YORG’U
YORG’U — 1) o’rta asrlarda (jumladan, mo’g’ullar va Temuriylar davlatida) fuqarolarning turli da’vo va shikoyatlariga oid yoki jinoiy ishlarni ko’rib, tegishli hukm chiqaradigan davlat organi, mahkama, sud; 2) mahkama, sud … Read More

YORUG’SEVAR O’SIMLIKLAR, geliofil o’simliklar — quyosh nuri tushadigan joylarda o’sadigan, soyaga chidamsiz o’simliklar. Yorug’sevar o’simliklarning barglari nisbatan qalin, barg hujayralari mayda, ustunsimon va g’ovak to’qimalarga yaxshi ajralgan, og’izchalari ko’p, barg … Read More
YORUG’LIKNING QUTBLANISHI yorug’lik to’lqinlari elektr yo va magnit N maydoni kuchlanganliklari vektorlarining yorug’lik nuriga tik tekislikda tartibli joylashuvi. Yorug’likning qutblanishi atamasini fanga I. Nyuton kiritgan, uning tabiatini J. K. Maksvell … Read More
YORUG’LIKNING QAYTISHI — sindirish koeffisienti turlicha bo’lgan ikki muhit chegarasi sirtiga tushuvchi yorug’likning o’zi kelayotgan muhitga qisman yoki to’la qaytishi. Ikki muhit chegarasining xossalari qanday bo’lishiga qarab, Yorug’likning qaytishining tabiati … Read More
YORUG’LIKNING YUTILISHI muhitdan o’tayotgan yorug’lik intensivligining yorug’likning muhitdagi zarralar bilan o’zaro ta’siri natijasida kamayishi. Bunda, odatda, muhit isishi, ionlanishi yoki atom va molekulalari g’alayonlanishi mumkin. Yutilgan yorug’lik kvanti yutuvchi muhit … Read More
YORUG’LIKNING SOCHILISHI muhitda tarqalayotgan yorug’lik dastasining mumkin bo’lgan barcha yo’nalishlarda og’ishi. Muhitning har xil jinsliligi va yorug’likning modda zarralari bilan o’zaro ta’siri yorug’likning sochilishiga sabab bo’ladi. Bunda yorug’likning intensivligi, spektri … Read More
YORUG’LIKNING SINISHI yorug’lik ikki shaffof muhitning bo’linish chegarasidan o’tayotganda tarqalish yo’nalishining o’zgarishi. Bir jinsli izotrop shaffof muhitlarning yassi va uzun bo’linish chegarasida yorug’lik nurlarining sinishi Snellius — Dekart sinishi qonuni … Read More
YORUG’LIK QABUL QILGICHLAR elektromagnit to’lqinlarni, ya’ni optik nurlanishlar energiyasini boshqa turdagi energiyaga aylantiradigan, yorug’lik oqimini qayd qilish yoki o’lchashga imkon beradigan qurilma. Ularning xossalarini, turlarini ifodalaydigan muhim parametrlari bo’sag’a sezgirligi, … Read More
YORUG’LIK O’TKAZGICH yorug’lik energiyasini ma’lum masofaga yo’naltirib uzatuvchi qurilma. Metall bilan qoplangan, yaxshi silliqlangan, ichki sirti yorug’lik nurini juda yaxshi qaytara oladigan tsilindr yoki konus shaklidagi naylardan iborat; ular, asosan … Read More
YORUG’LIK ETALONLARI yorug’lik birliklari: ravshanlik, yorug’lik kuchi, yorug’lik oqimi, yoritilganlikni aniq o’lchash uchun qabul qilinadigan namunalar. Asosiy etalon, etalonnusxa va ish etalonlari bor. Platinaning qotish temperaturasi 2042,1 K da nurlanadigan, … Read More