida … Read More

GUMMA

GUMMA (lotincha gummi — yelim; konsistentsiyasining o’xshashligiga qarab berilgan nom), sifiloma — biriktiruvchi to’qimadan rivojlangan tugunsimon tuzilma — g’udda, do’mboq, zaxmning uchinchi davrida paydo bo’ladi. Infektsion granulyomap xos. Suyak, jigar, … Read More

GUMASHTA

GUMASHTA — 1) 20-asr boshlariga qadar Turkistonda katta savdogar boylarning joylarda savdo ishlarini olib boruvchi ishonchli kishisi, vakili. U yirik savdogarlar va savdo firmalaridan nasiyaga olgan gazlama va boshqa sanoat … Read More

GUMANITAR

GUMANITAR (Fransuzcha Humanitaire — insoniy tabiat, bilimlilik) — inson shaxsiga, inson huquqi va manfaatlariga oidlikni anglatuvchi tushuncha. Masalan, Gumanitar muammolar, Gumanitar yordam, Gumanitar fanlar (Filologiya, san’atshunoslik, tarix va boshqalar).

GULQALAM

GULQALAM, duv-duv — pichoq tig’iga xat, sana o’yib yozishda ishlatiladigan, po’latdan yasalgan bigizsimon asbob. Sana qalam, bigiz qalam, po’lat qalam kabi turlari mavjud. Gulkash turi esa taroqqa gul solish, xat … Read More

GULDEN

GULDEN — Niderlandiya pul birligi. 1816 yilda muomalaga chiqarilgan. 1 Gulden =100 tsent. Xalqaro ifodasi ANG. Valyutalar kursi bo’yicha, 1 AQSh dollari =2,52 g.; 1 g.= 160 so’m 05 tiyin … Read More

GULSUNQALAM

GULSUNQALAM (dastasi yog’och po’lat asbob, qolip) yordamida buyum yoki muhr yuziga yotiq qilib qo’yib, ustidan bolg’a bilan urib turli uyma shakl (aylana, tuxumsimon, uch yoki to’rtburchak, donacha va boshqalar) tushiriladi.