BUTADIEN KAUCHUKLAR

BUTADIEN KAUCHUKLAR, divinil kauchuklar — butadienni polimerlab olinadigan sintetik kauchuklar. Ularga butadiennatriy, butadiennitril, butadienstirol, polibutadien va boshqa kauchuklar kiradi. Butadien kauchuklarni olishda katalizatorlar sifatida ishqoriy metallar (asosan natriy) qo’llaniladi. Butadiennatriy … Read More

BUTADIEN

BUTADIEN, divinil, SN2=SNSN=SN3 — organik birikma; qo’lansa hidli rangsiz gaz. Molekulyar modda 54,09. Suyuqlanish temperaturasi — 108,9°, qaynash temperaturasi 4,5°. Zichligi 621 kg/m3 (20°). Suv, spirtda yomon, kerosin va organic … Read More

BUTA

BUTA — tagidan bir-biriga teng tana (poya) larning o’sib chiqishi hamda past bo’lishi bilan boshqa daraxtlardan farq qiladigan o’simliklarning hayotiy shakli. Bo’yi yarim m dan past bo’lgan, shoxlari yog’ochlangan kalta … Read More

BUT

BUT (forscha) — 1) Idol (sanam) — diniy sig’inish ob’yekti hisoblanuvchi Xudo yoki ruhning tasviri; 2) ikona — xristianlikdagi Iso, Bibi Maryam va avliyolar tasviri; 3) krest (salib) —xristianlik ramzi.

BUSTIY

BUSTIY (taxallusi; asl ismi Abul Fath ibn Muhammad alkotib albustiy) (971, Bust — 1009, Buxoro) — shoir. Arab va fors tillarida ijod qilgan. Bust hokimi alBayturning kotibi bo’lgan. Lirik she’rlarida … Read More

BUSTER

BUSTER (inglizcha booster, boost — bosim, kuchlanishni oshiraman) — yuk ancha ortib ketgan vaqtda asosiy mexanizm yoki mashinaning ta’sir kuchi va tezligini oshiradigan yordamchi qurilma. Aviatsiyada tez uchar samolyotlarni boshqarish … Read More

BUSSOL

BUSSOL (Fransuzcha boussole — quticha) — 1) joydagi yo’nalishlarning magnit azimutini o’lchash uchun mo’ljallangan asbob. Ishi magnit meridiani bilan biror predmetga tomon yo’nalgan chiziq orasidagi gorizontal burchaklarni o’lchashga asoslangan. Bussolni … Read More

BUSSENGO

BUSSENGO (Boussingault) Jan Batist (1802.2.2 Parij 1887.11.5) frantsuz kimyogari, agrokimyo asoschsharidan biri. Parij Fanlar Akademiyasi a’zosi (1839). Ilmiy ishlari o’simliklar fiziologiyasi va agrokimyo masalalariga bag’ishlangan. U o’simliklarning ildizdan oziqlanishi, o’g’itlarni … Read More

BUSSENAR

BUSSENAR (Boussenard) Lui Anri (1847.4.10, Eskrenn 1910.11.9, Orlean) — frantsuz yozuvchisi. Bussenar asarlari o’tkir mavzuli bo’lib, geografik, tabiiytarixiy ma’lumotlarga boy hamda insonparvarlik ruhi bilan sug’orilgan. «Avstraliya orqali» (1879), «Gviana robinzonlari» … Read More

BUSRA

BUSRA — asosan gul tikishda (ayollar kiyimi va b.ni bezashda) qo’llaniladigan mayda, teshikli, rangbarang shisha munchoq.